Nghe nói ăn lá lộc mại chữa được táo bón, người phụ nữ (49 tuổi, ở Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ) đã lấy lá về cuốn thịt lợn ăn. Tuy nhiên, tình trạng táo bón không những không hết mà còn bị chóng mặt, buồn nôn, người yếu mệt, đi tiểu ra máu… phải đi cấp cứu.
Gia đình cho biết, người bệnh có tiền sử táo bón kéo dài, nghe mọi người mách lá lộc mại có thể chữa được bệnh này nên đã lấy lá cuốn với thịt lợn để ăn. Vài tiếng sau khi ăn lá lộc mại, người bệnh đau bụng, vàng da, nước tiểu đỏ, mệt mỏi, chóng mặt…
Các triệu chứng nặng dần nên đã được gia đình đã đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ cấp cứu trong tình trạng đau bụng thượng vị, đi ngoài phân lỏng, vàng mắt, vàng da, chóng mặt, buồn nôn, người yếu mệt, đi tiểu ra máu.
Kết quả xét nghiệm máu cho thấy bệnh nhân có hiện tượng tan máu cấp, thiếu máu nặng (Hồng cầu: 1.69 T/L. Huyết sắc tố: 53 g/l. Rối loạn đông máu: PT 64%, INR: 1,40. Suy đa tạng: suy gan bilirubin TP 346 mmol/L; suy thận urê 28,25 mmol/L; Creatinin 194 µmol/L).
Sau khi thực hiện các kiểm tra lâm sàng, cận lâm sàng, kết hợp với bệnh sử, loại trừ các nguyên nhân tan máu khác. Các bác sĩ Khoa Hồi sức tích cực – Chống độc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ xác định đây là trường hợp tan máu cấp do ngộ độc lá lộc mại, và đã áp dụng các biện pháp chống độc, thải độc, truyền máu, thuốc bổ gan, thuốc chống chảy máu, thuốc lợi tiểu…
Sau 5 ngày điều trị, người bệnh đã đáp ứng thuốc và tiến triển tốt, tình trạng tan máu đã cải thiện, suy gan, suy thận giảm. Người bệnh tiếp tục được theo dõi và sẽ được ra viện trong những ngày tới.
Theo y học cổ truyền, lá lộc mại (hay còn gọi là cây du mại) có tác dụng nhuận tràng (liều nhỏ), tẩy (liều lớn), tiêu độc, sát trùng. Dân gian truyền nhau kinh nghiệm uống nước lá lộc mại để chữa bệnh táo bón, kiết lỵ…
Tuy nhiên việc sử dụng không đúng cách, sai liều lượng có thể dẫn đến ngộ độc. Độc tính của lá lộc mại có thể gây ra hiện tượng nhịp tim nhanh, người mệt yếu, da xanh, ăn không tiêu, đau bụng, đi tiểu màu đỏ,…
Theo ThS.BS. Phan Hồng Thái – Khoa Hồi sức tích cực – Chống độc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ, mặc dù các bác sĩ đã đưa ra rất nhiều cảnh báo về sự nguy hiểm của lá lộc mại. Tuy nhiên, từ đầu năm 2024 đến nay, bệnh viện đã tiếp nhận điều trị 03 trường hợp người bệnh bị ngộ độc nặng do ăn lá lộc mại.
Từ những trường hợp nói trên, BS. Phan Hồng Thái khuyến cáo người dân không nên sử dụng lá lộc mại dưới bất kỳ hình thức nào. Khi xuất hiện các triệu chứng ngộ độc, cần nhanh chóng đưa người bệnh tới cơ sở y tế có chuyên khoa cấp cứu – chống độc để được xử trí kịp thời.
