Nam Phương Hoàng hậu (nhũ danh là Nguyễn Hữu Thị Lan) xuất thân từ một gia đình giàu có ở miền Nam. Nhan sắc của bà có lẽ ít người sánh kịp khi từng 3 lần được phong danh hiệu Hoa hậu Đông Dương. Được thừa hưởng nền giáo dục phương Tây và theo học tại một trường nữ nổi tiếng tại Pháp nên vị Hoàng hậu cuối cùng của Việt Nam luôn có cách hành xử rất văn minh.
Tình yêu của vua Bảo Đại dành cho bà quá đỗi mãnh liệt. Tình yêu ấy khiến ông vượt qua mọi lời khuyên ngăn, phản đối của mẹ cũng như triều đình để kết hôn với bà vào ngày 20/3/1934.
Hai năm sau ngày cưới, Nam Phương Hoàng hậu đã hạ sinh người con trai đầu tiên là Nguyễn Phúc Bảo Long. Sau đó lần lượt 4 người con khác của họ chào đời. Nam Phương Hoàng hậu và vua Bảo Đại có tất cả 5 người con (2 người con trai và 3 người con gái). Tuy nhiên, cuộc hôn nhân hạnh phúc của bà với vua Bảo Đại chỉ kéo dài vài năm. Nguyên do là vua Bảo Đại có những mối quan hệ tình ái khác.
"Bức thư đánh ghen" 66 chữ đầy kiêu hãnh
Vào tháng 9/1945 sau khi thoái vị, Bảo Đại ra Hà Nội nhận chức cố vấn tối cao trong chính phủ. Khi xa vợ, cựu hoàng có niềm vui mới bên nhân tình Lý Lệ Hà.
Năm 1946, Bảo Đại tham gia phái đoàn Việt Nam Dân chủ Cộng hòa sang Trùng Khánh (Trung Quốc) nhưng khi công việc kết thúc, cựu hoàng không trở về nước. Ông cùng Lý Lệ Hà ở lại Hong Kong.
Thời gian này, Nam Phương hoàng hậu gửi riêng cho nhân tình của chồng một bức thư. Bức thư chỉ vỏn vẹn có 66 chữ nhưng được coi là màn đánh ghen thâm thúy, đồng thời thể hiện niềm kiêu hãnh của vị hoàng hậu cuối cùng.
Trong thư, bà viết: “Em Lý Lệ Hà thân quý. Chị ở xa đức cựu hoàng hàng mấy vạn dặm trùng dương, nhưng chị biết rằng em đang hết lòng hết sức chăm sóc cựu hoàng ở Hong Kong. Chị cầu mong lịch sử mai đây không buông rơi cựu hoàng, còn gặp lại nhau. Đức Từ Cung Thái hậu và chị trọn kiếp nhớ ơn em. Chị Nam Phương!”.
Không một câu mắng chửi, không một lời đe dọa nhưng bức thư vẫn thể hiện rõ thái độ của một bà hoàng trước nhân tình của chồng. Từng lời của Nam Phương đều rất chừng mực, nhẹ nhàng, từ tốn mà thanh tao. Vọn vẹn 66 chữ nhưng lại đủ tinh tế để đến mãi sau này những dòng chữ của Nam Phương vẫn được coi là “lá thư đánh ghen” nổi tiếng nhất của sử Việt.
Nguồn cảm hứng cho những sản phẩm nghệ thuật
Thông qua cách "đánh ghen" thông minh và đầy kiêu hãnh, Nam Phương Hoàng hậu khiến người đời nể phục. Chính điều này trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều nghệ sỹ chọn lựa để đưa vào những sản phẩm nghệ thuật của mình.
