Ruột có vẻ giống như một thuật ngữ đơn giản, nhưng nó thực sự liên quan đến nhiều bộ phận của cơ thể được kết nối với đường tiêu hóa cũng như hệ vi sinh vật. Hệ vi sinh vật đường ruột được tạo thành từ hàng nghìn tỷ vi khuẩn và vi sinh vật bên trong ruột già, và việc có một bộ vi khuẩn đa dạng là chìa khóa để giữ cho các chức năng cơ thể khác nhau hoạt động bình thường như hệ thần kinh, hệ miễn dịch, chức năng tiêu hóa và thậm chí cả sức khỏe tâm thần của chúng ta.
Những gì chúng ta ăn đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe của hệ vi sinh vật đường ruột và một số loại thực phẩm có thể gây hại cho sức khỏe đường ruột của bạn. Theo Chris Damman, bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa tại Seattle (Hoa Kỳ), nếu bạn không cho đường ruột của mình ăn đúng cách, bạn có thể phải đối mặt với một số mối lo ngại lớn về sức khỏe.
Bác sĩ Damman cho biết: "Thực phẩm bạn ăn quyết định loại vi khuẩn phát triển trong ruột của bạn. Thực phẩm lành mạnh giúp phát triển vi khuẩn khỏe mạnh sẽ tạo ra các yếu tố phát triển tế bào ruột khỏe mạnh. Điều này có nghĩa là ít 'rò rỉ ruột' hơn, ít viêm nhiễm hơn và cơ thể khỏe mạnh hơn về tổng thể".
Ngược lại, thưởng thức một số loại thực phẩm có thể gây hại cho đường ruột thường xuyên tạo ra môi trường không lành mạnh cho vi khuẩn. Bác sĩ Damman chia sẻ ba loại thực phẩm cần thận trọng nếu bạn muốn kiểm soát sức khỏe đường ruột của mình.
1. Đồ nướng tinh chế
Trong khi các loại bánh nướng đóng gói và tinh chế - như bánh ngọt, bánh mì trắng - có thể tạo nên món ăn ngon vào buổi sáng, thì nhiều chuyên gia về sức khỏe đường ruột, như bác sĩ Damman, lại coi đây là những thực phẩm có thể gây hại cho đường ruột của bạn.
Tiến sĩ Damman nói: "Đặc biệt nên tránh những loại có chứa sirô ngô có hàm lượng đường cao. Những thực phẩm này thiếu chất xơ được vi khuẩn đường ruột biến đổi thành các phân tử phát triển tế bào ruột kết khỏe mạnh và bảo vệ cơ thể bạn khỏi béo phì và tiểu đường. Lựa chọn tốt hơn (với mức độ vừa phải) là các loại bánh nướng có chứa ngũ cốc nguyên hạt và không chứa sirô ngô có hàm lượng đường cao trong danh sách thành phần nguyên liệu".
Có đủ lượng chất xơ trong chế độ ăn uống (khoảng 25 đến 30 gram mỗi ngày) là điều quan trọng để giữ cho vi khuẩn trong ruột được nuôi dưỡng. Khi vi khuẩn trong ruột không được cho ăn, một nghiên cứu đánh giá ngang hàng năm 2021 trên tạp chí Nutrients cho thấy có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến đường ruột, bao gồm bệnh viêm ruột, béo phì, tiểu đường loại 2 và hội chứng chuyển hóa.
2. Thịt chế biến
Tiến sĩ Damman cho biết, "thịt xông khói, xúc xích, thịt bò khô... có nguy cơ gây mắc ung thư ruột kết cao hơn vì các thành phần tự nhiên và chất phụ gia chuyển hóa thành chất gây ung thư trong quá trình sản xuất". Ông cho biết thêm: "Một lựa chọn tốt hơn (có chừng mực) là thịt tươi, đặc biệt là thịt trắng hoặc một lượng nhỏ thịt có chứa lượng chất béo tốt cao hơn".
Theo một nghiên cứu của Trường Y thuộc Đại học Washington (Hoa Kỳ) năm 2021, sự hiện diện ngày càng tăng của một số loại vi khuẩn không lành mạnh có liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư ruột kết, cho thấy khả năng polyp đại tràng sẽ trở thành ung thư cao hơn.
Một đánh giá năm 2021 trên tạp chí BMC Cancer (Hoa Kỳ) đã xác nhận những phát hiện này và tuyên bố rằng hệ vi sinh vật đường ruột có ý nghĩa lâm sàng quan trọng trong việc ngăn ngừa ung thư đại trực tràng, đồng thời việc điều chỉnh hệ vi sinh vật đường ruột không chỉ quan trọng đối với nguy cơ ung thư mà còn đối với sức khỏe tổng thể của cá nhân.
3. Đồ uống có đường
Đồ uống có đường không chỉ là nước ngọt mà ngay cả nước trái cây và một số loại nước ngọt dành cho người ăn kiêng cũng có thể gây hại cho đường ruột của bạn, đặc biệt nếu chúng chứa sirô ngô, đường saccharin hoặc sucralose có hàm lượng đường fructose cao.
Bác sĩ Damman cho biết: "Những đồ uống này có thể phát triển vi khuẩn không lành mạnh trong ruột kết của bạn và gây ra bệnh tiêu chảy, cũng như bệnh tiểu đường và béo phì". Theo một đánh giá gần đây năm 2022 trên tạp chí Lâm sàng Tiêu hóa và Gan mật (Hoa Kỳ), cả tình trạng tăng đường huyết (mức đường huyết cao) và việc ăn quá nhiều đường đều có thể phá vỡ hàng rào ruột, làm tăng tính thấm của ruột và có thể gây ra rối loạn sinh lý hệ vi sinh vật đường ruột - sự mất cân bằng của vi khuẩn trong ruột, gây ra tình trạng mất cân bằng trong ruột. có thể có những tác động tiêu cực.
"Các lựa chọn tốt hơn là uống nước lạnh như trà và cà phê không đường. Nếu bạn sử dụng chất thay thế đường, allulose là chất có thể liên quan nhiều hơn đến sức khỏe".
