Trên cơ sở căn cứ Bộ Y tế đề xuất, Nghị quyết 33/NQ-CP ra đời nhằm phát huy tính chủ động, sáng tạo, khai thác, sử dụng hợp lý, hiệu quả các nguồn lực của bệnh viện, giúp nâng cao năng lực, chất lượng khám bệnh, chữa bệnh, chăm sóc, bảo vệ sức khỏe cho người dân. Ngoài ra, Nghị quyết sẽ thực hiện trách nhiệm xã hội của bệnh viện, bảo đảm quyền lợi cho đối tượng có thẻ bảo hiểm y tế, đối tượng chính sách, nhất là bệnh nhân nghèo, bệnh nhân thuộc diện khó khăn trong tiếp cận với dịch vụ y tế có chất lượng với chi phí hợp lý.
Nghị quyết “Về thí điểm tự chủ của 4 bệnh viện thuộc Bộ Y tế” được thực hiện thí điểm cơ chế tự chủ và tự chịu trách nhiệm toàn diện của các bệnh viện: Bạch Mai, Chợ Rẫy, Hữu nghị Việt Đức và Bệnh viện K.
Thực tế, khi tự chủ 4 bệnh viện này được quyết nhiều việc mà không cần phải thông qua Bộ Y tế. Đó là bệnh viện được quyết quy mô bệnh viện, được quyền lựa chọn phát triển các chuyên ngành mũi nhọn… Bên cạnh tự quyết, khi tự chủ các bệnh viện sẽ thực hiện “mô hình như doanh nghiệp”, có Hội đồng quản lý gồm 7-11 người, trong đó có 1 người của Bộ Y tế. “Hội đồng quản lý có quyền thành lập, giải thể các bệnh viện thành viên; điều động, miễn nhiệm với tổng giám đốc, giám đốc, phó tổng giám đốc… Ngoài ra có quyền thuê phó tổng giám đốc”.
Ngoài ra, trường hợp thuê tổng Giám đốc, giám đốc các cơ sở thành viên thì Hội đồng quản lý có trách nhiệm xây dựng tiêu chí, tiêu chuẩn và quyết định, chịu trách nhiệm về việc thuê tổng giám đốc, giám đốc các cơ sở thành viên. Đặc biệt. chủ tịch hội đồng quản lý quyết định phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu dự án đầu tư thuộc nhóm B, C.
Một trong những nội dung quan trọng của cơ chế tự chủ là ngoài thực hiện tốt nhiệm vụ chuyên môn thì 4 bệnh viện này tổ chức và nhân sự chưa từng có từ trước đến nay. Theo đó, khi bắt đầu thực hiện thí điểm, Bộ trưởng Bộ Y tế chỉ định thành lập hội đồng quản lý và cử giám đốc đương nhiệm làm Chủ tịch Hội đồng quản lý kiêm giám đốc bệnh viện hoặc tổng giám đốc bệnh viện. Việc làm này theo đề án của mỗi bệnh viện được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt với thời gian tối đa là 02 năm. Trong thời gian này, Hội đồng quản lý có trách nhiệm xây dựng quy chế hoạt động của hội đồng quản lý trình Bộ trưởng Bộ Y tế; phương án kiện toàn hội đồng quản lý khi kết thúc giai đoạn thí điểm.
Ngoài ra, các tiêu chuẩn, bao gồm cả tiêu chuẩn về tuổi của chủ tịch hội đồng quản lý thực hiện theo quy định hiện hành, nghị quyết tự chủ lại có nêu: “Trường hợp đặc biệt, trong thời gian kiện toàn, nếu chủ tịch hội đồng quản lý quá tuổi so với quy định, Bộ trưởng Bộ Y tế báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định”.
Theo tìm hiểu của chúng tôi có tới hai trường hợp cán bộ dự kiến là đến tuổi hưu vào cuối năm nay. Cụ thể, bác sĩ Nguyễn Quốc Anh - giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, sẽ về hưu dự kiến vào cuối 2019.
Tương tự, bác sĩ Nguyễn Văn Khôi - phó giám đốc, phụ trách quản lý điều hành bệnh viện Chợ Rẫy dự kiến cuối năm nay cũng sẽ nghỉ hưu. Bác sĩ Khôi, được Bộ Y tế bổ nhiệm phụ trách bệnh viện sau khi bác sĩ Nguyễn Trường Sơn được điều động giữ chức Thứ trưởng Bộ Y tế.
Theo đề án này nếu “Trường hợp đặc biệt, trong thời gian kiện toàn Hội đồng quản lý, nếu Chủ tịch Hội đồng quản lý quá tuổi so với quy định…” vẫn được xem xét thì hai trường hợp trên sẽ được “ở” lại thêm 2 năm.