Thời gian gần đây, liên tiếp xảy ra các vụ tử vong do ngạt khí khi nạo vét, thau rửa giếng sâu.
Mới đây nhất là trường hợp của người phụ nữ ở Chiềng Cơi, TP. Sơn La (tỉnh Sơn La) được xác nhận tử vong khi xuống giếng sửa đường nước sinh hoạt đã bị ngạt khí và rơi xuống giếng sâu do không có đồ bảo hộ.
Thời điểm cuối tháng 7 tỉnh Yên Bái cũng ghi nhận 02 trường hợp tử vong dưới giếng sâu do ngạt khí.
Được biết, tối 21/7, anh H.V.Y. (sinh năm 1979, ở thôn Hạnh Phúc, xã Tân Hợp, Yên Bái) mở giếng nước sinh hoạt của gia đình để kiểm tra và thấy có nhiều rác bẩn. Anh Y. xuống giếng để vệ sinh thì ngay lập tức bị ngạt khí, vùng vẫy, không nói được gì.
Hàng xóm là anh N.V.H. xuống ứng cứu cũng không may bị ngạt khí, khiến cả 2 người tử vong dưới giếng.
Trong quá trình đưa thi thể 2 nạn nhân lên khỏi giếng, 2 người khác cũng bị ngạt khí ngất đi; tuy nhiên, họ được kéo lên kịp thời nên thoát nạn.
Theo TS. BS Nguyễn Trung Nguyên – Giám đốc Trung tâm Chống độc (BV Bạch Mai), nguyên nhân khiến các nạn nhân tử vong nhanh chóng sau khi xuống dưới giếng sâu là do nhiễm độc khí hydrosulfua (H2S).
"Nhiều người lầm tưởng là ngộ độc khí metan, nhưng không phải, bởi kể cả nồng độ trong không khí 100% khí metan thì chúng ta vẫn có hể nín thở được 5 phút, nhưng gây tử vong ngay lập tức là do khí hydrosulfua", TS Nguyên thông tin.
Đây là loại khí không màu, có mùi trứng thối, được tạo ra từ quá trình phân hủy các chất hữu cơ trong lòng đất, rác thải. Loại khí này thường xuất hiện ở những nơi thông khí kém như các hầm, hố, hang, cống rãnh, giếng sâu…
Hydrosulfua là loại khí rất độc. Chỉ với 1 lượng nhỏ loại khí này trong không khí đã có thể gây ngạt và ngộ độc cho người và động vật. Gây nên các triệu chứng ói mửa, nặng hơn là tê liệt toàn thân và có thể tử vong.
"H2S hấp thu rất nhanh vào cơ thể, ở nồng độ thấp, chúng ta có thể ngửi thấy mùi thối nhưng nồng độ cao, nó gây liệt khứu giác, nạn nhân không kịp ngửi thấy mùi thối, bất tỉnh ngay.
Loại khí này khi vào cơ thể gây ức chế hô hấp các tế bào, dừng hoạt động của não, tim, gan thận….Nạn nhân nhanh chóng tử vong, độc tính và cơ chế tác động của H2S giống hệt Xyanua – một chất cực độc.
Đây là khí tự nhiên nguy hiểm nhất, bệnh cảnh diễn biến nhanh, nặng nề, gây ra tử vong ngay lập tức cho người bị ngạt. Thế giới gọi đây là hội chứng "búa tạ lò mổ" – gây ra cái chết nhanh chóng.
Điều nguy hiểm là người xung quanh không biết cách xử lý nên khi thấy nạn nhân bị ngạt, nối nhau vào cứu gây nên cái chết hàng loạt", TS. Nguyên khuyến cáo.
Dấu hiệu nhận biết nạn nhân nhiễm độc khí H2S là quan sát các vật dụng kim loại trên người bệnh nhân như dây chuyền, nhẫn, cúc áo, mặt thắt lưng (bằng các kim loại như đồng, thiếc, bạc)… sẽ thấy xỉn màu do loại khí này phản ứng hóa học với loại. Đây chính là tang chứng khẳng định nạn nhân nhiễm độc khí H2S.
Ngoài ra, khí này gây kích ứng với niêm mạc nên thường mắt bệnh nhân sẽ xung huyết và đỏ dù người bệnh không cảm thấy đau, rát, nếu tiến hành xét nghiệm sẽ thấy nhiễm độc rất nặng…
Theo TS. BS Nguyễn Trung Nguyên, để hạn chế tai nạn ngạt khí người dân không nên vào những nơi khoang, hầm, hố, giếng sâu…. kín mà không biết trước, kể cả những thùng phuy rỗng bít kín lâu ngày.
Trước khi tiến hành vệ sinh giếng nước hoặc đi vào những nơi thiếu không khí cần phải có đồ bảo hộ, bình dưỡng khí kèm theo. Có thể dùng máy nén khí bơm dưỡng khí vào trong khu vực cần vệ sinh để khuyếch tán bớt lượng khí H2S ra ngoài, sau đó mới tiến hành các thao tác khác để tránh nguy cơ ngạt khí, TS Nguyên khuyến cáo.
