Nhiều bệnh nhân sốt xuất huyết chủ quan gặp biến chứng
Tại BV Bạch Mai, bệnh nhân N.T.Đ (Phú Xuyên, Hà Nội) nhập viện trong tình trạng mệt mỏi, da xung huyết, tiểu cầu hạ, cô đặc máu, suy đa tạng… Ngay lập tức, bệnh nhân được chuyển khoa Hồi sức tích cực điều trị. Được biết, trước đó bệnh nhân có sốt cao, đau mỏi người, có xét nghiệm sốt xuất huyết cho kết quả dương tính, điều trị tại nhà.
Đến ngày thứ 4 bệnh nhân hết sốt, cứ ngỡ khỏi bệnh, tuy nhiên sang ngày tiếp theo thấy xuất hiện chảy máu chân răng, đau bụng thượng vị nhiều. Tuy nhiên chỉ đến khi bệnh nhân thấy mệt lả, yếu dần, gia đình mới vội đưa đi cấp cứu..., chỉ số tiểu cầu lúc này hạ chỉ còn 5G/L.
Điều trị cho bệnh nhân mắc sốt xuất huyết
Tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai, trung bình một ngày có 10 - 20 bệnh nhân nặng có dấu hiệu cảnh báo phải nhập viện. Các bệnh nhân đều đến trong tình trạng tiểu cầu giảm nặng hoặc biểu hiện cô đặc máu, sốc, suy đa tạng,.. nhiều bệnh nhân tiểu cầu chỉ còn dưới 5G/L. Ngoài ra, nhiều bệnh nhân có bệnh nền như bệnh gan, thận, tim, người già hoặc cơ địa phụ nữ có thai, trẻ em cần phải theo dõi điều trị sát sao.
Theo chuyên gia dịch tễ học, theo chu kỳ 5 năm miền Bắc sẽ xảy ra một vụ dịch sốt xuất huyết lớn và dự báo năm nay sẽ có dịch và trong tháng 11-12 tới sẽ là đỉnh điểm của sốt xuất huyết .
Lưu ý giai đoạn nguy hiểm trong sốt xuất huyết
PGS.TS Đỗ Duy Cường - Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai khuyến cáo, trong 3 ngày đầu phát bệnh, người bệnh có biểu hiện sốt cao, đau đầu, đau mỏi người, nhức mắt. Tuy nhiên, đây không phải là giai đoạn nguy hiểm nhất và bệnh nhân tự điều trị tại nhà.
Sau giai đoạn khởi phát, tức là từ ngày thứ 4, bệnh nhân sẽ bước vào giai đoạn nguy hiểm nhất của bệnh. Lúc này, bệnh nhân đã hạ sốt nên rất dễ nhầm tưởng là bệnh đã khỏi. Nhưng thực tế lại đây mới là giai đoạn có thể dẫn đến những biến chứng nặng do virus đã làm suy yếu hệ miễn dịch, số lượng bạch cầu và tiểu cầu giảm đáng kể.
Biến chứng sốt xuất huyết thứ nhất là tình trạng tăng tính thấm thành mạch và cô đặc máu. Những trường hợp thoát mạch quá nhiều có thể sẽ dẫn tới dấu hiệu cảnh báo trước sốc như: mệt lả, đau tức vùng gan, buồn nôn, nôn, tràn dịch màng phổi, màng bụng, đau tức vùng gan, nề mi mắt, da căng và tay chân lạnh… Ở trẻ nhỏ có thể chỉ thấy triệu chứng li bì hoặc bứt rứt vật vã, tiểu ít, bỏ bú.
Biến chứng thứ hai là xuất huyết do giảm tiểu cầu. Bệnh nhân có thể chảy máu cam, chảy máu chân răng, xuất huyết dưới da, xuất huyết nội tạng…
“Nhiều bệnh nhân sốt nhưng không nghĩ mình mắc sốt xuất huyết, đến ngày thứ 4, thứ 5, lúc đó máu bị cô đặc và có biểu hiện tiểu cầu hạ quá thì mới đến viện. Lúc đó bệnh nhân phải truyền tiểu cầu hoặc dung dịch cao phân tử. Một số trường hợp nặng dẫn đến suy đa tạng, men gan tăng, suy gan, suy thận, suy đa tạng phải lọc máu”, BS. Cường thông tin.
Theo các bác sĩ, để chẩn đoán chính xác bệnh nhân sốt xuất huyết cũng như mức độ giảm tiểu cầu thì cần làm xét nghiệm máu. Ở người khỏe mạnh, số lượng tiểu cầu trung bình từ 150 - 450 G/L. Mức nguy hiểm khi tiểu cầu giảm dưới 50 G/L, mức nghiêm trọng là 10 - 20 G/L.
"Nếu người bệnh có biểu hiện xuất huyết chảy máu cam, chảy máu chân răng, xuất huyết ngoài da, rong kinh-rong huyết (nữ giới), cũng như có hiện tượng cô đặc máu như chân tay lạnh, nôn mửa, đau bụng vùng gan, tụt huyết áp, men gan tăng cao,… bệnh nhân cần đi khám ngay để được điều trị kịp thời. Tuy nhiên, việc truyền tiểu cầu chỉ tiến hành khi nào xuống thấp dưới 5 G/L hoặc có biểu hiện chảy máu. ”, BS. Cường khuyến cáo.
Còn theo BS. Đinh Thế Tiến, Khoa Nội tổng hợp BV ĐK Đức Giang, "điều quan trọng nhất với bệnh nhân mắc sốt xuất huyết là phải nắm rõ các giai đoạn bệnh để chủ động phát hiện các dấu hiệu bất thường. Bệnh có 3 giai đoạn gồm giai đoạn sốt (3 ngày đầu), giai đoạn nguy hiểm (ngày thứ 4-7) và giai đoạn phục hồi.
Đồng thời, với sốt xuất huyết thì dùng hạ sốt, giảm đau, tránh dùng nhóm thuốc như aspirin, ibuprofen vì có thể gây chảy máu, không dùng kháng sinh, không tự ý truyền dịch như đạm, albumin, truyền máu hay dung dịch cao phân tử mà cần sự theo dõi chỉ định của các bác sĩ chuyên khoa".
