Theo các nhà khoa học, thận đóng vai trò lọc chất thải và chất lỏng dư thừa ra khỏi cơ thể bạn, kiểm soát huyết áp và mức độ pH, tạo ra các tế bào hồng cầu và giữ cho xương của bạn khỏe mạnh. Nó rất quan trọng đối với sức khỏe tổng thể của con người, do đó, điều quan trọng là bạn phải chăm sóc chúng. Tuy nhiên, nhiều người trong chúng ta có thể không nhận ra rằng một số thói quen hàng ngày của mình đang gây tổn thương thận nghiêm trọng.
Dưới đây là 7 thói quen tàn phá thận nhiều người mắc phải, may mắn thay, vẫn chưa quá muộn để từ bỏ những hành vi gây hại này.
1. Ăn quá nhiều muối
Trung bình mỗi ngày, người Việt đang sử dụng khoảng 10 gam muối /người do thói quen ăn mặn, nấu mặn trước giờ. Con số này vượt xa giới hạn 5 gam mỗi ngày do Tổ chức Y tế Thế giới đặt ra. Tiêu thụ quá nhiều natri (trong muối) có thể làm tăng huyết áp, từ đó gây hại cho thận của bạn.
Đối với những người đã mắc bệnh thận mãn tính, việc giảm lượng natri ăn vào có thể giúp việc điều trị của họ hiệu quả hơn. Đối với những người chưa bị tổn thương thận, việc giảm lượng natri nạp vào có thể làm giảm nguy cơ mắc các vấn đề trong tương lai.
2. Uống không đủ nước
Mất nước có thể gây ra sự tích tụ chất thải và axit trong cơ thể. Điều này có thể làm tắc nghẽn thận với myoglobin (hay còn gọi là protein cơ). Mất nước cũng có thể dẫn đến sỏi thận và nhiễm trùng đường tiết niệu, cả hai đều có thể gây tổn thương thận nếu không được điều trị.
Khi bạn uống đủ nước, sỏi thận không thể hình thành dễ dàng vì các tinh thể tạo sỏi không thể kết dính với nhau. Nước cũng giúp hòa tan các loại thuốc kháng sinh điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu, làm cho chúng hiệu quả hơn.
Cuối cùng, nước giúp bạn tạo ra nhiều nước tiểu hơn để loại bỏ vi trùng. Bạn có thể biết mình có đủ nước hay không bằng cách nhìn vào màu sắc của nước tiểu. Bạn có thể cần uống nhiều nước hơn nếu nó có màu vàng rất đậm. Nước tiểu màu vàng nhạt là dấu hiệu cho thấy bạn đã uống đủ nước. Nếu nó có màu vàng đậm, cho dù bạn uống bao nhiêu thì bạn nên nói chuyện với bác sĩ chăm sóc sức khỏe của mình.
3. Ăn quá nhiều đường
Bản thân đường không gây hại cho thận, nhưng nó có thể gây ra các vấn đề sức khỏe khác có thể dẫn đến tổn thương thận.
Đáng chú ý nhất, tiêu thụ một chế độ ăn nhiều đường và lượng calo dư thừa góp phần gây béo phì, đây là một yếu tố nguy cơ tiềm ẩn đối với bệnh thận. Điều này là do nó làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường và tăng huyết áp. Cả hai tình trạng này đều có tác động trực tiếp đến sự phát triển của bệnh thận mãn tính và bệnh thận giai đoạn cuối.
Cố gắng hết sức để hạn chế lượng đường trong chế độ ăn uống của bạn. Tránh đồ uống có đường như nước ngọt và nước trái cây, hạn chế số lượng đồ ngọt bạn ăn và coi chừng đường "ẩn" trong thực phẩm chế biến như gia vị, ngũ cốc ăn sáng và bánh mì trắng.
4. Hút thuốc
Hút thuốc không chỉ có hại cho tim và phổi của bạn mà còn có thể đẩy nhanh tiến trình của bệnh thận mãn tính (CKD). Những người hút thuốc và mắc bệnh CKD thường có protein trong nước tiểu, đây là dấu hiệu của tổn thương thận. Mặc dù điều này có thể không chính xác hoàn toàn cho những người không bị CKD, nhưng vẫn nên tránh hút thuốc vì những lý do rõ ràng.
5. Uống quá nhiều rượu
Thận của bạn có thể xử lý một lượng nhỏ rượu, nhưng uống nhiều rượu thường xuyên sẽ làm suy yếu khả năng hoạt động của chúng. Uống quá nhiều rượu có thể gây ra nồng độ thấp của các chất điện giải quan trọng trong máu và làm thay đổi nghiêm trọng sự cân bằng axit/bazơ của cơ thể bạn. Rượu cũng có thể phá vỡ cơ chế kiểm soát nội tiết tố chi phối chức năng thận.
Tất cả những ảnh hưởng này có thể dẫn đến bệnh gan mãn tính hoặc thậm chí là suy thận cấp tính.
6. Ngủ không đủ giấc
Một nghiên cứu năm 2015 cho thấy những phụ nữ ngủ ít hơn 5 tiếng mỗi đêm có nguy cơ suy thận nhanh hơn 65% so với những người ngủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi đêm.
Một lý do cho điều này là do nhịp sinh học điều chỉnh chức năng thận của bạn. Thận hoạt động khác đi vào ban đêm khi bạn đang ngủ vì nhu cầu đối với cơ thể bạn là khác nhau.
7. Ngồi Quá Nhiều
Tập thể dục cải thiện một số yếu tố trao đổi chất, bao gồm huyết áp và kháng insulin, đồng thời giảm nguy cơ béo phì. Bằng cách giảm các yếu tố này, bạn sẽ giảm nguy cơ tổn thương thận một cách hiệu quả.
Ngược lại, ít vận động trong thời gian dài đã được chứng minh là làm tăng nguy cơ mắc bệnh thận.
Cách phòng ngừa tổn thương thận
Tin tốt là ngăn ngừa tổn thương thận và tăng cường sức khỏe thận khá đơn giản. Thực hiện theo các hướng dẫn này để cải thiện sức khỏe thận của bạn:
- Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh có nhiều trái cây và rau quả.
- Tránh thực phẩm chế biến có nhiều đường và natri.
- Cố gắng ngủ từ 7-8 tiếng mỗi đêm.
- Uống nhiều nước trong suốt cả ngày.
- Tránh ngồi trong thời gian dài. Bao gồm hoạt động thể chất trong ngày của bạn bất cứ khi nào có thể.
- Tránh các hành vi nguy hiểm như hút thuốc hoặc uống quá nhiều rượu. Tránh sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn càng nhiều càng tốt.
Thực hiện một lối sống lành mạnh sẽ không chỉ ngăn ngừa tổn thương thận mà còn giữ cho các cơ quan khác trong cơ thể bạn khỏe mạnh. Chỉ một vài thay đổi nhỏ cũng có thể tác động mạnh mẽ đến sức khỏe của bạn.