Ngày 3/1, Công an tỉnh Bắc Giang đã ra quyết định đình chỉ điều tra vụ án giết người, trả lại sự trong sạch cho ông Mưu Quý Sường (73 tuổi, ở thôn Gốc Vối, xã Trù Hựu, huyện Lục Ngạn). Trước khi được minh oan, 5 năm trước ông Sường đã mất do trọng bệnh.

Cùng ngày, cơ quan cảnh sát điều tra tỉnh Bắc Giang đã trao quyết định đình chỉ bị can Mưu Quý Sường, cho đại diện gia đình là anh Mưu Văn Lợi (con trai của ông Sường). Công an tỉnh Bắc Giang cho rằng, hành vi của bị can Mưu Quý Sường không cấu thành tội phạm giết người.

Cơ quan điều tra trao quyết đình đình chỉ bị can cho con trai ông Mưu Quý Sường. Ảnh: T. H.

Theo tài liệu, 41 năm trước, khoảng tháng 9/1977, sau khi làm việc tại hợp tác xã, ông Sường về nhà nhưng không thấy vợ nên tìm kiếm khắp nơi. Sau đó, ông phát hiện thi thể vợ là bà Hoàng Thị Múi ở con suối gần nhà. Ông nghĩ rằng trong lúc gánh phân ra đồng, khi qua cầu tre bắc ngang con suối có thể vợ mình đã ngã và thiệt mạng nên cùng người thân đưa thi thể bà Múi về lo hậu sự.

Nhưng khi thi thể vợ chưa được khâm liệm, đám tang chưa kịp tổ chức thì bất ngờ công an ập đến đọc lệnh bắt ông Sường vì nghi là thủ phạm sát hại bà Múi. Ông được cho là đã mang xác vợ xuống suối gần nhà rồi dựng hiện trường giả bà Múi đi qua cầu bị ngã xuống suối. Lúc này con gái lớn của ông mới lên 5 tuổi, con trai bé mới 6 tháng tuổi. Sau đó ông Sường bị giam giữ tại trại giam Kế.

Ông Sường bị giam tại đây suốt 7 năm 4 tháng nhưng cơ quan công an không ra kết luận điều tra và không có một phiên tòa nào diễn ra. Trong thời gian ở tù, ông Sường được phân làm buồng trưởng buồng F3. Sau khi bị giam hơn 7 năm, trong buồng giam của ông Sường xảy ra vụ phạm nhân đánh nhau và ông bị khởi tố, phạt 4 năm tù giam.

Hơn 11 năm bị giam giữ, ông Sường được thả ra mà không biết mình có phạm tội giết vợ hay không. Ông trở về quê thì nhà cửa, đất đai trước đây đã không còn, hai con được người thân mang sang Trung Quốc nuôi.

Trở lại cuộc sống lang thang, không nhà cửa, bị ghẻ lạnh, nhưng rồi ông Sường may mắn gặp người phụ nữ tên Vi Thị Cú đem lòng yêu thương và chia sẻ mọi điều trong cuộc sống. Bà Cú là phụ nữ chồng mất sớm, một mình nuôi 4 người con. Hai người sau đó thành vợ chồng mặc cho phản đối của hai bên gia đình.

30 năm kiên trì kêu oan của ông lão và vợ con

Bà Cú cho hay thời gian đầu, ông Sường có tâm sự mọi chuyện và khóc rất nhiều. Bà tin chồng bị oan nên gạt bỏ ngoài tai mọi thị phi.

Năm 2008, vợ chồng bà gặp được một người làm ở Viện KSND huyện Lục Ngạn và được hướng dẫn làm đơn kêu oan. Tin chồng, bà vừa làm lụng vất vả, kiếm tiền để ông đón xe về tỉnh Bắc Giang kêu oan. "Có thời điểm tôi thấy chồng day dứt, uất hận, ôm vợ khóc, tôi có khuyên bỏ cuộc", bà nói. Nhưng rồi vì thấy ông kiên định nên đã quyết tâm đi kêu oan với ông dù hoàn cảnh gia đình nghèo khó.

Mòn mỏi chờ đợi, tháng 8/2008, vợ chồng bà nhận được văn bản trả lời của Công an tỉnh Bắc Giang. Lúc đó, hai vợ chồng bà gần như mất hết hy vọng, khi cơ quan điều tra cho rằng theo quy định, vụ việc của ông Sường đã hết thời hiệu để xem xét yêu cầu giải quyết bồi thường.

Nhưng không nản chí, bà động viên ông tiếp tục đưa đơn đến các cơ quan tố tụng. Tháng 11/2008 Viện KSND tỉnh Bắc Giang lại có văn bản trả lời, cho rằng năm 1977 ông Sường bị Công an tỉnh Hà Bắc (nay là Bắc Giang) bắt giam oan sai vì tình nghi giết vợ là có cơ sở vì kết thúc điều tra mà cơ quan điều tra không có đủ căn cứ để kết luận ông phạm tội giết người. Tuy nhiên Viện KSND tỉnh Bắc Giang cũng khẳng định việc bồi thường cho ông đã hết thời hiệu xem xét với lý do: Trường hợp oan sai của ông xảy ra trước ngày 1/7/1996, theo quy định tại nghị quyết 388 của Ủy ban thường vụ Quốc hội khóa XI thì yêu cầu bồi thường của ông phải được cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận trước ngày nghị quyết có hiệu lực (tức là trước ngày 1/4/2003). Từ khi được trả tự do đến ngày 27/5/2008 ông mới gửi đơn đến Viện KSND tỉnh Bắc Giang đề nghị giải quyết việc bị bắt, giam oan sai nên không có cơ sở giải quyết.

Nhiều năm kêu oan, ông Sường buồn chán, sinh bệnh. Sau thời gian dài chống chọi với căn bệnh ung thư, năm 2013, ông mất khi oan khuất chưa được giải. "Khi nhắm mắt ông còn dặn dò tôi tiếp tục kêu oan và mong có ngày con cháu không phải mang tiếng với người đời", bà Cú chia sẻ. 

Bà Cú cho hay, tháng 9/2016, khi biết trường hợp của cụ Trần Văn Thêm (ở Bắc Ninh) mang thân phận tử tù 43 năm được minh oan, nên đã nuôi lại hy vọng. Bà đã tìm đến ông Nguyễn Văn Hòa, phó giám đốc công ty Luật Hòa Lợi để nhờ kêu oan giúp. Đơn từ của gia đình sau đó được tiếp tục gửi tới các cơ quan tố tụng tại tỉnh Bắc Giang và Trung ương.

Công an tỉnh Bắc Giang cho rằng, hành vi của bị can Mưu Quý Sường không cấu thành tội giết người. Sau hơn 30 năm, quyết tâm và kiên trì của ông Sương, vợ và các con được đền đáp - ông được minh oan.

Mẹ cùng hai con mang tội danh hại chồng, giết cha suốt 28 năm mới được minh oan: 'Hận đời oan trái'

Mang tội danh giết cha, một người con của bà Đặng Thị Nga uất ức qua đời, người con còn lại không chịu nổi điều tiếng phải bỏ xứ m...