Song hành cùng sự phát triển của nghệ sĩ Kpop từ nhiều thập niên trước, fandom (cộng đồng fan) đã phát triển vững mạnh, bài bản và chuyên nghiệp. Fandom như một nền móng vững chắc để xây nên chỗ đứng, danh tiếng và đặc biệt là tiền tài cho các ca sĩ, diễn viên Hàn Quốc.
Ở Việt Nam, cộng đồng fan của người nổi tiếng, đặc biệt ca sĩ cũng có từ hàng chục năm trước. Nhưng quy mô chưa quá lớn và cách thức hoạt động thì không phải fandom nào cũng chuyên nghiệp. Độ đầu tư, support cho nghệ sĩ thì càng khó đồng đều và sánh bằng nghệ sĩ Hàn.
Tuy nhiên, với sự bùng nổ của 2 cuộc chơi Anh trai “say hi”, Anh trai vượt ngàn chông gai cùng rất nhiều project được thực hiện, diện mạo fandom Việt đang dần khác. Fandom giờ đây đã là một văn hóa, phần nào làm thay đổi cuộc chơi thần tượng ở Vpop.
Hết lòng vì thần tượng
Tại địa điểm ghi hình của Anh trai “say hi”, dễ dàng bắt gặp những chiếc xe tải nhỏ chở đầy đồ ăn, nước uống và bên cạnh đó là banner, poster của anh trai bất kỳ, chẳng hạn Isaac, Anh Tú Atus, Gerdnang, Pháp Kiều, Erik… Việc tương tự diễn ra ở trường quay Anh trai vượt ngàn chông gai với anh tài Soobin, Kay Trần, Duy Khánh… Những xe đồ ăn như thế thường được biết đến là dự án foodtruck, tức người hâm mộ mua đồ ăn gửi đến ủng hộ thần tượng. Số tiền được dùng để thực hiện project này thường được một hoặc một nhóm fan bỏ ra.
Bên cạnh đó sẽ là rất nhiều hoạt động khác, điển hình nhất là quyên góp tiền để bình chọn cho thần tượng hay mua vị trí treo banner, đèn led… với một mục đích duy nhất đó là thể hiện tình yêu với thần tượng. Ở đây, không đơn thuần là bỏ ra tiền bạc mà quan trọng hơn, các cộng đồng fan cần rất nhiều thời gian lẫn công sức.
Chẳng hạn, để có được chiến thắng của Isaac ở Anh trai “say hi”, FC Isaac - Lion Kingdom đã chia thành nhiều team khác nhau, chuyên trách những nhiệm vụ khác nhau nhằm đảm bảo mọi thứ diễn ra suôn sẻ, thành công nhất. Trong đó team voting, được miêu tả là đội ngũ vất vả nhất, túc trực ngày đêm lắp từng chiếc sim, liên tục tạo tài khoản, chủ động trao đổi chia slot, vote miệt mài và kiểm tra lẫn nhau để đảm bảo không bỏ sót một lượt vote nào.
“Team hoạt động mạnh mẽ tới nỗi mỗi ngày admin để điện thoại xuống 10 phút là các nhóm bình chọn nhảy chừng 99+ tin nhắn. Đọc không kịp thở”, admin FC Isaac - Lion Kingdom chia sẻ. Và nhờ thế, Isaac là một trong 5 anh trai chiến thắng. Bên cạnh đó, còn là Team Content, Team Support và đứng sau tất cả chính là những người hâm mộ đã ủng hộ tiền.
Những ngày qua, khi người dân ở nhiều địa phương chịu thiệt hại nghiêm trọng vì bão lũ, nhiều cộng đồng fan đã kêu gọi nhau ủng hộ nhằm giúp đỡ bà con. Mỗi người góp một chút công sức nhưng đã biến nó trở thành tình yêu và sức mạnh to lớn, giúp đồng bào vơi bớt gánh nặng.
