Chuyển dạ là một chuỗi các sự việc hoặc quá trình, diễn ra trong khoảng thời gian hơn một giờ đồng hồ cho đến khoảng 24 giờ hoặc nhiều hơn. Thời gian chuyển dạ kéo dài bao lâu phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Như một quy luật, quá trình chuyển dạ thường kéo dài hơn khi sinh con đầu lòng. Đó là bởi vì cổ tử cung và ống dẫn sinh (âm hộ) của những người lần đầu làm mẹ ít linh hoạt, do đó việc chuyển dạ và sinh nở sẽ mất thời gian lâu hơn. Đối với phụ nữ sinh lần đầu tiên, thời gian chuyển dạ sẽ kéo dài từ 12 – 24 giờ, trung bình là 14 giờ. Đối với phụ nữ đã sinh trước đó, thời gian chuyển dạkéo dài từ 4 – 6 giờ, trung bình là 6 giờ. Thông thường chuyển dạ được chia làm 3 giai đoạn.

Giai đoạn 1: Chuyển dạ

Giai đoạn đầu tiên của cơn chuyển dạ có thể kéo dài nhiều giờ, thậm chí nhiều ngày, do vậy điều quan trọng nhất sản phụ cần ghi nhớ là không nên lo sợ khi thấy xuất hiện các dấu hiệu chuyển dạ.

Giai đoạn chuyển dạ sớm

Đối với nhiều phụ nữ, những dấu hiệu cho thấy cơn chuyển dạ sắp bắt đầu là cảm giác co thắt, tựa như đau bụng khi đến kỳ kinh. Mẹ cũng có thể cảm thấy bị sưng phù, táo bón hoặc đau một chút ở phần bụng dưới hay ở lưng. Một số phụ nữ còn có thể bị tiêu chảy, mệt mỏi hoặc buồn nôn.

Trong suốt giai đoạn đầu của chuyển dạ, bạn có thể không muốn ăn uống chút nào, do vậy bạn nên chọn những đồ ăn nhẹ như súp, ngũ cốc hay bánh mì, và nhớ uống thật nhiều nước.

Lúc đầu sản phụ chỉ cảm thấy hơi khó chịu nhưng khi đã vào cơn chuyển dạchính thức thì càng ngày bạn càng thấy các cơn đau xảy ra thường xuyên hơn và mạnh hơn, đó chính là những cơn co thắt tử cung.

Giai đoạn chuyển dạ tích cực

Đây là thời điểm mẹ bầu cần được đưa đến bệnh viện hoặc các trung tâm trợ sinh. Các cơn co thắt sẽ trở nên rõ ràng, mãnh liệt, kéo dài hơn và gần nhau hơn. Đây là thời điểm các mẹ bầu cần bắt đầu luyện tập các kỹ thuật hô hấp và các bài tập để cơ thể có thể thư giãn giữa các cơn co thắt. Mẹ cũng cần uống nhiều nước, đi tiểu thường xuyên và đi lại nhẹ nhàng trong thời gian này.

Chuyển dạ tích cực thường kéo dài từ 3-5 giờ, cổ tử cung sẽ giãn nở thêm đến khi đạt khoảng 7cm. Các cơn co thắt sẽ kéo dài từ 45-60 giây và cách nhau từ 3-5 phút. 

Giai đoạn chuyển dạ siêu tích cực

Đây là thời điểm mẹ bầu cần tới sự trợ giúp của người hộ sinh hoặc bác sĩ bác sĩ. Các cơn co thắt diễn ra rất gần nhau và lên tới đỉnh điểm. Ban đầu, một cơn co thắt tử cung trong giai đoạn đầu của chuyển dạ thường kéo dài khoảng 40 giây và cứ 10 phút lại xuất hiện một lần. Gần đến lúc bạn sinh bé, các cơn co thắt tử cung sẽ chỉ kéo dài hơn 1 phút và xuất hiện cứ 30 giây một lần. Những con số này chỉ mang tính tham khảo và thường khác nhau ở từng thai phụ.

 Khi các cơn đau đẻ quặt thắt và diễn ra liên tục, đây là thời điểm mẹ bầu cần tới hộ sinh và bác sĩ. (Ảnh minh họa)

Giai đoạn 2: Sinh nở

Giai đoạn thứ hai bắt đầu khi cổ tử cung của bạn mở được 10 cm và kết thúc khi bé được sinh ra. Nếu bạn mang thai con so thì giai đoạn này có thể kéo dài tới 1 tiếng, hoặc thậm chí lâu hơn. Còn nếu là con rạ thì có khi chỉ kéo dài 5 phút mà thôi.

Rặn bé ra ngoài

Cơ thể của mẹ sẽ cho mẹ biết khi nào thì nên rặn, thực ra cảm giác hối thúc rặn rất mạnh và bạn khó lòng cưỡng lại. Khi đầu em bé đã lọt qua ngoài, bác sĩ có thể yêu cầu bạn ngừng rặn, thay vào đó là thở nhanh và đều đặn một lúc. Đây là thời điểm rất nhạy cảm nên bạn cần phải từ tốn để giảm thiểu nguy cơ bị rách. Khi cơn co thắt lần tới xuất hiện, bạn chỉ cần rặn nhẹ là “mẹ tròn con vuông”.

Cuối cùng thì bé đã chào đời. Sau khi bác sĩ kiểm tra cho bé xong, hai mẹ con sẽ có màn chào hỏi nhau và mẹ sẽ vô cùng xúc động khi sau 9 tháng mong chờ đã được gặp con.

Giai đoạn 3: Sổ nhau thai

Sau khi em bé chào đời từ 5 đến 30 phút, tử cung sẽ co thắt và đẩy nhau thai ra ngoài. Sau thời điểm này, cơ thể mẹ bầu có thể sẽ xuất hiện tình trạng run rẩy nhưng đây là tình trạng rất thường gặp và không cần quá lo ngại. Mẹ bầu cũng cần được quan sát thêm trong vòng vài giờ sau đó để đảm bảo tử cung có thể co thắt trở lại và không có dấu hiệu xuất huyết sau sinh.

Cho con bú

Nếu bạn yêu cầu được bế bé, da tiếp da ngay khi lọt lòng mẹ, bác sĩ sẽ khuyến khích bạn cho bé bú luôn. Việc này sẽ giúp bé cảm nhận được tình mẫu tử ngay khi chào đời. Ngoài ra, mẹ cũng nên dành thời gian thư giãn để nhanh phục hồi sức khỏe sau sinh.