Ngày 12-6, GS-TS Đặng Đức Anh, Viện trưởng Viện vệ sinh dịch tễ Trung ương, cho biết kết quả giám sát cúm từ hệ thống giám sát quốc gia những tháng đầu năm 2018 ghi nhận virus cúm A/H1N1 chiếm tỉ lệ cao hơn so với các chủng virus cúm mùa khác. Hơn 40%, còn lại là cúm B và cúm A/H3N2. 

Chuyên gia dịch tễ khuyến cáo người dân chủ động tiêm vắc-xin ngừa cúm

Theo GS Đức Anh, bệnh cúm mùa thường dễ mắc và lây lan vào mùa đông xuân, nhưng hiện nay cúm xuất hiện rải rác quanh năm. Lý giải việc cúm A/H1N1 đang lây lan ở nhiều tỉnh, thành miền Nam, nơi có khí hậu nắng nóng, GS Đức Anh cho rằng virus cúm lây truyền từ người sang người theo đường hô hấp, qua các giọt nước bọt hay dịch tiết mũi họng khi người bệnh ho, hắt hơi, hoặc lây qua tiếp xúc với một số đồ vật có chứa virus rồi qua bàn tay đưa lên mắt, mũi, miệng. Do đó, nếu một người mang mầm bệnh từ vùng có dịch thì bệnh sẽ lây lan rất nhanh. Ngoài ra, cũng không loại trừ việc đi lại, giao lưu đi lại giữa các vùng miền cũng thuận tiện hơn nên nếu người chưa có miễn dịch hoặc cơ thể dễ cảm nhiễm thì dễ dàng mắc bệnh.

Nói thêm về ổ dịch cúm A/H1N1 tại Bệnh viện Từ Dũ, TP HCM, PGS-TS Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), cho biết ổ dịch cúm A/H1N1 này dù đã được khống chế, nhưng cúm A/H1N1 có khả năng tấn công sâu vào tế bào phổi, gây viêm phổi và thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời. 

Nhiều người bị cúm khi hắt hơi không ý thức che tay, trong khi một lần hắt hơi rất nhiều giọt nước bọt li ti chứa virus cúm bắn ra ngoài, có thể sống từ 24 đến 48 giờ trên các bề mặt như bàn, ghế, tủ, tay vịn cầu thang; tồn tại trong quần áo từ 8 đến 12 giờ và duy trì được 5 phút trong lòng bàn tay. 

Ngoài ra, loại virus này đặc biệt sống lâu trong môi trường nước; có thể sống được đến 4 ngày trong môi trường nước ở nhiệt độ khoảng 22 độ C và sống đến 30 ngày ở nhiệt độ 0 độ C. Vì thế nước trong hồ bơi cũng có thể tạo ra môi trường cho virus phát triển, nhất là vào tiết trời mưa nhiều, thiếu ánh nắng.

Để phòng chống cúm, giới chuyên môn khuyến cáo mọi người nên che miệng khi ho, hắt hơi. Sau đó cần rửa sạch bàn tay để khi cầm nắm các vật dụng dùng chung như: tay nắm cửa, nút bấm cầu thang máy… sẽ hạn chế việc lây lan mầm bệnh cho người khác chạm vào. Người mang virus cúm A/H1N1 có khả năng truyền bệnh cho những người xung quanh trong thời gian 1 ngày trước tới 7 ngày sau, kể từ khi có triệu chứng của bệnh. Bệnh lây lan càng mạnh, càng nhanh khi có sự tiếp xúc trực tiếp với người bệnh, nhất là nơi tập trung đông người.

 Khuyến cáo người dân chủ động tiêm vắc-xin

Sáng 12-6, tại hội thảo truyền thông về tuần lễ Tiêm chủng mở rộng, PGS-TS Dương Thị Hồng, Phó Viện trưởng Viện vệ sinh dịch tễ Trung ương, khuyến cáo người dân chủ động tiêm vắc-xin ngừa bệnh cho con trẻ và cho chính bản thân mình. Với vắc-xin cúm hiện chưa nằm trong chương trình tiêm chủng miễn phí nhưng người dân có thể tiêm vắc-xin này tại các điểm tiêm chủng dịch vụ. Sau tiêm khoảng 1 tháng, vắc-xin sẽ có tác dụng bảo vệ.

Theo PGS Hồng, năm 2017 tỉ lệ tiêm chủng đẩy đủ các loại vắc-xin bắt buộc cho trẻ nhỏ đạt gần 97% và tỉ lệ tiêm vắc-xin uốn ván cho phụ nữ mang thai đạt 90,4%, cùng đó tỉ lệ tiêm vắc-xin viêm gan B liều sơ sinh trong vòng 24 giờ đầu cũng đạt gần 77%. Hiện Việt Nam có hơn 11.000 điểm tiêm chủng tại trạm y tế xã/phường. Toàn bộ thông tin tiêm chủng của trẻ trong 2 năm gần đây được quản lý và mã hoá tại Hệ thống quản lý thông tin tiêm chủng quốc gia.