Chị H. (34 tuổi, ngụ TPHCM) lập gia đình năm 18 tuổi và không dùng biện pháp tránh thai. Phát hiện mang thai lần đầu khi thai 9 tuần tuổi, chị quyết định bỏ thai vì thấy kinh tế bấp bênh, không đủ điều kiện nuôi con.
Trong vòng 3 năm sau, người phụ nữ tiếp tục có thai 3 lần và đều nạo hút phá thai. Đến năm 22 tuổi, chị H. mang thai lần 4 và quyết định giữ lại đứa bé trong bụng.
Từ lúc sinh con trai đến năm 2021, người mẹ trẻ mang thai thêm 9 lần nhưng đều quyết định bỏ thai bằng những cách như dùng thuốc, hút thai tại cơ sở gần nhà. Trong đó, có một lần mang thai ngoài tử cung.
Chị H. chia sẻ, hai vợ chồng sống trong khu trọ nghèo, ngày nào cũng đi làm tăng ca suốt ngày. Chị có biết biện pháp đặt vòng tránh thai nhưng chủ quan không áp dụng. Trong khi đó, người chồng có dùng bằng bao cao su nhưng không thường xuyên.
Hai năm trở lại đây, thấy con trai đã lớn và kinh tế gia đình khấm khá hơn, vợ chồng chị quyết định sinh thêm con. Nhưng đến khi đi khám, họ ngỡ ngàng khi nghe bác sĩ thông báo người vợ bị vô sinh thứ phát.
Cụ thể, buồng tử cung của chị H. đã mỏng nên không thể mang thai tự nhiên, dự trữ buồng trứng cũng ngày càng suy giảm.
Chị được khuyên nếu thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm càng sớm càng tốt nếu muốn có con, trước khi buồng trứng cạn kiệt.
Năm 2022, vợ chồng chị làm thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) nhưng thất bại sau 2 lần chuyển phôi. Đầu năm 2023, họ tìm đến một trung tâm hỗ trợ sinh sản khác tại TPHCM để tìm cơ hội có con.
Bác sĩ Lê Xuân Nguyên, người trực tiếp khám cho chị H. chia sẻ, bệnh nhân nhiều lần bỏ thai bằng phương pháp nạo hút. Quá trình thăm khám, bệnh nhân cũng được phát hiện từng bị viêm phần phụ và có hình ảnh ứ dịch tai vòi, nên không thể có thai tự nhiên.
Vì có tiền căn phôi kém dẫn đến thất bại khi làm IVF lần đầu, bệnh nhân được xây dựng phác đồ kích thích buồng trứng, thu được 10 noãn trưởng thành. Từ đó, bệnh nhân tạo được 3 phôi chất lượng tốt.
Đầu tháng 3, chị H. đã được chuyển phôi sau khi chuẩn bị niêm mạc tử cung đầy đủ điều kiện để thai làm tổ. Đến nay, người phụ nữ đã mang thai.
Bác sĩ Nguyên cho biết, vô sinh thứ phát thường xảy ra ở các cặp vợ chồng đã từng sinh con. Tình trạng này có nhiều nguyên nhân, trong đó có nạo phá thai, lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp làm thay đổi cấu trúc của tử cung và ống dẫn trứng.
Phụ nữ nạo phá thai ở độ tuổi càng sớm, số lần nạo thai nhiều và tuổi thai càng cao thì các biến chứng ở tử cung gây vô sinh (gồm cả nguyên phát và thứ phát) càng tăng.
Theo thống kê của Quỹ Dân số Liên hợp quốc 2022 (UNFPA), công bố đầu năm 2023, Việt Nam thuộc nhóm 20 quốc gia có tỷ lệ nạo phá thai vị thành niên cao nhất thế giới. Cũng theo tổ chức này, chỉ 20% phụ nữ chưa kết hôn sử dụng biện pháp tránh thai khi quan hệ tình dục, ở phụ nữ 15-19 tuổi là 4%.
Còn báo cáo của Vụ Sức khỏe Bà mẹ Trẻ em (Bộ Y tế) cho biết, giai đoạn 2019-2021, Việt Nam có khoảng 200.000 ca phá thai/năm. Trong đó, 30% là phụ nữ 15-19 tuổi với 70% là học sinh, sinh viên.
Các chuyên gia y tế cảnh báo, nạo phá thai có thể gây tổn thương buồng tử cung, tắc vòi trứng, ứ dịch vòi trứng dẫn đến không thể mang thai tự nhiên. Tỷ lệ vô sinh ở nhóm nữ giới nạo phá thai cao gấp 3-4 lần so với những nữ giới khác.
