Bé ở Sơn La được gia đình đưa đến Bệnh viện Nội Tiết Trung ương (Hà Nội) khám do béo phì, mặt nặng, mọc lông và rậm lông vùng mặt, mép.

Bốn tháng trước bé bị ho và sốt, đi khám được chẩn đoán viêm tiểu phế quản, đã điều trị nhưng chưa khỏi hoàn toàn. Người nhà đưa bé tới một phòng khám tư gần nhà và được tiêm corticoid bốn ngày liên tục, mỗi ngày hai mũi không rõ liều lượng.

Tiêm xong, bé bớt ho nhưng khoảng một tháng sau bắt đầu có dấu hiệu nặng mặt, ăn khỏe hơn bình thường với 4 bát cơm một bữa, tăng 3-4 kg, tóc mọc thấp, xuất hiện ria mép. Kết quả xét nghiệm tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương cho thấy cortisol huyết thanh giảm dưới 27,6 (ngưỡng bình thường 69-610), tuyến thượng thận bệnh nhi không hoạt động.

Bác sĩ kiểm tra tình trạng sức khỏe của bé trai do tình trạng bất thường sau khi dùng corticoid. Ảnh: T.Q.

Theo bác sĩ Đỗ Gia Nam, bé được xác định mắc hội chứng giả cushing với biểu hiện đặc trưng là nhiều lông rậm, cơ thể béo phì, nặng mặt. Bé lại còn bị suy tuyến thượng thận nặng do lạm dụng thuốc corticoid.

Trẻ được điều trị bằng nghiệm pháp kích thích trục tuyến yên - thượng thận bằng hormone synacthen 0,25 mg. Sau một tuần chữa trị, chức năng tuyến thượng thận của bé trở lại bình thường.

Bác sĩ Nam cho biết, các thuốc chứa corticoid nếu được dùng đúng chỉ định, đúng liều lượng và thời gian có thể góp phần cứu sống người mang nhiều bệnh lý nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu dùng với liều lượng cao và kéo dài, không có những biện pháp hỗ trợ điều trị để giảm bớt độc tính của thuốc, nó có thể gây ra rất nhiều tai biến nguy hiểm cho người bệnh.

Tình trạng lạm dụng các loại thuốc corticoid khá phổ biến. Rất nhiều người phải gánh chịu những hậu quả vô cùng nghiêm trọng do lạm dụng thuốc corticoid như suy thượng thận cấp, lâu dài có thể gây loãng xương, gãy xương, tăng đường máu... Đặc biệt lạm dụng corticoid ở trẻ em sẽ làm chậm quá trình phát triển trí tuệ và tinh thần của trẻ.

Bác sĩ khuyến cáo người bệnh không được tự ý dùng corticoid dưới mọi hình thức nếu không có chỉ định của bác sĩ. Khi có các dấu hiệu bất thường trong cơ thể, cần đến viện khám theo đúng chuyên khoa.