Người ta thường trồng lấy đu đủ chín làm thức ăn bổ dưỡng (nó có ít nước hơn dứa nhưng đường và các vitamin phong phú hơn). Tuy nhiên, quả đu đủ xanh cũng cho nhiều công dụng trong ăn uống như dùng nấu thịt, luộc ăn, thái miếng ngâm giấm ăn với chả nước, bánh đa nem cho dễ tiêu, dùng làm nộm…

Ngay từ khi phát hiện ra châu Mỹ, nhà thám hiểm Christopher Columbus đã tôn vinh đu đủ là "chúa tể" của các loài quả bởi nó có hương vị thơm ngon, dễ ăn và có tác dụng chữa bệnh rất tốt. Một trong những hợp chất hàng đầu của đu đủ là papain. Đây là loại enzyme có lợi cho hệ thống tiêu hóa của con người, hạn chế virus, vi trùng gây bệnh. 

Dưới đây là một số công dụng chữa bệnh của quả đu đủ: 

Tăng cường sức khỏe cho hệ tiêu hóa

Theo lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng, Viện hàn lâm Khoa học & Công nghệ Việt Nam, Hội Đông y Hà Nội Việt Nam từ lâu, khoa học đã nghiên cứu và phát hiện ăn đu đủ có tác dụng tốt trong việc ngăn ngừa bệnh ung thư kết tràng (phần chính của đại tràng). Chất xơ trong đu đủ có thể "thu gom" các độc tố gây bệnh trong kết tràng và bảo vệ tế bào khỏe mạnh trước nguy cơ bị nhiễm bệnh.

Ngoài ra, trong đu đủ còn có chứa các dưỡng chất như folate, vitamin C, beta-carotene, vitamin E có tác dụng giảm nguy cơ mắc ung thư kết tràng, đặc biệt là ngăn ngừa sự tấn công của các gốc tự do gây tổn thương ADN. 

Vì vậy, tăng cường ăn đu đủ cũng là biện pháp phòng ngừa ung thư kết tràng rất tốt cho mọi người.

Thuốc chống viêm nhiễm

Trong đu đủ có 2 hợp chất quan trọng có tên là papain và chymopapain. Đây là 2 loại enzyme tiêu hóa protein hiệu quả, có tác dụng làm giảm quá trình viêm nhiễm và làm lành các chấn thương.

Đu đủ cũng chứa nhiều vitamin C, E và beta-carotene nên có tác dụng phòng ngừa viêm nhiễm ở mức cao nhất. Vì thế, những người bị bệnh hen suyễn, thấp khớp thường được bác sĩ kê đơn cho dùng các dưỡng chất nói trên.

Tăng cường sức đề kháng

Vitamin C và A trong đu đủ sẽ giúp hệ miễn dịch làm việc tốt hơn, nhất là phòng chống các loại bệnh thường xuất hiện khi giao mùa như cảm, cúm, viêm tai...

Ngăn ngừa nguy cơ thoái hóa điểm vàng

Trên tạp chí Nhãn khoa (AOO) của Mỹ số ra đầu năm 2009, các chuyên gia đã khuyến cáo mỗi người ta nên ăn 3 suất rau xanh hoa quả mỗi ngày (mỗi suất tương đương 1 bát nhỏ), sẽ giảm được nhiều nguy cơ mắc bệnh thoái hóa điểm vàng có liên quan đến tuổi tác. 

Cụ thể, nó làm giảm tới 36% nguy cơ so với những người chỉ ăn 1 - 1,5 suất. Loại hoa quả tốt nhất có thể ngăn ngừa bệnh ARMD bao gồm cà rốt, đu đủ. Lý do vì chứa nhiều vitamin C, A, E, carotenoid, chất chống oxy hóa. Có thể chế biến đu đủ dưới dạng salad, nước ép hoặc ăn trực tiếp, lương y Sáng cho biết.

Giảm nguy cơ mắc bệnh viêm khớp dạng thấp

Sử dụng liều cao vitamin C có thể làm tăng nguy cơ bệnh loãng xương. Tuy nhiên vitamin C có trong thực phẩm, đặc biệt là trong đu đủ lại có tác dụng bảo vệ cơ thể trước nguy cơ mắc bệnh polyarthritis, một dạng bệnh viêm khớp dạng thấp.

Kết luận trên dựa theo nghiên cứu với hơn 20.000 người sử dụng vitamin C có trong đu đủ. Các nhà nghiên cứu phát hiện thấy nó có tác dụng rất cao trong việc ngăn ngừa viêm nhiễm gây đau nhức ở người bệnh.

Tăng cường chức năng phổi

Những người nghiện hút thuốc lá hoặc phải sống trong môi trường có khói thuốc (hút thuốc thụ động) nên bổ sung thực phẩm giàu vitamin A, trong đó có đu đủ.

Theo nghiên cứu của các chuyên gia ở Đại học Kansas (Mỹ), đây là dưỡng chất có tác dụng ngăn ngừa bệnh viêm nhiễm phổi và bệnh khí phế thũng (emphysema). Hai bệnh này do hợp chất carcinogen trong khói thuốc lá và benzopyrene trong khói thuốc lá gây ra. Các chất này làm tăng nguy cơ thiếu hụt vitamin A ở người, nhất là ở nhóm người cao tuổi.

Ngừa ung thư tiền liệt tuyến

Ăn thường xuyên thực phẩm giàu lycopen như đu đủ và uống chè xanh đều đặn, sẽ có tác dụng tích cực đối với đàn ông trong việc giảm nguy cơ mắc ung thư tiền liệt tuyến. Đây là khuyến cáo mới nhất công bố trên tạp chí Dinh dưỡng lâm sàng châu Á - Thái Bình Dương số ra tháng 2 vừa qua. 

Lương y Sáng cho biết kết luận này dựa trên nghiên cứu ở 130 bệnh nhân ung thư tiền liệt tuyến đang điều trị tại 274 bệnh viện.

Theo đó, những người có thói quen uống chè xanh giảm được 86% nguy cơ mắc bệnh so với những người không dùng chè xanh. Những người có thói quen ăn các loại thực phẩm giàu lycopen (như đu đủ, cà chua, cà rốt, nho thẫm màu, dưa hấu...) thì giảm được tới 82% nguy cơ so với nhóm người không ăn các thực phẩm này. 

Bởi vậy, các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo đàn ông nên tăng cường sử dụng 2 loại thực phẩm nói trên để hạn chế nguy cơ mắc bệnh.