Được biết, việc lây nhiễm biến chủng phụ XBB của Omicron ở TP. Hồ Chí Minh có tỉ lệ thấp trong các ca nhiễm Covid-19. Theo giới chuyên gia, biến chủng phụ XBB xuất hiện từ việc tái tổ hợp của các biến chủng phụ BA.2.10.1 và BA.2.75. Biến chủng XBB đã được phát hiện trên 35 quốc gia từ đầu tháng 10/2022.
Các nghiên cứu ban đầu cho thấy, biến chủng này không làm tăng độc lực của virus nhưng có khả năng lẩn tránh miễn dịch một phần. Vì vậy biến chủng này làm tăng nguy cơ tái nhiễm Covid-19 ở người đã từng nhiễm với các biến chủng cũ.
Mới đây, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới đã công bố kết quả ban đầu tầm soát biến chủng SARS-CoV-2 trong 6 tháng cuối năm 2022 tại TP. Hồ Chí Minh, do nhóm nghiên cứu Covid-19 của bệnh viện và đơn vị nghiên cứu lâm sàng Đại học Oxford (OUCRU) thực hiện.
Kết quả thu nhận 336 bộ gene SARS-CoV-2, chiếm 95% trong tổng số 353 mẫu được đem đi phân tích. Kết quả định danh cho thấy trong 6 tháng cuối năm 2022, ngoại trừ 1 chủng Delta ghi nhận vào tháng 7, chỉ ghi nhận sự lưu hành của biến chủng Omicron.
Trong thời gian này, có sự dịch chuyển từ biến chủng phụ BA.5 của Omicron ở thời điểm tháng 7 đến tháng 9 sang biến chủng phụ BA.2.75 (bao gồm biến chủng phụ BN.1 của BA.2.75) trong 3 tháng cuối năm. Cùng với đó, ghi nhận sự xuất hiện của biến chủng phụ XBB (XBB là một biến thể phụ của Omicron, hay còn gọi là chủng BA.2.10, được phát hiện trên thế giới từ tháng 8/2022) vào tháng 12 năm 2022 nhưng ở tỷ lệ thấp (3/52 trình tự giải mã vào tháng 12, chiếm 5,7%).
Theo nhóm nghiên cứu Covid-19, sự dịch chuyển theo thời gian giữa các biến chủng phụ của Omicron từ BA.5 sang BA.2.75 trên địa bàn thành phố là phù hợp với xu hướng chung của thế giới. Dựa vào tình hình Covid-19 ghi nhận trong thời gian vừa qua cũng như kết quả điều tra huyết thanh vào tháng 9 trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh cho thấy, tình hình Covid-19 của thành phố đang được kiểm soát tốt. Qua đó thể hiện vai trò của vaccine Covid-19 trong việc bảo vệ bệnh nặng và tử vong.
Tuy nhiên, theo nguồn tin, gần đây ở Mỹ đã xuất hiện biến chủng phụ XBB.1.5. Đây là biến chủng phụ XBB có đột biến F486P khiến vi rút gia tăng khả năng xâm nhập vào tế bào nên làm tăng khả năng lây lan của Covid-19. XBB.1.5. có khả năng lây lan nhanh và tính đến đầu năm 2023 ở Mỹ, 40% trường hợp nhiễm Covid-19 là do XBB.1.5. Nếu XBB.1.5 vẫn tiếp tục duy trì khả năng lây lan thì việc xâm nhập vào Việt Nam chỉ là vấn đề thời gian.
