Hiệp hội Bất động sản TP.HCM vừa có công văn gửi UBND TP.HCM về việc đề nghị xây dựng khung pháp luật để quản lý hiệu quả hoạt động cho thuê nhà ngắn hạn sử dụng dịch vụ Airbnb.
Đánh giá về các mặt tích cực của mô hình này, HoREA cho rằng phương thức kinh doanh cho thuê nhà, phòng ở dưới dạng chia sẻ qua dịch vụ Airbnb có triển vọng tăng trưởng cao trong tương lai.
Hiện nay, phương thức này được thực hiện chủ yếu thông qua cho thuê nhà ngắn hạn (theo giờ, vài ngày, 1-2 tuần) phục vụ khách vãng lai, trọng tâm là khách du lịch do thường có nhu cầu thuê ngắn hạn.
Dịch vụ Airbnb được sử dụng phổ biến trên nhiều quốc gia nên việc cho phép Airbnb hoạt động ở Việt Nam sẽ có tác động tích cực đến việc thu hút khách du lịch quốc tế và trong nước, nhất là đối tượng có thu nhập không cao, muốn tiết kiệm chi phí lưu trú.
Bên cạnh đó, sử dụng dịch vụ Airbnb đảm bảo tính tiện lợi, bên cho thuê và bên thuê giao dịch, nhận nhà, trả nhà, thanh toán tiền đều qua mạng, không cần phải gặp trực tiếp.
Ngoài ra, phương thức chia sẻ phòng thuê ngày còn giúp khai thác hiệu quả tài sản nhà ở, nhất là các phòng ở dôi dư, hoặc các căn hộ trong khu vực có nhiều khách vãng lai, khách du lịch.
Song song với đó, mô hình này cũng đang cho thấy những mặt hạn chế do chưa có đầy đủ các quy định pháp luật để quản lý, điều chỉnh hoạt động kinh doanh theo phương thức "chia sẻ phòng thuê" thông qua Airbnb, dẫn đến nhiều hệ quả như thất thu ngân sách nhà nước, ảnh hưởng đến trật tự an toàn xã hội, thậm chí có một số trường hợp sử dụng nhà thuê Airbnb để hoạt động tội phạm.
Hơn nữa, mô hình kinh doanh này đã phát sinh xung đột lợi ích giữa người cho thuê căn hộ nhà chung cư sử dụng dịch vụ Airbnb với cư dân sinh sống, do thường xuyên có người thuê nhà lạ mặt đến cư ngụ, gây tâm lý bất an và ảnh hưởng đến không gian riêng tư của các hộ gia đình.
Xét về luật pháp, theo Khoản 11 Điều 6 Luật Nhà ở 2014 quy định cấm "sử dụng căn hộ chung cư vào mục đích không phải để ở" nhằm không làm ảnh hưởng đến cuộc sống của các hộ gia đình, cá nhân trong tòa nhà chung cư chưa được giải thích cụ thể. Bên cạnh đó, Luật Nhà ở cũng quy định "quyền của chủ sở hữu nhà ở" trong đó có quyền cho thuê nhà và được thỏa thuận về thời hạn cho thuê, đồng nghĩa bao gồm cả trường hợp cho thuê ngắn hạn.
Chính vì vậy, HoREA đánh giá mô hình cho thuê Airbnb phù hợp với nền kinh tế chia sẻ và sẽ phát triển mạnh trong thời gian tới cùng với sự phát triển của khoa học, công nghệ, nhất là công nghệ số.
"Không nên tiếp tục quản lý theo tư duy cũ, không quản được thì cấm. Mà cấm cũng không được, vì đây là nhu cầu thực tế của cuộc sống, có cầu thì tất có cung", ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA đánh giá.
Chính vì vậy, HoREA kiến nghị sửa đổi, bổ sung Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản 2014 công nhận hoạt động cho thuê căn hộ nhà chung cư ngắn hạn là hoạt động kinh doanh hợp pháp.
Đề nghị quy định người cho thuê nhà, cho thuê căn hộ nhà chung cư ngắn hạn phải đăng ký kinh doanh và nộp thuế theo quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, cần xem xét phương án quy định thời gian trong năm mà người cho thuê căn hộ nhà chung cư ngắn hạn được hoạt động kinh doanh.
Hiệp hội cũng đề nghị xem xét phương án quy định người cho thuê căn hộ nhà chung cư ngắn hạn có nghĩa vụ đóng góp bổ sung kinh phí quản lý vận hành chung cư do hoạt động kinh doanh này dẫn đến làm tăng khối lượng công tác và trách nhiệm của ban quản lý và đơn vị vận hành chung cư.
