Tôi 38 tuổi, có một gia đình nhỏ. Năm 2016, do bất đồng quan điểm với cấp trên, tôi quyết định xin nghỉ việc tại công ty đã làm được gần 10 năm với mức lương khá tốt. Sau đó, tôi đi xin việc tại các công ty khác nhưng đều thất bại và thất nghiệp gần 2 năm nay. Trong một lần ngồi nói chuyện với bạn bè, tôi biết thông tin một đơn vị cấp bộ tuyển công chức nên nộp hồ sơ thi và đậu với số điểm cao nhất. Tôi nói với vợ, cô ấy nói làm nhà nước lương không cao, làm sao đảm bảo được cuộc sống gia đình sau này và khuyên tôi nên bỏ đi, xin công ty bên ngoài làm. Tôi không biết phải làm sao vì xin việc bây giờ khó quá, tôi cũng muốn tự kinh doanh nhưng hiện tại không có vốn. Xin chuyên gia và độc giả tư vấn giúp tôi.

Huấn

GS.TS Vũ Gia Hiền gợi ý:

Chào bạn Huấn,

Bạn xảy ra bất đồng với sếp rồi xin nghỉ việc cho thấy bạn khó có thể làm thuê. Bất cứ ai khi làm việc đều phải chấp nhận phân cấp quản lý. Nguyên lý cơ bản của sản xuất công nghiệp là bộ máy con người được phân công mà ai ở vị trí nào phải làm tốt ở đó. Dù có sự bất đồng với cấp trên nhưng việc thì vẫn phải làm đúng theo phân công và phải làm tốt để cơ quan phát triển. Bạn bất đồng mà quyết định nghỉ cho thấy bạn chưa nắm rõ nguyên tắc làm việc trong tổ chức và hậu quả là thất nghiệp. Đây là một bài học cho bạn. Đừng bao giờ cho mình giỏi hơn lãnh đạo. Cấp dưới có giỏi cũng chỉ giỏi ở trình độ chuyên viên, chuyên gia, còn lãnh đạo có những phẩm chất mà các chuyên viên, chuyên gia không có.

Với tính cách của bạn có lẽ xin việc các công ty kinh doanh khó có thể được chấp nhận. Tuổi 38 là quá lớn để một công ty ký hợp đồng lao động. Các nhà tuyển dụng thường tuyển quản lý ở độ tuổi 30, sau đó nếu làm tốt sẽ được thăng tiến ở cấp lãnh đạo. Người lãnh đạo phải chứng minh quá trình làm việc của họ có kết quả thế nào. Cơ chế thị trường đòi hỏi người chủ phải chọn người đủ tầm mới giao công việc. Bạn đã 38 tuổi, nếu vào làm việc ở vị trí thấp thì khó cho bộ máy của tổ chức, ở vị trí cao thì chẳng ai dám giao cho bạn vì bạn chưa có thành tích xuất sắc. Đây là vấn đề thực tế bạn cần xem lại và bàn với vợ.

Về việc tự kinh doanh, bạn không có vốn và cũng chưa từng kinh doanh nên sẽ rất khó khăn. Kinh doanh không chỉ cần vốn mà phải có kinh nghiệm, vì kinh doanh không phải là bài toán có sẵn để bạn giải đáp, mà bạn phải tự tìm các bài toán để giải, hoặc phải nhờ chuyên gia giúp đỡ từng phần. Bạn thi đậu công chức cấp bộ là phù hợp với độ tuổi hiện tại của bạn. Trong lúc chưa có việc làm thì đừng đứng núi này trông núi nọ.

Vợ bạn muốn bạn làm công ty bên ngoài để có lương cao. Chắc cô ấy tin bạn là người có tài kinh doanh, làm việc nhiều tiền vì công việc trước bạn có thu nhập khá. Tâm lý này đã ăn sâu vào vợ bạn, cùng với sự tự tin của bạn thể hiện hằng ngày qua những bình luận, tính toán… khiến cô ấy càng tin vào sự tài ba của chồng. Vì vậy khi thấy công việc mới xin lương thấp, cô ấy nghĩ ngay đến việc không bảo đảm được cho cuộc sống gia đình sau này. Vợ bạn nghĩ gần mà chưa tính xa.

Bạn nên đi làm nếu được tuyển dụng, lương không cao nhưng cũng là người có việc làm. Có việc làm bao giờ cũng tốt hơn thất nghiệp. Bạn cần làm tốt công việc của mình dù làm ở đâu thay vì lý sự về quan điểm. Lý sự không làm cho công việc tốt lên, chỉ có kỹ năng lao động và sự chỉn chu mới giúp người ta thành công.

Chúc bạn sáng suốt.