Có nhiều bệnh nhân Alzheimer không có cách nào để phát hiện ra bệnh ngay từ lần đầu tiên, và nhiều tình trạng của bệnh nhân trở nên trầm trọng hơn do không có phương pháp điều trị hoàn hảo.
Người cao tuổi ngủ trưa hơn một tiếng tăng 40% nguy cơ mắc bệnh Alzheimer
Mới đây, sau quá trình thăm dò và nghiên cứu cụ thể của một nhóm khoa học về bệnh Alzheimer và sa sút trí tuệ tại Mỹ, kết quả cho thấy có mối liên hệ nhất định giữa độ dài của giấc ngủ ngắn của buổi trưa với nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và sa sút trí tuệ.
Nếu người cao tuổi thường ngủ trưa quá lâu sẽ đẩy nhanh tốc độ thoái hóa não bộ. Ở một mức độ nhất định, nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và sa sút trí tuệ ở người già tăng lên, và nếu các dấu hiệu của bệnh Alzheimer và sa sút trí tuệ đã bắt đầu xuất hiện thì giấc ngủ ngắn trong ngày cũng kéo dài hơn so với người già khỏe mạnh.
Ngày nay, tình trạng già hóa ngày một cao. Nhiều người cao tuổi sẽ bị sa sút trí tuệ khi về già, và số người già mắc bệnh Alzheimer và sa sút trí tuệ đang tăng lên theo từng năm.
Nếu chẳng may mắc bệnh Alzheimer và sa sút trí tuệ thì sẽ ít ảnh hưởng đến công việc và cuộc sống trong giai đoạn đầu. Và biểu hiện giai đoạn đầu chỉ cho thấy trí nhớ kém hơn người thường, và khả năng tập trung không được tốt lắm.
Nhiều người già bị suy giảm trí nhớ là chuyện bình thường nên thường bị mọi người bỏ qua.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng biểu hiện rõ ràng nhất của bệnh Alzheimer và sa sút trí tuệ là mất trí nhớ theo từng đợt, chẳng hạn như mất trí nhớ ngắn hạn hoặc dài hạn do các sự kiện trong quá khứ. Ngay cả khi ai đó nhắc nhở tôi, tôi không thể nhớ lại những gì tôi đã trải qua.
Khi các triệu chứng của bệnh Alzheimer trở nên trầm trọng hơn, người bệnh không chỉ quên một phần ký ức mà họ không thể nhớ được bất cứ điều gì dù có được nhắc nhở.
Giảm trí nhớ về kiến thức ngữ nghĩa cũng xảy ra. Biểu hiện chủ yếu là không thể tiếp nhận được kiến thức mới và những điều mới, không thể nghe được ngữ nghĩa và ý nghĩa của lời nói của người khác và các tình huống cụ thể khác.
Vì vậy, muốn xác định người cao tuổi có sức khỏe tốt hay không thì đừng nhìn vào độ dài của giấc ngủ trưa, chất lượng giấc ngủ mới là quan trọng nhất. Nhiều người cao tuổi có chất lượng giấc ngủ kém, thời gian ngủ ngắn vào ban đêm và không thể chìm vào giấc ngủ ngon, vì vậy nhiều người cao tuổi sẽ duy trì thói quen chợp mắt.
Tuy nhiên, nhiều người cao tuổi không biết cách nghỉ trưa, phương pháp nghỉ trưa không phù hợp và thời gian nghỉ trưa sẽ ảnh hưởng đến thể trạng của người cao tuổi. Thời gian ngủ trưa của người cao tuổi không nên quá dài, tối đa không quá một tiếng rưỡi.
Do hệ thần kinh trung ương ở não bị ức chế khi người già đang ngủ. Điều này khiến cho các mạch máu ở mô não lâu ngày không được mở ra, lưu lượng máu của các mạch máu lên não giảm dần, quá trình trao đổi chất trong cơ thể con người chậm lại, lượng máu cung cấp cho não không đủ.
