Theo số liệu của Sở Y tế TP HCM, trong khi tỷ lệ dương tính ở vùng xanh, cận xanh, vàng xu hướng tăng, thì tỷ lệ này ở vùng đỏ và cam đang giảm dần.

Ngày 15/9 xét nghiệm nhanh kháng nguyên 344.649 người tại vùng cam, đỏ, ghi nhận 3.912 người dương tính, tỷ lệ 1,1%. Những ngày trước đó, tỷ lệ này đạt khoảng 1,3%, giảm nhiều so với tuần cuối tháng 8. Đợt TP HCM triển khai xét nghiệm diện rộng từ ngày 23 đến 29/8, tỷ lệ dương tính ở vùng cam, đỏ là 3,6% và trong đợt hai (30/8 đến 5/9) giảm còn 2,7%.

Tính từ ngày 27/4 đến nay, TP HCM đã lấy khoảng 1,95 triệu mẫu xét nghiệm RT-PCR, trong đó phát hiện hơn 320.000 ca dương tính (đa số cộng đồng), chiếm hơn 16%.

Chiến lược xét nghiệm diện rộng trên toàn thành phố được triển khai cao điểm từ ngày 23/8 - khi siết chặt giãn cách. Theo đó, toàn bộ người dân ở các "vùng cam và đỏ" (nguy cơ cao và rất cao) được test nhanh, người dân ở "vùng xanh và vàng" (nguy cơ thấp) lấy mẫu gộp 10 hoặc 5 xét nghiệm bằng phương pháp RT-PCR.

Họp báo chiều 16/9, Phó giám đốc Sở Y tế TP HCM Nguyễn Hoài Nam giải thích số ca nhiễm tăng, dao động 4.000-6.000 mỗi ngày, dù giãn cách kéo dài là do chiến lược "thần tốc" xét nghiệm. Trong đó, nhiều vùng nguy cơ cao đã xét nghiệm tới 7-8 vòng, "vùng xanh" hầu hết đã xét nghiệm 3-4 vòng.

Các chuyên gia nhận định sở dĩ tỷ lệ dương tính vùng xanh cao là do dịch đã xâm nhập vào cộng đồng từ rất lâu, F0 có mặt khắp mọi nơi và định nghĩa vùng chưa đúng.

Bác sĩ Lương Trường Sơn (nguyên Phó viện trưởng Viện Sốt rét Ký sinh trùng Côn trùng TP HCM), cho rằng tất cả quận huyện đều có ca nhiễm. F0 cộng đồng có mặt khắp nơi, là một trong những nguyên nhân khiến vùng xanh, vùng vàng vẫn có ca nhiễm, thậm chí tăng. Nhiều vùng quy định là vùng xanh nhưng số ca vẫn nhiều còn do tình trạng "ngoài xanh, trong đỏ".

Cùng quan điểm về "phân vùng chưa đúng", bác sĩ Trương Hữu Khanh (chuyên gia dịch tễ, cố vấn khoa Nhiễm Thần kinh Bệnh viện Nhi đồng 1) cho rằng nhiều vùng được định nghĩa là xanh khi chưa xét nghiệm "vét" F0. Đến lúc xét nghiệm, nhiều ca nhiễm chưa ghi nhận trước đó được phát hiện ra.

"Người dân vùng xanh nếu tự do sinh hoạt, không tuân thủ giãn cách thì rất dễ lây nhiễm trở thành vùng đỏ", bác sĩ Khanh nhấn mạnh.

Nhân viên y tế hướng dẫn test nhanh cho người dân tại vùng đỏ ở quận Bình Thạnh, ngày 23/8. Ảnh: Quỳnh Trần 

Cả hai chuyên gia trên đều nhấn mạnh chiến lược là phủ vaccine, giảm quá tải khối điều trị. Trong đó, cần tập trung bảo vệ nhóm nguy cơ cao gồm người lớn tuổi, người mắc bệnh nền.

Bác sĩ Khanh cho rằng chiến lược xét nghiệm nhằm phát hiện và tách F0 vẫn cần thiết trong khi còn đang giãn cách và chưa chích ngừa đủ cho nhóm nguy cơ. Nếu chưa phủ được vaccine, không tách kịp thời F0 thì dịch sẽ tấn công nhóm nguy cơ, từ đó làm quá tải khối điều trị.

"Chỉ khi hơn 80% nhóm nguy cơ được chích đủ vaccine mới yên tâm khi mở cửa trở lại", bác sĩ Khanh nói. Hiện, khoảng 970.000 người trên 65 tuổi, người có bệnh nền được tiêm vaccine, song chưa có thống kê cụ thể tỷ lệ % trên tổng số nhóm này.

Thời gian qua, công tác phòng chống Covid-19 của TP HCM đã đạt được một số kết quả tích cực. Việc giãn cách đã được thực hiện nghiêm, tỷ lệ "vùng đỏ" được thu hẹp, F0 được tiếp cận thuốc, hỗ trợ y tế kịp thời, độ phủ vaccine tăng nhanh từng ngày. Ngày 15/9, thành phố ghi nhận 160 ca tử vong, thấp nhất trong gần một tháng qua, tính từ ngày 22/8 - trước thời điểm thành phố thực hiện tăng cường giãn cách.