Hoa cúc là một trong những loài hoa rất được yêu thích trong dịp Tết Nguyên đán, đặc biệt là ở các tỉnh phía Nam. Hoa cúc được yêu thích bởi dễ trồng, màu sắc rực rỡ, tươi lâu và nhiều ý nghĩa mang tính phong thủy. Theo đó, hoa cúc được cho là mang biểu tượng của sự sống, tăng thêm phúc lộc và sự hoan hỉ đến nhà. Đặt những chậu hoa cúc nhỏ hay cắm hoa cúc có thể giúp ổn định phúc khí trong nhà. Ngoài ra, hoa cúc còn biểu trưng cho sự trường tồn, sự hiếu thảo, lòng cao thượng... Vì vậy, để hoa cúc nở đúng mùa Tết thì người trồng cần nắm được kĩ thuật và có kinh nghiệm.
Theo nhiều nhà vườn, thời gian từ lúc gieo đến lúc nở hoa của hoa cúc là khoảng 60-65 ngày. Lấy mốc thời gian Tết Nguyên đán trừ ngược lại sẽ tính được thời điểm thích hợp để bắt đầu gieo hạt hoa cúc.
Theo đó, với việc mùng 1 Tết Nguyên đán Giáp Thìn là ngày 10/2/2024 Dương lịch thì thời điểm bắt đầu gieo hạt hoa cúc sẽ rơi vào khoảng cuối tháng 11 - đầu tháng 12/2023.
Cùng với đó, cần chú ý đến dự báo thời tiết. Nếu thời tiết lạnh nhiều thì gieo hạt sớm hơn 4-5 ngày, thời tiết lạnh ít thì gieo hạt sớm hơn 2-3 ngày.
Tưới nước, tỉa cành: Khi trồng hoa cúc, điều quan trọng là phải cung cấp đủ nước cho sự phát triển của cây, nhiều nước quá thì cây sẽ bị úng và thối rễ dẫn đến chết, thiếu nước thì cây sẽ bị còi cọc chết héo, chỉ có cung cấp lượng nước đủ cây mới phát triển khỏe mạnh, nở hoa đẹp. Để bảo đảm cho hoa cúc phát triển tốt và nở rộ, người trồng phải thường xuyên kiểm tra và cắt bỏ các mầm phát sinh trên nách lá, chỉ chỉ giữ lại 3 đến 4 mầm nhánh để tập trung dưỡng chất nuôi hoa.
Một lưu ý quan trọng là trong quá trình trồng và chăm sóc hoa cúc, người trồng không nên đào xới đất để diệt cỏ, chỉ nên nhổ cỏ bằng tay để tránh việc làm đứt rễ của cây, gây ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của cây.
Tiết chế nhiệt lượng và ánh sáng: Hoa cúc là loài rất nhạy cảm với ánh sáng và nhiệt độ. Nhiệt độ cao, ánh sáng nhiều cũng có thể kích thích cho hoa ra sớm, đặc biệt là giai đoạn có nụ. Với trường hợp này, người trồng có thể sử dụng lưới che nắng để giảm đi sự tiếp xúc của cây với ánh nắng, giúp cho hoa có thể nở đúng dịp mong muốn. Ngược lại, với những mùa thiếu ánh sáng, phải thắp đèn sợi đốt để điều chỉnh thời gian nở hoa của cúc.
Bón phân: Để cây hoa cúc lớn khỏe mạnh và đẹp thì cần phải cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho cây. Bón phân gồm 2 đợt là bón lót trước khi gieo hạt và bón thúc trong giai đoạn cây đang phát triển. Cách bón là pha loãng phân với nước và tưới sát gốc, tránh tưới trên lá vì sẽ làm cây có tình trạng vàng lá.
Phòng trừ sâu bệnh: Người trồng cần đặc biệt chú ý thường xuyên kiểm tra quá trình sinh trưởng và phát triển của hoa cúc để phòng tránh bệnh, bảo đảm cây phát triển tốt, hoa nở rộ và đẹp.
Nếu hoa có khả năng nở sớm hơn dự định, cần hãm tốc độ nở hoa bằng cách tưới thêm phân urê theo tỷ lệ 10gram/10 lít nước để tưới, tưới ngày 2 lần (sáng, chiều) để kéo dài thời gian sinh trưởng của cây, công việc này thực hiện lúc cây 50 ngày tuổi.
Nếu thấy hoa có khả năng nở muộn hơn dự định thì có thể xử lý bằng cách ngưng tưới nước 1-2 ngày để cây có triệu chứng thiếu nước nặng, khi lá vừa héo rũ thì tưới nước lại vừa đủ ướt đất. Những ngày tiếp theo thì tưới nước đậm pha với bánh dầu (6 lít nước bánh dầu với 400 lít nước) để cây chuyển sang sinh trưởng sinh thực. Có thể sử dụng Nitrat Kali (KNO3) theo nồng độ khuyến cáo để kích thích ra hoa sớm.
Vào những ngày sau Tết, nhiều gia đình cần có nhu cầu chăm sóc những chậu hoa cúc sau những ngày chơi Tết. Việc này không hề phức tạp, bạn chỉ với vài bước đơn giản sau đây, cây hoa cúc nhà bạn sẽ luôn khỏe mạnh và đẹp như ý.
- Thay đổi vị trí cây hợp lý, chọn nơi có nhiều nắng để cây được phát triển tốt hơn.
- Tưới nước vừa đủ, không nên tưới quá nhiều nước để tránh cây bị úng nước.
- Đánh giá đúng tình trạng cây để có những phương pháp chăm sóc cho cây.
- Cắt bỏ toàn bộ hoa, cành lá đã tàn úa để giúp cây sinh trưởng tốt hơn. Tiến hành lau lá cây bằng khăn mềm, ẩm và sạch để loại bỏ mầm bệnh, không khí trong lành hơn.
- Thay đất trồng mới, sang chậu, cắt bỏ bớt một số rễ đã già, cỗi, xấu xí để kích thích mọc ra rễ mới, khỏe mạnh hơn.