Tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Phúc trong dịp Tết dương lịch 2023, đã ghi nhận gần 20 trường hợp ngộ độc rượu, trong đó có 2 trường hợp tử vong trước khi vào viện.

Theo bác sĩ Nguyễn Văn Thiện, khoa Cấp cứu, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Phúc ngộ độc rượu có hai loại là ngộ độc ethanol và ngộ độc methanol, đa số các trường hợp là ngộ độc ethanol. Ngộ độc rượu được biểu hiện ở nhiều mức độ khác nhau.

Biểu hiện nhẹ là không kiềm chế kiểm soát được cảm xúc, dễ tức giận, nổi nóng, đi đứng không vững… Trong khi đó, nếu bị ngộ độc nặng người bệnh sẽ có những biểu hiện như nôn nhiều, vã mồ hôi, hôn mê, mạch nhanh, rối loạn nhịp thở, suy hô hấp, hạ huyết áp, hạ thân nhiệt, có thể tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.

Ngộ độc rượu xảy ra khi người bệnh uống rượu quá mức đáp ứng của cơ thể, kể cả với những sản phẩm đã được xác nhận an toàn thực phẩm. Có một thực tế nhiều người không biết say rượu là một dạng ngộ độc rượu. Tùy từng người, mức độ uống, loại rượu mà biểu hiện say khác nhau.

Bên cạnh đó, một số trường hợp ngộ độc do methanol trong rượu. Đây là loại rượu bán trôi nổi trên thị trường. Methanol là dung môi được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp như pha sơn, lau kính xe, chất chống đóng băng cho ống dẫn xăng dầu, mực máy in…

Ngộ độc rượu có pha methanol hết sức nặng nề và nguy hiểm hơn rất nhiều so với ngộ độc ethanol. Sau một vài giờ uống rượu có methanol, methanol đi vào cơ thể chuyển hóa nhanh thành các acid gây độc cho tất cả các tế bào, đặc biệt các tế bào não, gan và thị giác. 

Người bệnh có biểu hiện đau bụng dữ dội, đau đầu, chóng mặt, nôn, hạ thân nhiệt, khó thở, giảm hoặc mất thị lực. Nặng hơn có biểu hiện suy hô hấp, suy tuần hoàn rất nhanh, nếu không được cấp cứu và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến tử vong nhanh chóng. Những trường hợp được cấp cứu cũng có thể phải chịu di chứng nặng nề ở não, mắt, gan, thận…, BS Thiện cho biết. 

Uống rượu cũng là yếu tố gây ra các bệnh lý về tim mạch như tăng huyết áp, suy tim, bệnh lý mạch máu não, các loạn thần do rượu…

Vì vậy, các bác sĩ khuyến cáo người dân nên tiết chế, điều độ khi uống rượu, tuyệt đối không sử dụng rượu có pha cồn công nghiệp, rượu không rõ nguồn gốc xuất xứ. Khi thấy có biểu hiện đau đầu, đau bụng, chóng mặt, hạ thân nhiệt, huyết áp, nhìn mờ bóng mây sau uống rượu, người dân cần tới các cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Uống rượu như thế nào để đảm bảo an toàn?

Để bảo đảm sức khỏe trong dịp Tết, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế khuyến cáo người dân uống dưới hai đơn vị cồn /ngày với nam giới, dưới 1 đơn vị cồn/ngày đối với nữ giới và không uống quá năm ngày trong một tuần.

Đặc biệt, không sử dụng rượu bia trong các trường hợp: điều khiển phương tiện cơ giới, vận hành máy móc, có thai hoặc đang cho con bú, đang điều trị thuốc có phản ứng với cồn, có các tình trạng bệnh lý mà rượu bia làm cho bệnh nặng lên.

Một đơn vị cồn tương đương 10 gram cồn nguyên chất chứa trong dung dịch uống. Như vậy 1 đơn vị cồn tương đương với 3/4 chai/lon bia 330 ml (5%); 1 cốc bia hơi 330 ml; 1 ly rượu vang 100 ml (13,5%); hoặc 1 chén  rượu mạnh 30 ml (40%).

Uống rượu khi đã ăn, đặc biệt là ăn đầy đủ, thức ăn dạng lipid, có tác dụng làm chậm hấp thu rượu vào cơ thể.

Người thân cần chú ý theo dõi người say rượu. Nếu người bệnh vẫn tỉnh và nhận biết được thì nên cho ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, lưu ý thực phẩm có đường, tinh bột như gạo, ngô, khoai, sắn.

Nếu nói ú ớ, không thành rõ từ, gọi không biết, không thể ngồi được thì cần đặt nằm nghiêng sang một bên, tốt nhất nghiêng sang bên phải do dạ dày uốn cong, nằm vị trí này giúp dạ dày không bị kích thích nôn ra ngoài. Khi người say thở yếu, ngừng thở, tím tái, chân tay lạnh thì cấp cứu ngay.