Một hai ngày thì không sao, nhưng nếu ngày nào cũng ngủ trưa như vậy không chỉ khiến bạn cảm thấy chóng mặt, khó chịu khi thức dậy. Về lâu dài sẽ dẫn đến tình trạng chết tế bào não, suy giảm trí nhớ, lâu dần khả năng mắc bệnh Alzheimer sẽ tăng cao.
Tại sao người lớn tuổi lại ngủ trưa lâu?
- Quá mệt mỏi
Một số người cao tuổi thường bị mất ngủ nặng về đêm, ban ngày phải đưa đón con cái nên dễ cảm thấy mệt mỏi. Như vậy buổi trưa sẽ ngủ rất sâu, thời gian ngủ trưa kéo dài hơn. Thời gian ngủ trưa dài, nhưng thức dậy mệt mỏi.
Điều đó có nghĩa là cơ thể cần được điều hòa, và bạn có thể ăn một số oryzanol và thực phẩm tốt cho não để bổ sung dinh dưỡng. Điều quan trọng nhất là kiểm soát độ dài của giấc ngủ vào buổi trưa, tốt nhất là trong khoảng nửa tiếng.
Lúc đầu giảm thời gian ngủ trưa một cách đột ngột có thể rất mệt nhưng sau khi kiên trì thực hiện vài ngày thì cơ thể sẽ tự điều chỉnh được, lâu dần sẽ thích nghi được.
- Đồng hồ sinh học
Đồng hồ sinh học thường được coi là thang đo thời gian vô hình trong cơ thể. Nếu chúng ta thường xuyên có lịch trình làm việc và nghỉ ngơi có quy luật thì cơ thể chúng ta sẽ có sự đều đặn trong các hoạt động sống, chẳng hạn đến một thời điểm nhất định, cơ thể chúng ta sẽ tự nhận ra mình phải làm gì.
Để hoạt động vào ban ngày và nghỉ ngơi vào ban đêm, các cơ quan trong cơ thể con người chúng ta sẽ bắt đầu hoạt động khi mặt trời mọc. Vào ban đêm, bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi khi đến đêm khuya, và tiết ra sắc tố melanin để nhắc nhở cơ thể rằng nó cần ngủ.
Đây là vai trò của tuyến tùng trong cơ thể chúng ta, nó tương đương với đồng hồ báo thức của cơ thể con người.
Nó sẽ tiết ra hắc tố để điều hòa cơ thể chúng ta khi đêm về, tuy nhiên cơ thể con người cũng chịu tác động của sự thay đổi của các mùa, để chúng ta có thể thích nghi với sự thay đổi của các mùa.
Bị ảnh hưởng bởi chiếc đồng hồ báo thức của con người, nhiều người cao tuổi sẽ dành thời gian cho giấc ngủ ngắn trong ngày, về lâu dài sẽ nảy sinh tình trạng ngủ trưa quá lâu.
- Thức khuya
Các nghiên cứu liên quan đã chỉ ra rằng, tình trạng tinh thần căng thẳng trong thời gian dài sẽ khiến tiềm thức con người quen với lối sống kiểu này, thậm chí còn xảy ra tình trạng “càng thức khuy càng tỉnh táo”. Về cơ bản, nó là một trạng thái "giả thức", trong đó cơ thể nghỉ ngơi trong thời gian dài gây tiết quá nhiều hormone như adrenaline.
Nếu duy trì trạng thái này lâu dài thậm chí có thể dẫn đến mất ngủ. Nếu người cao tuổi ngủ ít, thậm chí mất ngủ vào ban đêm trong thời gian dài sẽ làm gia tăng tình trạng mệt mỏi trong ngày. Ngủ lâu hơn trong những giấc ngủ ngắn vào buổi trưa làm tăng khả năng mắc bệnh Alzheimer.
Cách tránh ngủ trưa quá lâu
- Điều chỉnh môi trường
Chất lượng môi trường giấc ngủ ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, nhiều người cao tuổi thích xem tivi trên ghế sofa vào buổi trưa và ngủ gật khi đang xem. Đôi khi cảm thấy mình ngủ không đủ giấc, càng ngủ càng mệt mỏi. Đây là môi trường không nên chọn.
