Nhiều người thích ăn cá vì thịt cá đặc biệt thơm ngon, có giá trị dinh dưỡng rất phong phú. Thịt cá giàu protein chất lượng cao, vitamin cũng như các khoáng chất như canxi, sắt, phốt pho... Mặc dù thịt cá cũng chứa chất béo nhưng chủ yếu là các axit béo không bão hòa tốt cho sức khỏe, trong khi axit béo bão hòa thường có trong mỡ động vật. Hấp thụ quá nhiều axit béo bão hòa dẫn đến tăng triglycerid, cholesterol và lipoprotein mật độ thấp.
Cá tốt cho sức khỏe nhưng cách chế biến cũng rất quan trọng. (Ảnh minh họa)
Cá tuy tốt nhưng nếu chế biến hoặc nấu sai cách có thể gây hại nhiều hơn lợi. Đơn cử là hai món ăn sau từ cá, dù rất phổ biến nhưng cũng rất nguy hiểm:
1. Cá khô muối
Năm 2012, cá khô ướp muối được đưa vào Danh sách các chất gây ung thư của Tổ chức Y tế Thế giới và trở thành chất gây ung thư loại 1.
Vì sao cá khô muối gây ung thư? Món này gồm cá ướp với lượng muối cao rồi đem phơi nắng. Quy trình sản xuất thực ra không phức tạp nhưng có thể bạn không biết rằng mối nguy hiểm của cá muối bao gồm lượng muối cao và nitrit sinh ra trong quá trình xử lý.
Cá khô muối có thể gây hại cho sức khỏe. (Ảnh minh họa).
Chế độ ăn nhiều muối sẽ làm tăng nguy cơ cholesterol cao, huyết áp cao và khả năng mắc ung thư dạ dày. Một nghiên cứu phân tích kết quả của 26 nghiên cứu liên quan trên khắp thế giới tính đến năm 2021, cho thấy so với những người ăn ít muối hơn, những người ăn muối vừa phải có nguy cơ mắc bệnh ung thư dạ dày tăng 20% và những người ăn nhiều muối hơn có nguy cơ tăng 25% bệnh ung thư dạ dày.
Phân tích sâu hơn cho thấy mối quan hệ giữa muối và ung thư dạ dày đặc biệt rõ ràng ở người dân châu Á. Nguyên nhân chính là do ăn quá nhiều muối có thể gây tổn thương và teo niêm mạc dạ dày, tăng khả năng đột biến gen, tăng nguy cơ ung thư dạ dày.
2. Cá nướng than
Cá nướng than ở nhiệt độ cao chắc chắn là món ăn được ưa chuộng tại các quán nướng lớn. Món ăn có vị ngon nhưng thực chất lại không có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Trong quá trình nướng than, cá rất dễ bị cháy do nhiệt độ cao, dẫn đến phản ứng nhiệt. Trong phản ứng này, hàm lượng benzopyrene sẽ vượt quá rất nhiều tiêu chuẩn, đặc biệt là các bộ phận càng bị đốt cháy thì hàm lượng benzopyrene càng cao.
Cá nướng thơm ngon nhưng có thể không tốt cho sức khỏe (Ảnh minh họa).
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí y khoa quốc tế Nature Communications đã kết luận rằng lượng thức ăn hoặc chất dinh dưỡng ăn vào có liên quan đến 11 khối u ác tính nguyên phát. Điều này cho thấy bằng chứng mạnh mẽ về mối liên hệ giữa chế độ ăn uống và nguy cơ ung thư. Do đó, nếu bạn thường thích ăn cá, bạn nên chọn phương pháp chế biến có lợi cho sức khỏe, ví dụ như cá hấp, cá chiên vừa thay vì chiên, nướng quá kỹ.