Chẳng hạn, một người hâm mộ của Soobin đã chuyển hơn 100 triệu đồng tới UBTUMTTQVN. Sky, cộng đồng người hâm mộ của Sơn Tùng, ủng hộ tổng số tiền 236 triệu đồng. FC Hồ Văn Cường cũng chuyển đến Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam số tiền hơn 375 triệu đồng.
Nhưng vẫn còn nhiều bất cập
Văn hóa fandom đang dần phát triển ở Vpop nhưng nhìn chung vẫn mạnh nha, chưa chuyên nghiệp và do các nhóm fan tự điều hành, quản lý. Do đó, mọi hoạt động kêu gọi bình chọn, thực hiện project… cũng được hoạt động tự phát nên khó tránh khỏi những bất đồng, khúc mắc. Mà thường gây tranh cãi nhiều nhất là vấn đề minh bạc chuyện tiền bạc.
Ngày 15/8, fan của Soobin gửi mail về SpaceSpeakers Group, công ty chủ quản của nam ca sĩ để bày tỏ những bức xúc, bất bình liên quan ban điều hành FC. Trong email, các fan cho biết họ đã quyên góp tiền lên tới 45 triệu đồng để bình chọn cho Soobin ở Anh trai vượt ngàn chông gai, “tuy nhiên theo bảng thu chi chỉ mới sử dụng 22 triệu đồng để bình chọn” dẫn đến thành tích của nam ca sĩ trong chương trình bị ảnh hưởng. Bên cạnh đó, ban điều hành được cho là chưa minh bạch trong vấn đề thu chi dự án foodtruck (gửi xe tải đồ ăn để ủng hộ thần tượng).
Ngay khi tranh cãi nổ ra, công ty quản lý của Soobin phải lập tức có động thái xử lý vụ việc để xoa dịu người hâm mộ. Công ty không chỉ yêu cầu ban điều hành FC kê khai minh bạch tiền bạc mà còn thay đổi các thành viên trong ban. Các thành viên của ban điều hành sẽ được công ty tuyển mới để chuyên trách từng mảng.
Ngay sau đó đến lượt nhóm fan của HIEUTHUHAI "nội chiến". Người điều hành FC bị “réo tên” vì lối làm việc được cho là chưa minh bạch, ỳ trệ, thiếu chuyên nghiệp. Trong một bài viết lan truyền trong hội nhóm fan của HIEUTHUHAI, người điều hành FC bị tố không thực hiện bất cứ foodtruck riêng nào cho nam rapper trong suốt quá trình anh tham gia Anh trai “say hi” dù rất nhiều anh trai khác đã được fan thực hiện kế hoạch này.
Tiếp đó, để thực hiện project mừng sinh nhật HIEUTHUHAI, các fan ủng hộ được 135 triệu đồng. Tuy nhiên, admin chỉ bỏ ra 8 triệu đồng để thực hiện kế hoạch. Sau khi fan phàn nàn, admin mới tăng từ 8 triệu đồng lên 20 triệu đồng và thêm 30 triệu đồng cho photobooth (buồng chụp ảnh). Fan đặt câu hỏi liệu admin có đang minh bạch trong chuyện tài chính hay không dẫn đến làm mất lòng tin trong cộng đồng.
Ở Hàn Quốc, để hoạt động fandom hạn chế rủi ro nhiều nhất có thể, các nghệ sĩ, công ty quản lý thường có những trang web riêng để không chỉ thông báo những thông tin quan trọng mà còn tiến hành nhiều dự án, kế hoạch khác.
Trở lại tranh cãi của nhóm fan Soobin, việc công ty quản lý kịp thời vào cuộc, đồng thời lập ra một nhóm fandom chính thức để trực tiếp tuyển thành viên và quản lý các hoạt động sau đó, cho thấy văn hóa fandom đang dần được chú trọng để hướng tới sự chỉn chu, bài bản hơn.
Như công ty quản lý giải thích, hình ảnh của FC phần nào phản ánh hình ảnh của nghệ sĩ. Do đó, Soobin cũng như công ty muốn hướng fandom tới sự văn minh, đoàn kết.
