Ngày 20/8, Công an huyện Chương Mỹ đã tạm giữ hình sự đối tượng Nguyễn Thị Tuyến (SN 1989, trú tại xã Thụy Hương, huyện Chương Mỹ, Hà Nội) do có hành vi bắt cóc cóc trẻ sơ sinh tại BV Đa khoa huyện Chương Mỹ. Dư luận đặt câu hỏi, trường hợp trên nếu bị khởi tố, xét xử thì Nguyễn Thị Tuyến sẽ bị xử lý như thế nào?
Luật sư Nguyễn Thị Vinh (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết, căn cứ theo những thông tin mà quan chức năng thông tin thì có thể nói hành vi của đối tượng Tuyến là bắt cóc em bé mới sinh. Hành vi này có dấu hiệu "Chiếm đoạt người dưới 16 tuổi", được quy định tại Điều 153 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017.
Trong quá trình điều tra, cơ quan CSĐT sẽ là rõ động cơ, mục địch của đối tượng này. Nếu có căn cứ chứng minh Tuyến bắt cóc cháu bé nhằm tống tiền, có thể đối tượng này sẽ bị xử lý hành vi bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 169 Bộ luật hình sự 2015. Tuy nhiên, theo kết quả xác minh ban đầu, có thể đối tượng Nguyễn Thị Tuyến sẽ bị khởi tố về tội "Chiếm đoạt người dưới 16 tuổi", được quy định tại Điều 153 Bộ luật Hình sự 2015, luật sư Vinh nhận định.
Luật sư Vinh cho biết, chiếm đoạt người dưới 16 tuổi là hành vi sử dụng mọi phương thức nhằm chiếm giữ trái phép người dưới 16 tuổi. Hành vi này xâm phạm đến quyền trẻ em, quyền được sống cùng bố mẹ, quyền được nhận sự chăm sóc, nuôi dưỡng từ bố mẹ; xâm phạm sức khỏe, tính mạng, nhân phẩm của người dưới 16 tuổi.
Chủ thể của tội chiếm đoạt người dưới 16 tuổi là bất kỳ ai có năng lực trách nhiệm hình sự từ 16 tuổi trở lên. Theo đó, chủ thể của tội phạm là bất kỳ ai, có thể thực hiện hành vi phạm tội một mình nhưng cũng có thể là phạm tội có tổ chức. Các đồng phạm có thể cùng thực hiện hành vi chiếm đoạt người dưới 16 tuổi nhưng cũng có thể do một người thực hiện; các đồng phạm còn lại giữ vai trò tổ chức, xúi giục hoặc giúp sức. Theo Khoản 1, Điều 16 Bộ luật Hình sự 2015, người từ đủ 16 tuổi phải chịu trách nhiệm về mọi loại tội phạm, Khoản 2 Điều này quy định một số tội phạm mà người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng. Ngoài ra, chủ thể của tội phạm phải là người có đủ năng lực trách nhiệm hình sự bao gồm năng lực nhận thức và năng lực làm chủ hành vi của mình.
Cũng theo luật sư Vinh, chủ thể thực hiện tội phạm với lỗi cố ý trực tiếp. Người phạm tội hoàn toàn nhận thức được hành vi của mình xâm phạm đến quyền tự do của nạn nhân nhưng mong muốn hậu quả đó xảy ra, muốn chiếm giữ nạn nhân một cách bất hợp pháp.
Động cơ phạm tội và mục đích phạm tội không phải là dấu hiệu bắt buộc cấu thành tội phạm nhưng mục đích phạm tội ở đây phải nhằm chiếm giữ nạn nhân. Nếu việc chiếm đoạt nạn nhân nhằm mục đích khác thì sẽ không cấu thành tội phạm này. Ví dụ trường hợp chiếm đoạt người dưới 16 tuổi, chiếm giữ họ để tống tiền gia đình nạn nhân sẽ cấu thành tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản theo Điều 169 Bộ luật Hình sự.
Về hình phạt, tội chiếm đoạt người dưới 16 tuổi quy định, người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc thủ đoạn khác chiếm giữ hoặc giao cho người khác chiếm giữ người dưới 16 tuổi sẽ bị phạt tù từ 3 đến 7 năm.
Nếu phạm tội có tổ chức; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn, nghề nghiệp; Đối với người mà mình có trách nhiệm chăm sóc, nuôi dưỡng; Phạm tội 2 lần trở lên; Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%... sẽ bị phạt tù từ 5 đến 10 năm.
Nếu phạm tội có tính chất chuyên nghiệp; Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên; Làm nạn nhân chết… sẽ bị phạt tù từ 10 đến 15 năm.
Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 đến 50 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1đến 5 năm.
Trước đó, như PNVN đã thông tin, Cơ quan công an huyện Chương Mỹ đã tạm giữ hình sự đối tượng Nguyễn Thị Tuyến về hành vi Chiếm đoạt người dưới 16 tuổi.
Chiều 19/8, Tuyến đã có hành vi giả danh điều dưỡng của BV Đa khoa huyện Chương Mỹ, đến khoa Sản của BV mang trẻ sơ sinh ra ngoài thì bị phát hiện, bắt giữ.
