Sa sút trí tuệ là một thuật ngữ chung để chỉ các bệnh khác nhau, tất cả đều là kết quả của tổn thương não và nhiều bệnh trong số đó có các triệu chứng tương tự.

Bạn phải nhận biết các dấu hiệu và triệu chứng của chứng sa sút trí tuệ, và bạn có thể chẩn đoán cho những người thân yêu.

 Mất trí nhớ là triệu chứng phổ biến mà hầu hết chúng ta đều mắc phải, tuy nhiên các triệu chứng sau cũng cần chú ý như khó tập trung, khó khăn thực hiện công việc hàng ngày hoặc không xác định được vị trí bản thân đang đứng và khó diễn đạt.

Có bốn loại sa sút trí tuệ chính mà chúng ta cần biết:

1. Bệnh Alzheimer

Bệnh Alzheimer là nguyên nhân phổ biến nhất của chứng sa sút trí tuệ và theo Dịch vụ Y tế Quốc gia chính phủ Anh (NHS), các triệu chứng bao gồm:

Các vấn đề về trí nhớ, chẳng hạn như thường xuyên quên các sự kiện, tên và người gặp gần đây

  • Đặt câu hỏi lặp đi lặp lại
  • Khó khăn với hoạt động phải có tổ chức và lập kế hoạch
  • Trở nên bối rối trong môi trường xa lạ
  • Khó diễn đạt
  • Khó khăn với các con số và trả tiền
  • Thu mình hơn hoặc lo lắng hơn

2. Bệnh sa sút trí tuệ não mạch

Sa sút trí tuệ não mạch đứng ở vị trí thứ hai, nhưng bạn cũng có thể bị cả Alzheimer và sa sút trí tuệ não mạch, có thể gọi là "sa sút trí tuệ hỗn hợp".

Các triệu chứng có thể tương tự nhau, nhưng mất trí nhớ trong giai đoạn đầu của bệnh sa sút trí tuệ não mạch ít rõ rệt hơn so với bệnh nhân Alzheimer.

Các triệu chứng khởi phát cũng có thể đột ngột và nhanh chóng trở nên trầm trọng hơn. Nhưng phải qua một thời gian mới xuất hiện triệu chứng, trong vài tháng hoặc thậm chí vài năm.

NHS khuyên rằng, bạn hãy chú ý đến các triệu chứng như:

  • Yếu cơ hoặc tê liệt tạm thời ở một bên của cơ thể (những triệu chứng này cần khẩn cấp chăm sóc y tế)
  • Các vấn đề về di chuyển, chẳng hạn như đi lại khó khăn hoặc dáng đi thay đổi
  • Các vấn đề về tư duy, như việc chú ý, lập kế hoạch và lập luận
  • Thay đổi tâm trạng, do đó trầm cảm và có xu hướng trở nên dễ xúc động hơn

3. Sa sút trí tuệ với thể Lewy

Một loại sa sút trí tuệ khác mà các triệu chứng có thể trùng lặp với bệnh Alzheimer là sa sút trí tuệ thể Lewy - mặc dù vậy nó ít được biết đến hơn.

Tuy nhiên, với điều này, NHS cho biết các triệu chứng có thể như:

  • Cảnh giác và buồn ngủ
  • Nhầm lẫn
  • Ảo giác thị giác (nhìn thấy những thứ không có ở đó)
  • Trở nên hoạt động chậm hơn
  • Ngã nhiều lần và ngất xỉu
  • Rối loạn giấc ngủ

4. Chứng sa sút trí tuệ tiền đình thái dương

Bệnh Alzheimer vẫn là loại sa sút trí tuệ phổ biến nhất ở những người dưới 65 tuổi, nhưng tỷ lệ người trong độ tuổi này có thể mắc chứng sa sút trí tuệ tiền đình thái dương cao hơn những người lớn tuổi.

Trên thực tế, hầu hết các trường hợp sa sút trí tuệ tiền đình thái dương được chẩn đoán ở những người trong độ tuổi 45-65.

NHS lưu ý những điểm khác biệt trong giai đoạn đầu có thể biểu hiện:

  • Thay đổi về tính cách, ví dụ như không còn bị ảnh hưởng bởi cảm xúc người khác, thường được gọi là lạnh lùng hoặc không cảm xúc
  • Thiếu ý thức xã hội - pha trò cười không phù hợp hoặc thể hiện sự thiếu tế nhị, mặc dù một số người có thể thu mình và thờ ơ
  • Các vấn đề về ngôn ngữ - khó diễn đạt hoặc hiểu cuộc trò chuyện
  • Trở nên ám ảnh - chẳng hạn như ăn uống khác thường, ăn quá nhiều và uống rượu