Theo Giáo sư Yang Lihua (Bệnh viện Nhân dân tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc), độ cứng của gan cung cấp các thông tin dự báo cũng như tiên lượng nguy cơ xơ gan, ung thư gan và khả năng sống sau khi mắc các bệnh về gan. Đặc biệt là ở bệnh nhân viêm gan virus B và C mạn tính.
Bà chia sẻ thêm, gan càng cứng chứng tỏ bạn có nguy cơ mắc bệnh về gan càng cao, trong đó phổ biến nhất là xơ gan. Đó cũng là lý do mà bệnh xơ gan còn được gọi là chai gan. Thuật ngữ này dùng để chỉ giai đoạn sau của viêm gan mạn tính, là hậu quả của việc bị các tác nhân gây hại cho gan tấn công trong thời gian dài. Từ đó dẫn đến tế bào gan bị hư hại, chết dần và tạo ra các mô sẹo, không phục hồi được làm gan chai cứng dần dần và không thể thực hiện chức năng bình thường của gan.
Giai đoạn đầu, do chức năng bù trừ của gan còn mạnh nên các triệu chứng cũng chưa rõ ràng. Tuy nhiên, ngay khi gan bắt đầu cứng lại thì trên vùng đầu và mặt sẽ phát ra 5 dấu hiệu cảnh báo sau:
1. Da mặt vàng hoặc nám
Là một cơ quan rất quan trọng trong cơ thể, chức năng chính của gan là loại bỏ độc tố và rác thải và duy trì sức khỏe tốt. Khi gan phát triển những biến đổi bệnh lý, chức năng chuyển hóa và giải độc của chính nó cũng sẽ bị suy giảm.
Cụ thể, gan bị suy giảm chức năng sẽ không kịp chuyển hóa bilirubin, dẫn tới sự tồn đọng bilirubin trong máu quá cao. Lúc này, máu bị quá tải bilirubin sẽ theo các mạch máu phân phối đến khắp cơ thể, gây ra tình trạng vàng da. Điều này sẽ dễ dàng nhìn thấy nhất ở vùng da mặt và mắt.
Chưa kể tới, việc rối loạn giải độc khiến độc tố tích tụ ở gan và theo máu tới các cơ quan khác. Khi chất độc này phân ly đến da mặt, da mặt sẽ xuất hiện nhiều vết nám xấu xí dù bạn ở độ tuổi nào.
2. Đau đầu đi kèm chóng mặt, mờ mắt
Giáo sư Yang cho biết, không phải bệnh nhân xơ gan nào cũng bị đau bụng ở vùng gan. Tuy nhiên, không ít người sẽ bị đau đầu bất thường và thường đi kèm với chóng mặt đứt quãng, đột ngột suy giảm thị lực hoặc nhìn đôi. Cơn đau đầu không quá dữ dội nhưng không rõ nguyên nhân, thường rõ ràng nhất vào buổi sáng khi vừa thức dậy.
Lý do liên quan đến những bất thường về thần kinh do tổn thương gan gây ra, thường gặp ở người xơ gan giai đoạn nặng. Bên cạnh đó, bệnh nhân xơ gan có thể gặp triệu chứng chóng mặt, bất chợt nhìn mờ. Bởi vì khi gan ngày càng cứng lại, chức năng thần kinh tiền đình cũng có thể trở nên bất thường.
3. Quầng thâm mắt ngày càng đậm
Khi thấy quầng thâm mắt ngày càng đậm, nhiều người sẽ xem nhẹ mà bỏ qua. Hầu hết cho rằng đó là do thiếu ngủ, mệt mỏi, da xấu đi… mà không nghĩ đó là dấu hiệu cảnh báo bệnh gan.
Bởi vì gan có chức năng dự trữ máu, khi gan không tốt sẽ ảnh hưởng đến cả khí và huyết. Một khi gan cứng lại sẽ khiến chức năng này bị rối loạn, dẫn tới ngưng tụ thành huyết ứ, gây ra quầng thâm mắt ngày càng nặng.
Lúc này, dù bạn ngủ đủ giấc thì quầng thâm mắt vẫn sẽ ngày càng đậm và to lên một cách bất thường. Vùng quanh mắt cũng là nơi độc tố do quá trình chuyển hóa của gan dễ tích tụ nên tốt nhất hãy đi khám bác sĩ trước khi xơ gan, ung thư gan “gõ cửa” nhé!
4. Chảy máu nướu răng bất thường
Chảy máu chân răng thường là do bệnh răng miệng gây ra. Nhưng một số bệnh khác cũng có thể gây chảy máu chân răng, phổ biến như bệnh gan.
Tình trạng chảy máu chân răng dai dẳng xảy ra khi miệng bị tổn thương do giảm prothrombin hoặc fibrinogen, dẫn đến quá trình đông máu kém. Trong khi gan là cơ quan chính đảm nhiệm chức năng sản xuất và phân phối 2 chất này thông qua hệ thống mạch máu.
Giáo sư Yang nhắc nhở, ngoài chảy máu miệng và nướu, bệnh gan còn có thể gây chảy máu và bất thường ở các bộ phận khác của cơ thể. Chẳng hạn như chảy máu và sưng khớp, khó cầm máu sau khi bị thương. Vì vậy hãy hết sức chú ý và tốt nhất là nên đi khám bác sĩ nếu như có các dấu hiệu bất thường này.
5. Thay đổi bất thường ở tóc và da đầu
Nếu da đầu đột nhiên tiết nhiều dầu hơn, tóc nhanh bết hơn rất nhiều mà không phải do nguyên nhân từ môi trường thì tốt nhất bạn hãy nhanh chóng đi khám gan. Bởi đây cũng là một dấu hiệu ban đầu của cứng gan, xơ gan hoặc ung thư gan.
Giáo sư Yang giải thích, lớp bề mặt của da người tiết có số lượng lớn lỗ chân lông, chức năng chính của chúng là loại bỏ độc tố và rác thải, thỉnh thoảng lỗ chân lông sẽ thường xuyên bài tiết chất nhờn. Ở những bệnh nhân mắc bệnh gan, do chức năng gan suy giảm nên một lượng lớn chất lipid sẽ được bài tiết ra ngoài qua các nang tóc của da đầu khiến tóc người bệnh có cảm giác nhờn rõ rệt.
Bên cạnh đó, nếu tóc đột ngột chuyển sang màu trắng, vàng, nhất là ở vùng thái dương thì rất có thể là gan suy giảm chức năng nhanh. Bởi vì khi chức năng gan bị tổn thương cũng sẽ ảnh hưởng đến tốc độ trao đổi chất của cơ thể cũng như chức năng tuần hoàn máu.
Hậu quả là trung khu thần kinh của não bộ không thể cung cấp chất dinh dưỡng cho các nang tóc trên da đầu. Từ đó khiến các tế bào bề mặt của da đầu thiếu oxy và máu, khiến tóc bạc nhanh hơn, nhất là vùng tóc ở thái dương.