Lấy cảm hứng từ bức thư tay nổi tiếng, ê-kíp phim Gái già lắm chiêu V tái hiện màn đối đầu kịch tính giữa 2 người phụ nữ “nghiêng nước nghiêng thành”. Nếu đã xem bộ phim, hẳn nhiều khán giả sẽ phải cảm thấy xót xa và cảm động trước màn “đối đầu đánh ghen” ở cuối phim, khi 2 nhân vật Lý Lệ Hà (NSND Lê Khanh) và Tôn Nữ Thục Lan (Lê Khánh) đụng độ nhau. Màn "đánh ghen" này khiến khán giả nhớ về bức thư nổi tiếng năm nào của Nam Phương Hoàng hậu.
Năm 2020, Hòa Minzy cũng phát hành MV Không thể cùng nhau suốt kiếp khai thác cuộc đời có thật của Vua Bảo Đại và Nam Phương Hoàng hậu. MV lập tức thu hút sự quan tâm của đông đảo khán giả nhờ bối cảnh hoàng tráng, phục trang được đầu tư chỉn chu.
Để tái hiện một cách chân thực nhất bối cảnh lịch sử thời đó và chuyện tình của Nam Phương hoàng hậu với vua Bảo Đại, Hòa Minzy và ê-kíp đã dành thời gian 2 năm để thực hiện.
Kịch bản MV bám sát cốt truyện lịch sử. Nam Phương Hoàng Hậu (Hòa Minzy) phát hiện ra Bảo Đại nơi phương xa đã lén lút qua lại với những người phụ nữ khác nhau. Để rồi đến một ngày, mọi chuyện vỡ lở, Hoàng hậu đã biết được Cựu hoàng đã lừa dối mình trong những ngày ra Hà Nội, thậm chí đau lòng hơn khi Bảo Đại vẫn đều đặn viết thư tay gửi cho vợ để… xin tiền trang trải cho cuộc sống xa hoa, phù phiếm.
Bức thư “đánh ghen” trở nên vô cùng nổi tiếng nhưng khi đưa lên MV, Hoà Minzy đã khéo léo trích dẫn nguyên văn, nhưng bỏ hết tất cả những danh từ riêng chỉ đích danh một nhân vật cụ thể như “Lý Lệ Hà”, “Từ cung Thái hậu”, “Nam Phương”,… để giữ cho câu chuyện gợi được trí tò mò của khán giả.
Ca sỹ Thu Phương cũng từng cho ra mắt phim tài liệu Theo dấu vàng son nhân kỷ niệm 57 năm ngày mất của Hoàng hậu Nam Phương (16/9/1963 - 16/9/2020). Đây vừa là những thước phim ghi lại hành trình đi tìm cảm xúc của nữ ca sỹ cho dự án âm nhạc mới, vừa là một sản phẩm mang tính kỷ niệm để Thu Phương bày tỏ lòng mến mộ đối với vị hoàng hậu cuối cùng của Việt Nam.
Dự án âm nhạc Nam Phương Hoàng hậu vốn được Thu Phương cùng ê-kíp lên kế hoạch thực hiện từ năm 2016. Tuy nhiên, Thu Phương cho biết cô phải mất đến tận 4 năm mới có thể thấu đáo những nỗi niềm, câu chuyện của hoàng hậu để có thể kể lại một cách trọn vẹn nhất.
Chia sẻ về bộ phim tài liệu đặc biệt, cô cho hay: “Trong khuôn khổ ký sự, qua những hình ảnh được ghi lại chân thật, đơn giản dài 20 phút, Thu Phương đi lại những nơi trong tiềm thức mình được nghe và trong thực tế mình được biết. Cũng như đi đến nơi mà mình chưa bao giờ nghĩ là mình có thể. Không đủ hết ý, không trọn vẹn hết hình ảnh... nhưng đủ để tôi thấu hiểu và trọn vẹn xúc cảm để có thể bắt đầu kể câu chuyện cuộc đời hoàng hậu qua những tác phẩm của Việt Anh - người nhạc sỹ có hơn 20 năm gắn bó cùng tên tuổi của mình”.
Năm 2004, phim truyền hình Việt mang tên Ngọn nến hoàng cung đã ra đời cũng đã đề cậu tới câu chuyện tình tay ba giữa Nam Phương Hoàng hậu, Bảo Đại và vũ nữ Lý Lệ Hà.