Bạn cũng nên chọn môi trường ngủ tốt cho giấc ngủ ngắn, để có thể có được giấc ngủ thoải mái nhất trong thời gian ngắn, dù chỉ ngủ nửa tiếng cũng thấy tinh thần sảng khoái. Vì vậy việc lựa chọn một môi trường ngủ thoải mái là rất quan trọng.
- Điều hòa tinh thần
Một số cụ tuy đã nghỉ hưu nhưng quanh năm lo cho con cháu. Ngày nay, với sự phát triển vượt bậc của xã hội, người trẻ rất bận rộn với công việc, nhiều người không thể về quê vài lần trong năm, điều này cũng dẫn đến việc người già không có người bạn đồng hành.
Người cao tuổi trong lòng cô đơn, lo lắng, nặng hơn nữa sẽ dần trầm cảm dẫn đến người già khó ngủ vào ban đêm, thời gian ngủ trưa kéo dài, chất lượng giấc ngủ kém. Cũng có một số cảm xúc tiêu cực tích tụ quá nhiều, lâu ngày khiến lòng người trầm uất, thiếu an toàn, ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình giấc ngủ.
- Điều chỉnh đồng hồ sinh học
Nhiều người cao tuổi có lịch trình hàng ngày khác nhau, họ chỉ ngủ khi họ muốn ngủ, và bận rộn với công việc của mình khi họ không muốn ngủ. Điều này về lâu dài sẽ làm giảm chất lượng giấc ngủ. Nếu có thể hình thành thời gian làm việc và nghỉ ngơi một cách khoa học, đồng thời đảm bảo ngủ đủ giấc thì cơ thể sẽ được điều chỉnh tốt hơn.
Bằng cách này, thời gian ngủ trưa trong ngày sẽ ngắn hơn tương đối. Vì vậy, người cao tuổi nên tránh thức khuya và đi ngủ đúng giờ vào mỗi buổi tối.
Cách tận hưởng thời gian ngủ trưa
- Đặt thời gian làm việc và nghỉ ngơi
Cố gắng xây dựng một lịch trình làm việc và nghỉ ngơi phù hợp (thường là một tiếng sau khi cảm thấy hơi mệt). Mục đích của việc này là cân bằng thời gian tránh thức khuya.
Nếu có thể, sẽ tốt hơn nếu có người bên cạnh giám sát nhắc nhở. Bởi vì những người lớn tuổi thường quên giải lao ngay cả khi họ đã có sẵn kế hoạch.
- Cố gắng tránh kích ứng
Cố gắng không xem TV hoặc nghịch điện thoại trước khi đi ngủ để tránh sự kích thích của bức xạ ánh sáng xanh lên não. Đừng suy nghĩ nhiều, nếu không bạn sẽ không ngủ được vì não quá hưng phấn. Ăn một chế độ ăn nhạt và tránh đồ ăn cay.
- Tạo môi trường ngủ tốt
Như đã nói ở trên, nhất định phải chọn một nơi thoải mái để đi vào giấc ngủ, dù là giấc ngủ ngắn thì bạn cũng cần chú ý. Trước khi đi ngủ, bạn có thể đọc sách một lúc và mặc quần áo rộng rãi, thoải mái để đi ngủ. Nếu có thể, hãy chú ý điều chỉnh nhiệt độ trong nhà khoảng 26-28 độ là nhiệt độ thích hợp cho giấc ngủ.
- Tăng lượng bài tập thể dục trong ngày
Nhiều người cao tuổi thích xem TV ở nhà và hiếm khi ra ngoài tập thể dục. Trên thực tế, người cao tuổi cũng có thể tập một số bài tập cường độ thấp, chẳng hạn như đi bộ ngoài trời, nhảy múa vuông, chơi Thái Cực Quyền đều là những cách tốt để giữ dáng
Tập thể dục vào ban ngày sẽ làm tăng sự mệt mỏi, tập thể dục buổi sáng sẽ giúp bạn dễ dàng chợp mắt hơn vào buổi trưa, thời gian chìm vào giấc ngủ được rút ngắn, chất lượng giấc ngủ tăng lên. Nâng cao chất lượng giấc ngủ sẽ thúc đẩy quá trình tuần hoàn máu lên não, cải thiện tình trạng mệt mỏi của não bộ, giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer.
