Hình ảnh được chia sẻ trên Facebook cho thấy ông P.V.T. (38 tuổi, tỉnh Tây Ninh) cầm chặt con rắn hổ mang chúa khi đến bệnh viện để cấp cứu - Ảnh: B.Đ.

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online sáng 20-8, bác sĩ Nguyễn Tri Thức - giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy, cho biết đối với trường hợp bị rắn hổ mang chúa cắn, ngoài nhiễm độc thần kinh, người bị rắn cắn còn có khả năng nhiễm độc đến cơ tim. 

Do đó dù hiện ông T.  tạm thời qua khỏi nguy kịch, sức khỏe tiến triển tốt nhưng phải chờ từ 24-48 giờ tới mới có thể xác định được bệnh nhân có bị biến chứng viêm cơ tim cấp hay không.

Bác sĩ Nguyễn Ngọc Sang - khoa bệnh nhiệt đới Bệnh viện Chợ Rẫy, cho biết đến sáng nay sức cơ của bệnh nhân phục hồi hoàn toàn, mở mắt, tỉnh táo, tiếp xúc tốt và làm theo y lệnh của bác sĩ. Hiện bệnh nhân đã được cai máy thở. Tuy nhiên do đang đặt nội khí quản nên phải ăn bằng chất xay qua ống thông dạ dày.

"Ngoài vấn đề biến chứng về cơ tim, điều lo ngại là tại vị trí rắn cắn có rất nhiều nọc độc dẫn đến bị viêm mô tế bào, từ đó vết sưng phù lan nhanh hủy hoại các cơ. Nếu điều này xảy ra kéo theo nguy cơ tắc ống thận sẽ dẫn đến suy thận cấp", bác sĩ Sang thông tin.

Như Tuổi Trẻ Online thông tin, trước đó ngày 19-8 trong quá trình bắt rắn hổ mang chúa dài khoảng 2,5m, nặng 4,6kg, ông P.V.T. (38 tuổi, tỉnh Tây Ninh) bị rắn cắn vào đùi. Dù bị cắn nhưng ông T. chụp được đầu rắn, đồng thời thông báo với người nhà.

Ngay sau đó, người nhà dùng dây thun buộc lại phần đùi tránh độc phát tán và chở ông T. đi cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa Tây Ninh cấp cứu. Lúc này, trong tay ông T. vẫn giữ chặt phần đầu con rắn để các bác sĩ xác định loại rắn.

Tại bệnh viện, các bác sĩ rửa vết thương, băng ép cố định chân, truyền giảm đau và kháng sinh cần thiết. Tuy nhiên sau 30 phút, ông T. có các biểu hiện gồng người tím tái, khó thở..., các bác sĩ đã đặt nội khí quản, cho thở máy và khẩn trương chuyển bệnh nhân xuống Bệnh viện Chợ Rẫy cùng với con rắn hổ mang chúa (được buộc chặt miệng).

Lúc nhập Bệnh viện Chợ Rẫy, ông T. trong tình trạng liệt tứ chi, đồng tử giãn, mất phản xạ... Sau khi được cho sử dụng 10 lọ huyết thanh kháng nọc rắn đặc hiệu, ông T. bắt đầu có dấu hiệu phản ứng, cử động được tay chân và mở được mắt.

Làm gì khi bị rắn độc cắn?

Theo bác sĩ Nguyễn Ngọc Sang, với trường hợp bị rắn độc cắn như rắn hổ mang chúa thường người bệnh có thể tử vong ở hai nguyên nhân. Đó là bị liệt cơ tứ chi, cơ hô hấp, lúc này nếu không được xử lý cấp cứu kịp thời bệnh nhân sẽ tử vong do ngạt. Kế đến, có thể nọc độc sẽ tấn công làm tổn thương cơ tim, dẫn đến suy tim cấp. Ngoài ra, ở nơi bị nọc độc lan có thể gây nhiễm trùng, hoại tử mô.

Thông thường các loại rắn độc sống ở vùng cây cối rậm rạp. Do đó, người dân nếu phải vào các vùng này cần trang bị các đồ bảo hộ như găng tay, giày ủng cao su. Trước khi vào nơi không an toàn cần "đánh động" để các loại rắn độc và các động vật hoang dã khác đi nơi khác.

Khi bị rắn độc cắn, cố gắng thoát ra khỏi vùng nguy hiểm để hạn chế tiếp tục bị tấn công. Đồng thời hạn chế tối đa vận động, bởi khi vận động khiến cơ co thắt càng làm cho nọc độc phát tán nhanh hơn.

Cuối cùng, bệnh nhân cần được nhanh chóng chuyển đến cơ sở y tế gần nhất, tùy vào tình trạng cụ thể của và tính chất độc của từng loại rắn, nhân viên y tế có cách xử trí ban đầu như nẹp cố định vết thương, đặt nội khí quản hỗ trợ hô hấp…

Việc một số người khi bị rắn độc cắn thường chọn cách buộc caro cố định không cho độc phát tán, bác sĩ Nguyễn Ngọc Sang cho rằng phương pháp này chưa được khuyến cáo nhiều, bởi không phải loại rắn độc nào cắn buộc caro đều hiệu quả. Đối với dạng nọc độc đi theo mạch vành tiếp sát trong xương, việc buộc caro không hiệu quả, còn trường hợp ông T. bị rắn hổ mang chúa cắn, nọc độc gây tổn thương thần kinh thì buộc caro lại có hiệu quả.

"Tuy nhiên việc buộc caro phải tuân thủ theo nguyên tắc. Nếu thời gian buộc quá lâu sẽ làm hạn chế máu lưu thông xuống vùng chi bên dưới, nếu không giải phóng kịp thời sẽ góp phần làm chết chi đó. Do đó hạn chế tối đa vận động, băng ép cố định nơi bị rắn cắn và chuyển nhanh đến bệnh viện là giải pháp tối ưu nhất", bác sĩ Sang khuyến cáo.