Thông tin từ Viện Sốt rét Ký sinh trùng Côn trùng, TPHCM (Bộ Y tế) cho hay, từ đầu năm đến nay tại đây phát hiện nhiều trường hợp bị ký sinh trùng chân đốt (Demodex) tấn công phá hủy da. Các bệnh nhân đến phòng khám của Viện sau khi đã thăm khám, điều trị mụn ở nhiều nơi nhưng không khỏi.

Mặt bệnh nhân nổi đầy mụn nhưng điều trị mụn nhiều nơi không khỏi

Qua thăm khám, khai thác bệnh sử BS Nguyễn Bá Nam và các cộng sự ghi nhận, những bệnh nhân đến thăm khám đều có điểm chung từng sử dụng kem trộn hoặc những loại mỹ phẩm không rõ nguồn gốc, một số bệnh nhân còn làm đẹp bằng phương pháp đắp mặt nạ lột da mặt nhiều lần. Đây là nguyên nhân chính khiến làn da bị yếu đi, gia tăng nguy cơ nhiễm khuẩn. Sau thời gian làm đẹp, da bắt đầu nổi mụn, bệnh nhân có cảm giác kiến bò trên mặt vào buổi tối.

Nghi ngờ bệnh nhân bị nhiễm ký sinh trùng các bác sĩ lấy lớp da mỏng có lớp sừng và một phần sâu gốc nang lông để quan sát dưới kính hiển vi quang học thì phát hiện loài ký sinh trùng chân đốt Demodex trên mẫu bệnh phẩm. Hiện nay thế giới đã ghi nhận 65 loài Demodex khác nhau, trong đó có 2 loài “thích” sống trên mặt người là Demodex folliculorum (D. folliculorum) và D. brevis. Chúng sẽ ký sinh tạm thời ở nang lông, gần nang lông, tuyến bã, trên vảy da hoặc dưới biểu bì da, bên trong tuyến nhờn bao quanh chân lông. Ký sinh trùng sẽ hút chất dinh dưỡng và làm hư hại tế bào, nhiều nhất ở mặt đặc biệt ở mũi, trán, cằm, má.

Đây là loài ký sinh trùng có thể lây lan qua tiếp xúc trực tiếp hoặc nhiễm từ bụi, đồ dùng chung có chứa trứng bám vào da. Những môi trường thuận lợi để chúng sinh sống là vùng da tiết bã nhờn nhiều, da mặt bẩn, thương tích xây sát, môi trường độ ẩm, mỹ phẩm kích ứng, hiệu ứng thuốc bôi. Sau khi giao phối chúng đào hang vào da, đẻ trứng, gây nên tình trạng nhiễm khuẩn và nhiễm trùng da. Trong suốt giai đoạn sống của chúng, những con ve phá hủy da bài tiết chất thải, đẻ trứng và chết. Sau khi chết, xác của chúng trở thành chất lỏng và phân hủy bên trong da gây ra phản ứng dị ứng.

Dưới kính hiển vi, bác sĩ phát hiện ký sinh trùng chân đốt trong mẫu da mặt bệnh nhân 

Người nhiễm loài ký sinh trùng có thể bị ủ bệnh trong thời gian vài tháng hoặc vài năm. Dấu hiệu nhận biết trên bệnh nhân nhiễm Demodex là tình trạng xuất hiện đám đỏ da, mụn mủ, sẩn đỏ, giãn mạch, có thể gây rụng lông mày, lông mi, rụng tóc, viêm bờ mi, cảm giác kiến bò, rát vùng tổn thương. Điều trị Demodex là một quá trình rất khó khăn cần thời gian dài mới có thể diệt dứt điểm ký sinh trùng.

Để phòng tránh nhiễm Demodex, bác sĩ khuyến cáo cộng đồng cần giữ gìn làn da sạch sẽ, không để tồn dư lượng chất nhờn trên da đặc biệt là trong môi trường nóng ẩm. Khi không còn thức ăn, không có môi trường sống tốt Demodex sẽ không tồn tại được. Tích cực vệ sinh nhà cửa, mền, gối cần phơi nắng.

Không sử dụng những sản phẩm làm đẹp chưa kiểm định chất lượng, không rõ nguồn gốc như những loại kem trộn, kem lột tẩy, thuốc rượu. Tăng cường sức đề kháng cho cơ thể bằng những giải pháp bổ sung vitamin, khoáng chất, dinh dưỡng. Khi có các triệu chứng (nêu trên) người bệnh cần đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được khám, điều trị đúng và hiệu quả.