Tác hại của cà phê có người biết, có người biết ít, có người chưa biết… nhưng vẫn sử dụng đến mức lạm dụng hàng ngày. Không thể phủ nhận những giá trị và tác dụng tốt của cà phê trong đời sống hiện nay nhưng chúng ta cũng phải nắm được cả tác hại của nó để có cách sử dụng hợp lý, có lợi cho sức khoẻ.
Sau đây chúng ta cùng điểm danh những tác dụng tốt của cà phê và những tác hại của cà phê đối với sức khoẻ, cuộc sống.
Thành phần hoá học được tìm thấy trong cà phê
Cà phê là một loại hạt được tìm thấy rất nhiều các loại chất ở trong nó bao gồm:
Nhóm chất hữu cơ ở cà phê
Nước: Hạt cà phê chứa một hàm lượng nước khá dồi dào. Ngay cả sau khi rang khô thì hàm lượng nước vẫn còn khoảng 2% - 3%.
Các loại cacbonhydrat (Glucid) trong cà phê: Chiếm ½ tổng số chất khô, chủ yếu cho màu và vị caramen; Đường có trong cà phê được tạo ra bởi quá trình thủy phân dưới tác dụng của axit hữu cơ và các enzim thủy phân; Hàm lượng Saccharose càng dồi dào ở những quả chín. Saccharosa sẽ bị caramen hóa trong quá trình rang tạo thành hương vị cho nước cà phê.
Thành phần protein trong cà phê: Cà phê chứa một lượng protein không cao bao gồm các axit amin như: cystein, alanie ,phenylalanine, histidine, leucine, lysine, derine… Chúng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra hương vị thông qua phản ứng Maillard với các loại đường trong quá trình rang.
Các axit hữu cơ trong cà phê: Trong cà phê có chứa 1 tập hợp khoảng hơn 30 loại axit khác nhau, trong đó có các axit quan trọng như: Axit Acetic, axit Citric, axit Chlorogenic, axit Phosphoric.
Thành phần Lipid trong cà phê: Hàm lượng lipid trong cà phê chiếm một lượng khá lớn khoảng10 – 13% chủ yếu là dầu và sáp.
Nhóm chất hương và chất khoáng
Các Alcaloid trong cà phê: Các Alcaloid được tìm thấy rất nhiều trong cà phê như: Caffeine, trigonulin, colin. Trong đó caffeine là thành phần quen thuộc thường được nhắc đến khi nói về cà phê.
Chất thơm trong cà phê: Các chất thơm phức tạp được tìm thấu trong cà phê bao gồm nhiều phân tử cấu thành như: axit, aldehid, ceton, rượu , phynol, este… Các chất thơm này rất dễ bị biến đổi hoặc mất mùi.
Chất khoáng trong cà phê: Trong cà phê có chứa hàm lượng nhỏ các chất khoáng chỉ từ 3-5% bao gồm: Kali, Nito , Magie , Photpho, Clo.
Tác dụng tốt của cà phê đối với sức khỏe
Cà phê giúp tinh thần tỉnh táo
Vì chứa caffein, một chất có khả năng tác động tới thần kinh nên khi uống cà phê sẽ giúp tăng sự tỉnh táo và hoạt động tư duy hiệu quả hơn.
Giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng
Một số nghiên cứu cho thấy uống nhiều hơn 3 tách cà phê mỗi ngày có thể làm giảm đáng kể nguy cơ ung thư trực tràng.
Ngăn ngừa bệnh Parkinson
Có bằng chứng cho thấy những người uống đồ uống có chứa cafein như cà phê, trà, cola làm giảm nguy cơ mắc bệnh Parkinson.
Ngăn ngừa sỏi mật
Nếu mỗi ngày uống ít nhất 400mg caffeine mỗi ngày có thể làm giảm nguy cơ sỏi mật phát triển. Trong đó, cà phê lại rất giàu caffeine.
Ngăn ngừa bệnh tiểu đường tuýp 2
Nghiên cứu cho thấy người lớn Nhật Bản thường uống 3 tách cà phê mỗi ngày để giảm nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường tuýp 2 so với những người chỉ uống một ly mỗi ngày hoặc ít hơn là 42%.
Giảm bệnh gout
Cà phê làm giảm triệu chứng bệnh gout bằng cách giảm nồng độ axit uric trong máu. Uống 4-5 tách cà phê mỗi ngày giảm 40% nguy cơ mắc bệnh gout.
Tác hại của cà phê đối với sức khoẻ
Tác hại của cà phê đối với thần kinh
Như đã nói ở trên, cà phê có chứa rất nhiều chất caffeine, một chất có tác động mạnh mẽ tới hoạt động của hệ thần kinh nên có thể gây ra chứng mất ngủ, căng thẳng và bồn chồn. Tác hại của cà phê đối với hệ thần kinh rất cần phải chú ý.
