Theo thống kê của WHO và Worldobesity, tỷ lệ béo phì ở Nhật Bản chỉ chiếm 3% dân số, giúp quốc gia này dẫn đầu về tỷ lệ người có vóc dáng chuẩn trên thế giới. Theo các chuyên gia, bí quyết để có được vóc dáng chuẩn của người Nhật nằm ở những nguyên tắc dinh dưỡng khi ăn uống. Từ năm 2000, chính phủ Nhật Bản đã nghiên cứu và triển khai rộng rãi mô hình tháp dinh dưỡng tiêu chuẩn, từ đó đưa ra những khuyến nghị về chế độ ăn uống có lợi cho sức khỏe, giúp kéo dài tuổi thọ và giữ gìn vóc dáng.

Dưới đây là 8 nguyên tắc dinh dưỡng cơ bản trong chế độ ăn của người Nhật. 

1. Giảm thiểu lượng thực phẩm chế biến sẵn, thực phẩm chứa nhiều đường và muối, đồ uống ngọt.

2. Chế độ ăn mỗi ngày đều tuân thủ đúng khẩu phần: 5 - 7 phần ngũ cốc, 5 - 6 khẩu phần rau xanh, 3 - 5 khẩu phần chất đạm, trái cây và bơ, sữa chiếm 2 khẩu phần mỗi loại.

3. Ăn chậm, thưởng thức bữa ăn theo đúng nghĩa chứ không ăn qua loa, vội vàng. Người Nhật thường ngồi vào bàn thưởng thức các món ăn được bày biện công phu chứ không vừa đi vừa ăn. Ăn vào đúng bữa, đúng giờ, không tiện lúc nào ăn lúc đấy.

4. Ăn đồ truyền thống theo mùa. Người Nhật thường ăn nhiều cơm và cá. Họ ít khi ăn các món phương Tây.

5. Mỗi bữa ăn đều bao gồm đầy đủ các nhóm thực phẩm được khuyến nghị. Bữa cơm trưa tiêu chuẩn ở các trường học tại Nhật thường bao gồm cơm ăn kèm với thịt hoặc cá, canh miso, một cốc sữa và một phần hoa quả.

6. Ý thức về việc tuân thủ nguyên tắc dinh dưỡng được hình thành từ bậc tiểu học. Bữa trưa cũng là một phần trong chương trình giáo dục tại Nhật Bản. Trong giờ ăn trưa, học sinh tự giác ăn uống và kết thúc bữa ăn, các em tự dọn sạch bàn của mình.

7. Giữ sự cân bằng giữa lượng calories nạp vào và lượng calories tiêu thụ được trong ngày. Người Nhật dành thời gian cố định trong ngày để tập thể dục. Nếu không thể đến phòng gym, họ sẽ đi bộ hoặc chạy trong công viên, quanh khu nhà...

8. Luôn dùng thực phẩm tươi sống và ăn ngay sau khi chế biến. Người Nhật không có thói quen dự trữ đồ ăn cả tuần trong tủ lạnh, sơ chế trước từ cuối tuần để tiết kiệm thời gian nấu nướng. Họ đi chợ mỗi ngày, lựa chọn thực phẩm còn tươi và thưởng thức đồ ăn ngay sau khi vừa chế biến.