Phương Mai tên đầy đủ là Nguyễn Phương Mai, sinh ra trong một gia đình ở Hà Nội, từng theo học tại Đại học RMIT. Sở hữu chiều cao và thân hình lí tưởng cùng với khả năng giao tiếp tốt, Phương Mai được đánh giá là một trong những chân dài đáng chú ý nhất nhì làng mẫu thế hệ mới.
Năm 2009, Phương Mai tham dự cuộc thi Miss Kao do Báo Hoa học trò tổ chức. Thành tích đầu tiên đưa cái tên Phương Mai vào làng người mẫu chính là Top 10 cuộc thi Siêu mẫu châu Á cùng năm đó. Năm 2010, Phương Mai thử sức ở Hoa hậu thế giới người Việt và dừng chân ở Top 15.
Thành tích nổi bật nhất trong sự nghiệp của Phương Mai có lẽ là Giải vàng Siêu Mẫu Việt Nam năm 2012. Tuy nhiên, chỉ một năm sau, cô đã âm thầm rời bỏ sàn catwalk và cuối năm 2014, Phương Mai chính thức tuyên bố giải nghệ. Đây có lẽ là cột mốc đáng nhớ nhất trong cuộc đời của cô gái trẻ: Sẵn sàng từ bỏ ánh hào quang mà nhiều người mơ ước để chạy theo đam mê thật sự của bản thân - làm MC.
Có lẽ, những ai đã từng tiếp xúc với Phương Mai đều phải gật gù công nhận rằng cô là một người mẫu thông minh. Ở Phương Mai luôn toát ra một thần thái sang chảnh nhưng phong cách nói chuyện hài hước, vui vẻ và khá dễ gần. Năm 2009, mặc dù chưa có thành tích gì, chưa “va vấp” nhiều trên sàn catwalk, nhưng chính nhờ gương mặt thu hút, khả năng giao tiếp tiếng Anh tốt và niềm khao khát được chinh phục mọi cuộc thi, Phương Mai đã được cử đi tham gia cuộc thi Người mẫu châu Á 2009 cùng hai đàn chị là Nguyễn Hồng Nhung (Top 10 Hoa hậu Việt Nam 2008) và Ngọc Oanh (top 10 siêu mẫu Việt Nam 2008).
Ngay tại vòng bán kết khu vực miền Bắc cuộc thi Hoa hậu Thế giới người Việt năm 2010, Phương Mai đã gây chú ý với ngoại hình chuẩn và khả năng ứng xử thông minh. Khi được giám khảo hỏi: "Em quan niệm thế nào về cái xấu?", Phương Mai trả lời: "Em nghĩ cái xấu là sự đảo ngược của cái đẹp, do vậy ranh giới giữa xấu và đẹp rất mong manh, rất gần nhau. Vì thế, nếu chúng ta nhìn cái xấu một cách nhẹ nhàng hơn, nhân văn hơn, chỉ là mặt kia của cái đẹp thì những người xấu sẽ có cơ hội trở lại thành người đẹp, và cái ác khi đó sẽ dễ trở về cái thiện hơn. Bản thân em luôn hướng về con đường sáng". Câu trả lời đã chinh phục khá nhiều vị giám khảo khó tính ở phía Bắc.
Có người cho rằng nguyên nhân Phương Mai nổi bật nhưng lại không lọt Top 5 Hoa hậu thế giới Người Việt năm đó là bởi cô đã trót "nhúng chàm" từ trước khi có quan hệ tình cảm với người đàn ông hơn mình 20 tuổi - đạo diễn đào hoa Ngô Quang Hải. Ngay khi trở về từ cuộc thi Siêu mẫu châu Á 2009, Phương Mai chưa kịp thể hiện bản lĩnh của một siêu mẫu đã liên tục dính tin đồn là "bạn gái mới" của đạo diễn họ Ngô. Hai người thường xuyên xuất hiện tình tứ trong những sự kiện và dành cho nhau những lời ca ngợi nức lòng trên báo.
Chính vì thế, thay vì gọi Phương Mai bằng danh hiệu siêu mẫu châu Á, báo chí lại gọi cô bằng cụm từ "giai nhân mới của Quang Hải". Những câu chuyện và hình ảnh của Phương Mai - Quang Hải dày đặc trên báo khiến nhiều người tưởng rằng cặp đôi này sẽ vượt qua những giới hạn về tuổi tác để đi đến một cái kết viên mãn.
Tuy nhiên, họ chia tay nhau cũng ồn ào như khi cả hai đến với nhau. Quang Hải cho rằng Phương Mai quá trẻ so với anh và bảo người cũ là chỉ "học trò ngoan". Ngay lập tức, Phương Mai cũng phản pháo rằng Quang Hải quá tự tin khi gọi cô là học trò dù chưa dạy cô chữ nào. Không lâu sau khi chia tay, Phương Mai thường sánh vai với bạn thân Nathan Lee và không ngại ôm hôn anh chàng này giữa chốn đông người. Đã từng có người hiểu lầm rằng cô và Nathan Lee đang hẹn hò với nhau. “Có những chuyện tôi không cố ý nhưng chính vì sự không để tâm đó lại tạo ra scandal”, Phương Mai chia sẻ.
Từ khi tạm dừng hoạt động người mẫu để chuyển hướng làm MC và diễn viên, Phương Mai gặt hái được khá nhiều may mắn trong sự nghiệp. Siêu mẫu gốc Hà Nội cho rằng, việc cô hay một số người đẹp khác như Á hậu Thuý Vân, Hoa hậu Jennifer Phạm,... rẽ ngang làm MC là điều không hiếm, chính vì thế việc trau dồi kiến thức, khẳng định mình giữa một dàn "chân dài" là điều tất yếu. Cô cũng không đồng ý quan điểm cứ “chân dài” làm MC sẽ giống “bình hoa di động”. “Để đảm đương vai trò MC, không thể chỉ cậy nhờ ngoại hình. Kỹ năng ngoại ngữ tốt và phong cách dẫn tự tin, ứng xử nhanh nhẹn các tình huống phát sinh là điều mà một MC cần có. Tôi luôn nhắc nhở bản thân về những điều đó”, Phương Mai bộc bạch.
Dù rất muốn được khán giả nhớ đến mình bằng tài năng và sự cống hiến cho nghệ thuật nhưng chân dài lại liên tiếp vướng phải những scandal về ăn mặc. Từ “tai nạn” về trang phục đến mức bị cơ quan chức năng "tuýt còi" vào năm 2016, cô rút được rất nhiều bài học kinh nghiệm nên đã quyết tâm thay đổi hình ảnh, hướng tới style thanh lịch, hiện đại. “Trước đây tôi còn trẻ, khá bồng bột, thích nổi loạn, bướng bỉnh và muốn thể hiện bản thân. Tôi từng nghĩ rằng, khi ngoại hình là một lợi thế thì việc tập trung sự chú ý của mọi người vào ngoại hình của mình là không sai”, cô chia sẻ.
Sau bao vấp ngã, Phương Mai giờ đây là một người phụ nữ điềm tĩnh, trưởng thành và có sự nghiệp thành công đáng mơ ước. Một mái ấm gia đình hạnh phúc chính là nét vẽ cuối cùng giúp cô hoàn thiện bức tranh của cuộc đời mình. Quá khứ với những ồn ào, scandal không mong muốn đã được cựu người mẫu cất vào ngăn tủ để bắt đầu một hiện tại tốt đẹp bên cạnh người chồng điển trai, giàu có.