Tác hại của cà phê đối với tim mạch
Uống nhiều cà phê sẽ thúc đẩy việc tăng sản xuất các hormone căng thẳng như cortisol, epinephrine và norepinephrine, khiến làm tăng nhịp tim, huyết áp và căng thẳng. Tiêu thụ caffeine có thể làm tăng huyết áp ở những người đã bị cao huyết áp.
Tác hại của cà phê đối với dạ dày
Nhiều axit được tìm thấy trong hạt cà phê có thể gây kích ứng dạ dày và niêm mạc ruột non. Vì vậy nếu uống cà phê khi dạ dày trống rỗng có thể gây kích thích dạ dày tăng tiết axit. Uống cà phê cũng có thể gây kích ứng niêm mạc ruột non, gây tiêu chảy, hội chứng ruột kích thích.
Bên cạnh đó, cà phê còn có thể gây ra tình trạng trào ngược axit và ợ nóng do nó làm giãn cơ vòng thực quản dưới (các cơ vòng này sẽ đóng kín lại sau khi chúng ta ăn để ngăn không cho thức ăn và axit trong dạ dày trào ngược lên trên thực quản).
Tác hại của cà phê đối với hệ tuần hoàn máu
Uống cà phê không lọc có thể làm tăng cholesterol trong máu, từ đó làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tim. Có rất nhiều nghiên cứu cho rằng, nếu uống nhiều hơn 5 cốc cà phê mỗi ngày có thể không an toàn cho người bị bệnh tim.
Tác hại của cà phê đối với bà mẹ cho con bú
Uống 1 hoặc 2 ly cà phê mỗi ngày an toàn đối với các bà mẹ cho con bú và trẻ sơ sinh nhưng caffeine với số lượng lớn có thể gây kích ứng đường tiêu hóa, gây khó ngủ và khó chịu.
Tác hại của cà phê với phụ nữ mang thai
Cà phê có thể an toàn cho phụ nữ mang thai nếu uống 2 cốc cà phê mỗi ngày hoặc ít hơn. Tuy nhiên, uống nhiều hơn có thể tăng nguy cơ sẩy thai, sinh non, bé sinh ra nhẹ cân.
Tác hại của cà phê đối với trẻ em
Cà phê không an toàn cho trẻ em. Vì caffeine ở cà phê có thể gây ra các tác dụng phụ ở trẻ em nặng hơn ở người lớn.
Tác hại của cà phê đối với xương
Uống cà phê có chứa caffeine có thể làm tăng lượng canxi được đưa ra ngoài qua nước tiểu, dẫn đến suy yếu xương. Nếu bạn bị loãng xương, hạn chế tiêu thụ caffeine ít hơn 300 mg mỗi ngày (khoảng 2-3 tách cà phê).
Tác hại của cà phê đối với làn da
Cà phê có chứa nhiều caffein, nếu uống quá liều lượng mà cơ thể có thể chịu đựng sẽ khiến hệ thần kinh bị căng thẳng, dẫn đến mất ngủ. Tình trạng mất ngủ sẽ dẫn đến da khô, nhăn, nhanh lão hoá, quầng mắt thâm, bọng mắt.
Cùng với đó là tình trạng da xỉn màu, tiết nhiều nhờn cùng mụn trứng cá. Đây cũng là một trong các tác hại của cà phê đối với phụ nữ dễ thấy nhất.
Tác hại của uống cà phê mỗi ngày
Ngoài ra, tác hại của cà phê khi uống mỗi ngày còn khiến tình trạng tuyến mồ hôi tiết ra có mùi nặng hơn bình thường, làm vàng ố răng khiến hàm răng bị xỉn màu không còn trắng sáng.
Tác hại của cà phê giảm cân
Ông Nguyễn Văn Sử, Trưởng phòng Y tế TP. Long Xuyên (An Giang) cho biết “Cà-phê giảm cân được bán khá thông dụng trên thị trường, đó là một dạng của thực phẩm chức năng. Nhiều người vì muốn giảm cân nhanh nên tự ý mua về dùng, không thông qua ý kiến bác sĩ hay chuyên gia để biết đến lúc nào thì nên dừng và điều chỉnh liều lượng cho phù hợp.
Những người lạm dụng cà-phê giảm cân sẽ dẫn đến tình trạng rối loạn nước điện giải, suy dinh dưỡng, rối loạn đề kháng, dễ mắc những bệnh nhiễm trùng nhất là bệnh lao và những bệnh siêu vi. Vì thế, để tránh tiền mất tật mang, mọi người nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn dùng cà-phê giảm cân đúng cách, hợp lý”.
Tác hại của cà phê tuy không nghiêm trọng như các loại độc tố nhưng nếu sử dụng không đúng liều lượng và dùng bất chấp cho mọi đối tượng có thể sẽ dẫn đến những hậu quả khôn lường. Đặc biệt là loại cà phê giảm cân đang được bán rộng rãi trên thị trường hiện nay.