Theo Điều 12 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015, đối tượng đăng ký nghĩa vụ quân sự gồm công dân nam đủ 17 tuổi trở lên; Công dân nữ đủ 18 tuổi trở lên có ngành, nghề chuyên môn phù hợp yêu cầu của Quân đội nhân dân.

Bên cạnh đó, Luật này cũng quy định công dân không được đăng ký nghĩa vụ quân sự nếu thuộc một trong các trường hợp: Đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự; đang chấp hành hình phạt tù, cải tạo không giam giữ, quản chế hoặc đã chấp hành xong hình phạt tù nhưng chưa được xóa án tích;

Đang bị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn (sau đây gọi chung là cấp xã) hoặc đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc; Bị tước quyền phục vụ trong lực lượng vũ trang nhân dân.

Đối tượng miễn đăng ký nghĩa vụ quân sự là người khuyết tật, người mắc bệnh hiểm nghèo, bệnh tâm thần hoặc bệnh mãn tính theo quy định của pháp luật.

Đặc biệt, Bảng 3 Phụ lục I ban hành kèm theo Thông tư 105/2023/TT-BQP quy định danh mục các bệnh miễn đăng ký nghĩa vụ quân sự là những bệnh thuộc diện miễn đăng ký nghĩa vụ quân sự, không nhận vào quân thường trực, gồm:

Tâm thần (tâm thần phân liệt, rối loạn loại phân liệt, hoang tưởng dai dẳng, rối loạn loạn thần cấp và nhất thời, rối loạn hoang tưởng cảm ứng, rối loạn phân liệt cảm xúc...); động kinh, bệnh Parkinson, mù một mắt, điếc, di chứng do lao xương, khớp, di chứng do phong, các bệnh lý ác tính (nhóm bệnh u ác tính; bệnh đa hồng cầu, hội chứng loạn sản tuỷ xương...);

Người nhiễm HIV (nhiễm trùng và ký sinh trùng trên người nhiễm HIV, u ác tính trên người nhiễm HIV, bệnh HIV dẫn đến các bệnh xác định khác, bệnh HIV dẫn đến bệnh lý khác, bệnh do HIV không xác định); Người khuyết tật mức độ đặc biệt nặng và nặng.

Cơ quan đăng ký nghĩa vụ quân sự là Ban Chỉ huy quân sự cấp xã thực hiện đăng ký nghĩa vụ quân sự cho công dân cư trú tại địa phương.

Ban Chỉ huy quân sự cơ quan, tổ chức ở cơ sở thực hiện đăng ký nghĩa vụ quân sự cho công dân làm việc, học tập tại cơ quan, tổ chức và tổng hợp báo cáo Ban Chỉ huy quân sự huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh và đơn vị hành chính tương đương (sau đây gọi chung là cấp huyện) nơi cơ quan, tổ chức đặt trụ sở; trường hợp cơ quan, tổ chức không có Ban Chỉ huy quân sự ở cơ sở thì người đứng đầu hoặc người đại diện hợp pháp của cơ quan, tổ chức có trách nhiệm tổ chức cho công dân thực hiện đăng ký nghĩa vụ quân sự tại nơi cư trú.