1. Hậu quả của viêm mạn tính đối với cơ thể

Viêm là phản ứng tự nhiên của cơ thể đối với nhiễm trùng hoặc chấn thương. Tình trạng viêm cấp tính xảy ra khi có sự gia tăng của các tế bào bạch cầu và các kháng thể đến vùng bị thương để sửa chữa mô hoặc tiêu diệt nhiễm trùng.

Viêm mạn tính có thể xảy ra nếu cơ thể bạn không tiêu diệt được nhiễm trùng. Ngoài ra, nếu tình trạng viêm tái phát hoặc tác động của stress oxy hóa đối với cơ thể cũng có thể gây ra viêm mạn tính.

Có nhiều nguyên nhân khác dẫn đến tình trạng viêm mạn tính như: béo phì, hút thuốc, uống nhiều rượu; nhiễm trùng mạn tính như HIV hoặc viêm gan B; mắc các bệnh tự miễn như lupus và viêm khớp dạng thấp; tiếp xúc liên tục với các chất độc hại; căng thẳng kéo dài…

Khi viêm mạn tính tồn tại trong một thời gian dài thì có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mạn tính như: bệnh tim, đái tháo đường, viêm khớp, ung thư…

2. Biện pháp tự nhiên giúp hỗ trợ ngăn ngừa viêm mạn tính

Để chống lại tình trạng viêm nhiễm có thể cần sử dụng các thuốc chống viêm, nhưng sử dụng các biện pháp tự nhiên cũng rất hiệu quả. Nghiên cứu cho thấy, một chế độ ăn giàu thực phẩm chống viêm không chỉ giúp giảm đau và viêm mà còn giúp cơ thể chúng ta khỏe mạnh hơn. Thực phẩm chống viêm có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến viêm mạn tính như: bệnh tim, viêm khớp, đái tháo đường…

Theo Tiến sĩ Frank Hu, chuyên gia về dinh dưỡng và dịch tễ học tại Trường Y tế Công cộng Harvard TH Chan, việc tiếp xúc lâu dài với ô nhiễm không khí, béo phì, lối sống ít vận động và chế độ ăn uống không lành mạnh đều có thể góp phần gây ra chứng viêm mạn tính.

Trong một nghiên cứu của Tiến sĩ Frank Hu và các nhà nghiên cứu khác đã phát hiện ra rằng, chế độ ăn uống gây viêm nhiễm có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn. Và ăn nhiều thực phẩm chống viêm, đồng thời hạn chế thực phẩm gây viêm có thể góp phần làm giảm nguy cơ mắc bệnh mạn tính.

Chế độ ăn uống giàu thực phẩm chống viêm cũng có thể cải thiện độ nhạy insulin hoặc thúc đẩy hệ vi sinh vật đường ruột khỏe mạnh.

Thực phẩm chống viêm bao gồm: rau có lá màu xanh đậm, cà chua, dầu ô liu, quả mọng, ngũ cốc nguyên hạt, quả hạch, cá hồi và các loại cá béo khác... Thực phẩm chống viêm giàu chất chống oxy hóa. Chất chống oxy hóa chống lại gốc tự do gây tổn thương tế bào và có thể làm tăng tình trạng viêm nhiễm.

Một số loại thực phẩm khác được cho là góp phần gây viêm trong cơ thể như: thịt nội tạng, thịt đỏ, carbohydrate tinh chế như bánh mì trắng và bánh ngọt, thực phẩm chiên rán, nước ngọt…

Các thực phẩm gây viêm thường chứa nhiều chất béo bão hòa. Chất béo bão hòa là một trong những chất cùng với chất béo chuyển hóa và đường tinh luyện, khiến một số tế bào miễn dịch giải phóng các protein gây viêm vào máu.

Tiến sĩ Frank Hu cho biết, chưa có cơ sở đầy đủ về cơ chế sinh học của chế độ ăn uống chống viêm. Tuy nhiên, bằng chứng hiện có cho thấy rằng polyphenol (hoạt động như chất chống oxy hóa) có thể làm giảm căng thẳng oxy hóa, nguyên nhân gây tổn hại cho tế bào, protein và lipid, do đó góp phần gây viêm.

3. Một số thực phẩm chống viêm giúp tốt cho sức khỏe

3.1. Rau và trái cây

Rau và trái cây rất giàu vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa. Những chất dinh dưỡng này có tác dụng chống viêm hiệu quả.

Nghiên cứu cho thấy, ăn nhiều rau họ cải như rau bina, cải xoăn và bông cải xanh có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh tim và ung thư. Điều này có thể liên quan đến tác dụng chống viêm của các chất chống oxy hóa có trong chúng. Bông cải xanh cũng rất giàu sulforaphane, một chất chống oxy hóa có tác dụng chống viêm mạnh.

Trái cây là thực phẩm tự nhiên cung cấp nhiều chất dinh dưỡng, vitamin, khoáng chất, chất xơ và chất chống oxy hóa. Các chất chống oxy hóa và các hợp chất thực vật có nhiều trong các loại trái cây giàu vitamin A, C, E, beta-carotene, lycopene... giúp ngăn chặn hoặc hạn chế tổn thương gây ra bởi các gốc tự do, có thể hỗ trợ ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh ung thư, đái tháo đường, bệnh tim và đột quỵ.

3.2. Ngũ cốc nguyên hạt

Các loại ngũ cốc nguyên hạt như: gạo lứt, yến mạch, cám, bánh mì nguyên cám… cung cấp nhiều chất xơ, chất đạm, vitamin và khoáng chất. Đặc biệt, chất xơ, chất chống oxy hóa và nhiều loại hợp chất thực vật có trong ngũ cốc nguyên hạt có thể giúp giảm viêm và ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh.

Ăn ngũ cốc nguyên hạt giúp kiểm soát mức cholesterol, cân nặng và huyết áp. Từ đó giúp giảm nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường, bệnh tim và các bệnh khác.

Chế độ ăn giàu chất xơ như ngũ cốc nguyên hạt cũng có thể giúp giảm viêm bằng cách giảm trọng lượng cơ thể. Thực phẩm giàu chất xơ cũng là nguồn thức ăn cho vi khuẩn có lợi trong hệ vi sinh vật đường ruột giúp giảm viêm trong cơ thể.

3.3. Các loại đậu

Các loại đậu không chỉ rất giàu chất xơ mà còn là một trong những nguồn thực vật tốt nhất cung cấp chất chống oxy hóa, đặc biệt là đậu xanh.

Ngoài ra, một số loại đậu khác như đậu cúc (đậu pinto) có chứa một chất chống oxy hóa đặc biệt gọi là kaempferol. Chất chống oxy hóa này có thể giúp giảm viêm mạn tính.

3.4. Cá béo

Cá béo là một nguồn cung cấp protein dồi dào và các axit béo omega-3. Omega-3 liên quan mật thiết một cách toàn diện với chức năng miễn dịch của cơ thể. Cơ thể của bạn chuyển hóa các axit béo này thành các hợp chất phân giải và bảo vệ, có tác dụng chống viêm.

Nguồn cung cấp axit béo omega-3 tốt nhất là các loại cá như: cá hồi, cá ngừ, cá thu, cá cơm, cá trích, cá mòi…