- Nên chợp mắt khoảng nửa tiếng.
Ngủ trưa là một sự điều chỉnh nhịp nhàng hoạt động thể chất tổng thể của cơ thể chúng ta hàng ngày, có thể giảm bớt sự mệt mỏi trong ngày. Đồng thời có thể cải thiện trạng thái tổng thể, tinh thần sẽ tốt hơn sau giấc ngủ trưa, thời gian ngủ trưa hợp lý có thể cải thiện trí nhớ và có lợi cho sự phục hồi tổng thể của não bộ.
Thông thường, nên nghỉ ngơi sau khi ăn trưa được nửa tiếng. Bởi vì lúc này con người sẽ cảm thấy rất buồn ngủ, nghỉ ngơi lúc này không những có thể nhanh chóng chìm vào giấc ngủ mà còn khiến não bộ được nghỉ ngơi đầy đủ.
Lúc này, đồng hồ cơ thể cũng sẽ bắt đầu điều chỉnh, và việc kiểm soát thời gian ngủ chỉ còn khoảng nửa tiếng sẽ dễ dàng hơn.
Ba không
Không đi ngủ ngay sau bữa ăn. Sau bữa trưa, một lượng lớn thức ăn tích tụ trong dạ dày của chúng ta, cơ thể sẽ tăng cường cung cấp máu cho dạ dày để tiêu hóa tốt hơn. Do đó, lượng máu cung cấp cho não của chúng ta sẽ bị giảm đi một cách tương đối, từ đó dẫn đến việc hạ huyết áp.
-2022-06-11-16-48.jpeg)
Nếu chúng ta chìm vào giấc ngủ ngay lúc này sẽ khiến lượng máu não giảm, việc ngủ vào thời điểm này không chỉ làm tăng nguy cơ đột quỵ mà còn làm tổn thương tế bào não, giảm trí nhớ, tăng khả năng mắc bệnh Alzheimer.
Không ngồi ngủ. Khi chúng ta ngồi và ngủ, tim đập chậm hơn và các mạch máu giãn ra hơn bình thường, làm giảm lượng máu có thể lưu thông đến các cơ quan khác nhau.
Nếu thức ăn còn sót lại trong dạ dày, cần cung cấp nhiều máu hơn, điều này sẽ làm tăng áp lực cho não bộ dễ bị chóng mặt và thiếu oxy.
Đừng đứng dậy ngay sau khi thức dậy. Khi chúng ta vừa thức dậy sau giấc ngủ, khi nhịp tim của chúng ta tương đối chậm và lượng máu lưu thông trong toàn bộ cơ thể cũng tương đối chậm, các mạch máu tim mạch và mạch máu não cũng sẽ co lại và thay đổi. Lúc này, nếu chúng ta đứng dậy lập tức, các mạch máu nhỏ trong não rất dễ bị phồng lên, dẫn đến hoại tử mao mạch.
Tóm lại:
Trong xã hội hiện đại, cuộc sống căng thẳng, người trẻ bận rộn, ít có thời gian ở bên người già hơn trước. Tuy nhiên, bạn cũng phải nhớ thường xuyên về nhà xem, ở nhà vẫn có người chờ.
Hơn nữa, người cao tuổi khó có thể tự phát hiện ra những thay đổi về thể chất của mình, điều này càng cần sự quan tâm, đồng hành của con cái và trẻ em để kịp thời phát hiện ra những thay đổi về thể chất và nhu cầu của người cao tuổi.
Việc nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc là điều quan trọng đối với người cao tuổi, nhưng chúng ta không thể chỉ nhìn vào sức khỏe trước mắt mà cần phải xem xét lâu dài. Kiểm soát thời gian ngủ trưa hợp lý và quản lý giấc ngủ khoa học không chỉ khiến con người tràn đầy năng lượng mà còn cải thiện chất lượng giấc ngủ, đảm bảo sức khỏe cho người cao tuổi.
