Huyền thoại bóng đá người Brazil Pele được phát hiện mắc căn bệnh ung thư đại trực tràng từ năm 2021. Mặc dù đã được phẫu thuật từ tháng 9 năm ngoái nhưng ông Vua bóng đá vẫn không qua khỏi, những ngày cuối đời, ông đã trải qua những biến chứng của bệnh tật. Làm gì để phát hiện sớm và phòng ngừa căn bệnh này?
Ung thư đại trực tràng khó phát hiện sớm nếu không được người bệnh quan tâm đúng mức
Ung thư đại trực tràng bao gồm ung thư đại tràng và ung thư trực tràng. Căn bệnh này chủ yếu khởi phát từ lớp lót bên trong (niêm mạc) của đại tràng hoặc trực tràng.
Ung thư đại trực tràng có thể liên quan đến một số yếu tố như bệnh viêm ruột; tiền sử gia đình, lối sống, thói quen sinh hoạt của người bệnh hay lười vận động, chế độ ăn ít chất xơ, nhiều chất béo...
Tại Hội nghị Phẫu thuật đại trực tràng khu vực Đông Nam Á (ASEAN) được tổ chức mới đây, PGS.TS.BS Lâm Việt Trung, Phó Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, theo thống kê năm 2020 của Cơ quan nghiên cứu về ung thư, tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng là ung thư có số ca mắc mới và tử vong đứng thứ 5 chỉ sau ung thư gan, phổi, vú và dạ dày.
Triệu chứng ung thư đại trực tràng
Bệnh nhân ung thư đại trực tràng thường có các triệu chứng như thay đổi thói quen đại tiện, lúc đi lỏng, lúc lại táo bón.
Dưới đây là các triệu chứng có thể gặp ở người ung thư đại trực tràng:
Chảy máu ở đại trực tràng hoặc có máu trong phân.
Phân có hình dạng nhỏ hơn thông thường.
Đau bụng kéo dài.
Mệt mỏi hoặc giảm cân không rõ nguyên nhân.
PGS.TS.BS Lâm Việt Trung cho biết, ung thư đại trực tràng rất khó để nhận biết sớm vì bệnh không xuất hiện các triệu chứng ngay lập tức và các triệu chứng của bệnh không đặc trưng khiến bệnh nhân và bác sĩ rất dễ nhầm lẫn với bệnh khác.
Ung thư đại trực tràng thường gặp ở người cao tuổi, thường từ 50 tuổi trở lên. Vua bóng đá Pele năm nay 82 tuổi, mắc căn bệnh ung thư đại trực tràng và đã được phẫu thuật cắt bỏ một phần khối u từ tháng 9 năm ngoái. Tuy nhiên cách đây vài tháng ông đã phải nhập viện vì những biến chứng của căn bệnh này.
Tiến sĩ Sunny Jain -Chuyên gia tư vấn về bệnh ung thư, Bệnh viện Marengo QRG Faridabad, Ấn Độ chia sẻ trên tờ HinduanTimes rằng: Nếu ung thư ruột kết được phát hiện ở giai đoạn đầu, nó có thể được được chữa khỏi. Tuy nhiên, ở giai đoạn sau, ung thư đại trực tràng có thể gây tử vong cho người bệnh. Nếu không được xác định hoặc không được điều trị, ung thư có thể dẫn đến tắc đại tràng, tắc ruột và lây lan sang các mô, cơ quan khác của cơ thể.
Những người có nguy cơ cao mắc ung thư đại trực tràng:
Tiền sử mắc ung thư đại trực tràng hoặc polyp đại tràng. Bị bệnh viêm đại tràng mãn tính, bệnh Crohn (một bệnh viêm ruột). Tiền sử gia đình có người mắc bệnh ung thư đại trực tràng. Chế độ ăn ít chất xơ và nhiều chất béo và calo, nhiều thịt đỏ và thịt chế biến sẵn. Có lối sống ít vận động, thừa cân, béo phì, người hút thuốc lá, uống nhiều rượu sẽ dễ bị ung thư đại trực tràng.
Làm gì để phòng ngừa ung thư đại trực tràng
TS Lê Mạnh Cường - Phó Giám đốc Học viện Y – Dược cổ truyền Việt Nam cho biết, cần phát hiện sớm bệnh để đạt được hiệu quả tốt, loại trừ yếu tố gây ung thư. Người dân có thể tầm soát ung thư đại trực tràng bắt đầu từ tuổi 40, đặc biệt đối với người có yếu tố nguy cơ cao như trong gia đình có người mắc bệnh, hoặc bị bệnh đại tràng mãn tính… nên soi khung đại tràng ít nhất 1 lần xem có bất thường không, có polyp không. Polyp hay tổn thương bất thường khác thường không có triệu chứng, khi có triệu chứng bệnh nhân đã ở giai đoạn ung thư hóa. Có tới 70% người bệnh phát hiện ung thư ở giai đoạn muộn.
Tiến sĩ Sunny Jain - chuyên gia tư vấn về bệnh ung thư cho biết, điều quan trọng để phòng ngừa bệnh ung thư đại trực tràng là thay đổi lối sống, bao gồm:
- Bổ sung vào thực đơn hàng ngày nhiều loại trái cây tươi, rau lá xanh và ngũ cốc nguyên hạt vì trái cây, rau lá xanh và ngũ cốc nguyên hạt chứa nhiều vitamin, khoáng chất, chất xơ và chất chống oxy hóa, có thể đóng vai trò chính trong việc ngăn ngừa ung thư.
-Tránh hoặc hạn chế uống rượu, bia.
- Nói không với thuốc lá.
- Tập thể dục hàng ngày ít nhất 30 phút.
- Cố gắng duy trì cân nặng của bạn bằng cách kết hợp giữa chế độ ăn uống cân bằng và tập thể dục hàng ngày. Nếu bạn cần giảm cân, hãy nói chuyện với bác sĩ về những cách lành mạnh để giảm cân từ từ bằng cách tăng cường độ vận động và cắt giảm lượng calo nạp vào cơ thể.
- Đối với những người có nguy cơ cao như có người trong gia đình bị ung thư đại trực tràng, hoặc đang mắc bệnh viêm đại tràng, polyp đại tràng…. , cần phải được theo dõi và thăm khám định kỳ để phát hiện sớm bệnh.
