Gan là bộ phận giữ vai trò quan trọng trong việc tích trữ và chuyển hóa các chất béo. Gan nhiễm mỡ là thuật ngữ trong y học dùng để mô tả tình trạng mỡ bị tích tụ quá nhiều trong các tế bào gan, hay còn gọi gan thoái hóa mỡ khi lượng mỡ chiếm hơn 5% trọng lượng của gan.

Ở những người bình thường, lượng mỡ trong gan rất thấp, chỉ chiếm từ 2 - 4% trọng lượng của gan. Gan nhiễm mỡ mức độ nhẹ khi lượng mỡ trong gan chiếm 5 - 10%, nếu 10 - 25% là nhiễm mỡ mức độ vừa và nếu vượt quá 30% là nhiễm mỡ nặng. Khi đó, chức năng gan sẽ bị ảnh hưởng mặc dù gan có thể tự hồi phục bằng cách tạo ra các tế bào mới, thay thế cho các tế bào cũ bị tổn thương nhưng nếu các tác nhân có hại liên tục có mặt ở gan thì tổ chức xơ sẽ hình thành và gây nên bệnh xơ gan.

Để ngăn ngừa bệnh gan nhiễm mỡ, điều quan trọng là bạn cần nhận ra các dấu hiệu và triệu chứng sớm của bệnh. 

Dưới đây là các dấu hiệu và triệu chứng sớm của bệnh gan nhiễm mỡ:

Mệt mỏi

Mệt mỏi là một triệu chứng có thể liên quan đến một loạt các bệnh lý. Bạn cũng có thể cảm thấy mệt mỏi, yếu người, tập trung kém, mất năng lượng và suy giảm nhận thức trong bệnh gan nhiễm mỡ. Điều quan trọng là chú ý đến các triệu chứng khác đi kèm với sự mệt mỏi để phát hiện sớm bệnh gan nhiễm mỡ.

Béo phì

Béo phì là yếu tố nguy cơ lớn nhất đối với bệnh gan nhiễm mỡ, nghiên cứu cho thấy béo phì làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ lên đến 75%. Ăn uống lành mạnh và tập thể dục đều đặn là cách tốt để giảm thừa cân hoặc béo phì, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ.

Ngứa 

Bệnh gan nhiễm mỡ có thể dẫn đến ngứa da, bao gồm cả trên khuôn mặt. Ngứa chủ yếu là do dư thừa muối mật trong cơ thể. Gãi thường không giúp giảm ngứa do gan nhiễm mỡ và có thể làm cho tình trạng kích ứng trở nên tồi tệ hơn.

Ăn uống vô độ

Đột nhiên ăn nhiều hơn bình thường có thể là một dấu hiệu của bệnh gan. Bạn sẽ cảm thấy đói suốt ngày và bạn sẽ thường xuyên ăn vặt khi bạn thấy thèm đường. Chính điều này thúc đẩy hình thành bệnh gan nhiễm mỡ và làm bệnh nặng hơn.

Thay đổi màu nước tiểu

Như thường lệ, nước tiểu có màu vàng nhạt, nhưng màu nước tiểu ở những người có vấn đề về gan lại có màu tối bất thường, mặc dù đã uống đủ nước hàng ngày.

Mức cholesterol máu cao

Mức cholesterol cao cho thấy nguy cơ cao về bệnh tim, nhưng cũng là một dấu hiệu của gan nhiễm mỡ. Điều quan trọng là bạn nên cắt giảm các thực phẩm giàu cholesterol khỏi chế độ ăn hàng ngày.

Vàng da

Bệnh gan tiến triển có thể dẫn đến vàng da. Tình trạng này khiến da và lòng trắng mắt có màu vàng. Các triệu chứng vàng da thường xuất hiện ở mắt và mặt trước khi lan ra các phần còn lại của cơ thể.

Vàng da xảy ra khi có quá nhiều bilirubin, một sắc tố màu vàng cam là sản phẩm phụ của quá trình phân hủy hồng cầu. Nếu gan không hoạt động đủ tốt, quá nhiều bilirubin sẽ tích tụ và khiến da có màu vàng.

Cách phòng ngừa bệnh gan nhiễm mỡ

Bệnh gan nhiễm mỡ thường ảnh hưởng nhất đến những người bị tiểu đường và mắc bệnh béo phì. Khoảng 90% người béo phì nặng mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Vì vậy, cần duy trì cân nặng vừa phải và quản lý tốt bệnh mãn tính như bệnh tiểu đường loại 2 có thể giúp ngăn ngừa bệnh gan nhiễm mỡ. 

Ngoài ra, cần thực hiện tốt những việc sau đây:

- Hạn chế uống rượu, không quá một ly mỗi ngày đối với phụ nữ và không quá hai ly mỗi ngày đối với nam giới.

- Chọn chất béo không bão hòa, chẳng hạn như cá, các loại hạt, trong chế độ ăn bất cứ khi nào có thể.

- Cân nhắc ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau thay vì thực phẩm đóng gói sẵn, nhiều chất béo.

- Rửa trái cây và rau quả trước khi ăn, điều này có thể làm giảm nguy cơ tiếp xúc với thuốc trừ sâu, làm giảm khối lượng công việc cho gan.

- Không hút thuốc cũng có thể giúp ngăn ngừa bệnh gan nhiễm mỡ.