Mới đây, thông tin từ Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, đơn vị này đã tiếp nhận 2 anh em ruột (3 tuổi và 18 tháng tuổi) nhập viện trong tình trạng nôn, đau bụng nhiều do bị ngộ độc Vitamin D, suy thận cấp do uống quá liều trong thời gian dài.T

Theo lời kể của gia đình, vì mong muốn con phát triển khỏe mạnh, không bị còi xương nên đều đặn cho 2 bé uống vitamin D mỗi ngày từ sau sinh. Tuy nhiên, thấy các cháu thích uống vitamin này và nghĩ là thuốc bổ không gây hại nên bà của các bé đã cho 2 cháu uống tùy thích (2 bé uống trực tiếp tại lọ, không sử dụng dụng cụ đong thuốc hoặc qua dụng cụ đong nhưng lấy nhiều hơn liều quy định nhiều lần) trong thời gian dài.

Trẻ bị ngộ độc vitamin D do dùng quá liều trong thời gian dài. Ảnh BVCC

Khoảng 2 tuần trước khi nhập viện, hai anh em đều xuất hiện tình trạng nôn, táo bón, đau bụng từng cơn 8-9 lần/ngày.

Tại Bệnh viện Nhi Trung ương, sau khi được làm các xét nghiệm cần thiết, kết quả cho thấy cả 2 bé đều bị tăng canxi máu, tăng canxi niệu, nồng độ vitamin D tăng rất cao so với giới hạn bình thường, nồng độ PTH giảm, thận hai bên nhu mô tăng âm.

Qua thăm khám lâm sàng kết hợp xét nghiệm và khai thác tiền sử sử dụng thuốc, 2 anh em được chẩn đoán ngộ độc vitamin D – Suy thận cấp.

Trường hợp trên là hồi chuông cảnh báo hệ lụy của việc sử dụng vitamin D một cách tùy tiện cho trẻ. Bởi hiện nay, rất nhiều người vẫn còn quan niệm, vitamin D giúp con cao lớn, khỏe mạnh nên bổ sung càng nhiều càng tốt và không gây hại cho sức khỏe. Tuy nhiên, đây là một quan niệm sai lầm.

Ths.BS Nguyễn Thị Ngọc, Khoa Thận – Lọc máu, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, vitamin D là chất khoáng có vai trò quan trọng trong quá trình hấp thu và chuyển hóa canxi giúp xương chắc khỏe. Vitamin D có trong thức ăn rất ít, chủ yếu được tổng hợp do tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, hoặc cung cấp qua đường uống.

Ngộ độc vitamin D là tình trạng hiếm gặp nhưng nếu không phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến các biến chứng nặng nề. Trẻ bị ngộ độc vitamin D thường có các triệu chứng của tăng canxi máu như ăn kém, giảm cân, đau bụng, nôn, táo bón, uống nhiều, đái nhiều, trong các trường hợp nặng có thể gây mất nước đe dọa tính mạng.

Khi nồng độ canxi vượt quá ngưỡng của ống thận sẽ gây ra sự kết tủa của canxi trong ống thận và vôi hóa tháp thận. Sự mất nước, giảm mức lọc cầu thận và vôi hóa tháp thận có thể làm tổn thương chức năng thận trong nhiễm toan ống thận và suy thận.

Liều gây ngộ độc vitamin D là không rõ ràng, nhưng liều uống tối đa được khuyến cáo theo Hội Nội tiết với trẻ dưới 6 tháng tuổi là 1000UI/ngày; trẻ 12 tháng tuổi, liều là 1500UI/ngày; trẻ từ 1 tới 3 tuổi là 2500UI/ngày; 4-8 tuổi là 3000UI/ngày; trên 9 tuổi là 4000UI/ngày, tuy nhiên trong một số trường hợp, liều gây ngộ độc có thể cao hoặc thấp hơn liều khuyến cáo.

"Nhiều phụ huynh mong muốn con cao lớn, chắc khỏe nên bổ sung cho con từ nhỏ. Tuy nhiên việc tăng cường bổ sung công thức vitamin D, sử dụng vitamin D liều cao kéo dài lại chính là nguy cơ tiềm tàng cho ngộ độc nếu sử dụng không đúng chỉ dẫn về liều lượng của bác sĩ", BS Ngọc nhấn mạnh.

Các bác sĩ khuyến cáo, vitamin, trong đó có vitamin D tuy rất cần thiết và có vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe của trẻ, song nó không phải là thuốc bổ có thể sử dụng tùy tiện hoặc dùng càng nhiều càng tốt.

Việc sử dụng vitamin nên được tuân thủ chặt chẽ liều lượng theo đơn thuốc của bác sĩ đối với từng trường hợp cụ thể và cần có sự giám sát, theo dõi của nhân viên y tế để tránh nguy cơ gây ngộ độc hay ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe.

Để đảm bảo an toàn nhất cho sức khỏe của trẻ, cha mẹ cần tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế trước khi sử dụng bất kì các loại thuốc hay vitamin nào cho trẻ; không tự ý mua thuốc, vitamin cho con uống.

Đồng thời, phải dùng thuốc, vitamin theo đúng đơn của bác sĩ cho mỗi lần khám. Không dùng đơn thuốc trong lần khám trước hay đơn thuốc của trẻ khác hay của người lớn cho trẻ.

Bổ sung vitamin D đúng cách cho trẻ

- Tắm nắng: Cung cấp 80% lượng vitamin D, có thể tiến hành tắm nắng từ tuần thứ hai sau đẻ. Thời gian tắm nắng: Trước 8 giờ sáng và sau 4 giờ chiều, 15-30 phút/ngày.

- Tăng cường các thực phẩm giàu vitamin D: Cá hồi, cá trích, cá mòi, lòng đỏ trứng, lựa chọn các thực phẩm bổ sung vitamin D: Sữa, bánh, ngũ cốc…

- Bổ sung vitamin D: Trẻ bú mẹ hoàn toàn hoặc bú mẹ một phần (uống kèm sữa công thức), cần bổ sung vitamin D theo chỉ dẫn của bác sĩ, bắt đầu từ sau khi sinh vài ngày. Ngừng dùng vitamin D khi trẻ đã cai sữa và uống mỗi ngày 1 lít sữa có bổ sung vitamin D. Nếu trẻ uống ít hơn 1 lít sữa bổ sung vitamin D mỗi ngày, vẫn cần bổ sung vitamin D bằng thuốc cho trẻ hàng ngày theo chỉ dẫn của bác sĩ.