Phong tục hái lộc đầu năm là gì?

Vào thời khắc giao thừa hoặc sáng mùng 1 Tết, người Việt chúng ta thường đi hái lộc đầu xuân, đến đình chùa xin lộc và cầu phúc, cầu tài. Hái lộc đầu năm là việc bẻ cành cây (hay còn gọi là cành lộc) mang về nhà để lấy may mắn trong những ngày đầu năm mới. Cành lộc thường là một cành đa nhỏ, cành đề hoặc cành si.... đây là những những loại có sức sống mạnh mẽ, quanh năm tươi tốt và nảy lộc.

Tục hái lộc là một nét đẹp văn hóa theo các nhà nghiên cứu thuộc Viện Nghiên cứu và Ứng dụng tiềm năng con người thuộc Liên hiệp Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam. Lộc là nụ đầu tiên, mầm non mới nhú. Trong ngày Tết thì chúng ta thường thấy mọi người hay hái lộc ở đền, chùa ngụ ý để xin hưởng một chút lộc của Thần, Phật ban cho nhân đầu năm mới.

Ý nghĩa của việc hái lộc đầu xuân

Việc hái lộc được nhiều người Việt Nam cho là một điều không thể thiếu khi Tết đến vì họ quan niệm rằng hái lộc sẽ mang về những điều may mắn, "Tống cố, nghinh tân”, xua đi những điều không may mắn trong năm cũ, mong những điều tốt đẹp sẽ đến trong năm mới. Lộc ở đây không chỉ là tài lộc, còn là may mắn bình an, của sinh trưởng dồi dào, tượng trưng cho những gì tươi mới được hình thành dù có khó khăn, khắc nghiệt đến thế nào.

Bên cạnh đó, theo quan niệm dân gian, nếu thành tâm xin một cành lộc nhỏ ở đền chùa, miếu sẽ được Thần Phật phù hộ, ban cho tài lộc và may mắn trong suốt cả năm. Xin lộc ở cây như vậy tượng trưng cho việc mang lộc chồi, mang sự sinh sôi nảy nở về nhà.

Tuy nhiên, “hái lộc” không đơn thuần chỉ mang nghĩa tay người ngắt từ trên cây một cành cây, một ngọn cây hay một nhánh non vừa mới nhú. Việc hái lộc theo quan điểm của người xưa còn mang đạo lý nhân quả, “có làm thì mới có ăn”, “tay làm hàm nhai”,… Những may mắn, những hạnh phúc mà ta gặt hái được phải xuất phát từ hành động, từ lời nói. Nếu cứ lười biếng thì sẽ không có những điều hạnh phúc tốt đẹp.

Hái lộc đầu năm như thế nào để may mắn? 

Mọi người chỉ biết rằng đầu năm hái lộc là mang cành lộc về nhà, còn hái cành lộc ở đâu, có kích cỡ như thế nào, là cành lộc của cây nào thì không hề quan tâm. Vậy làm thế nào để phong tục này không bị biến tướng, việc hái lộc sẽ tạo may mắn cả năm?

Chuyên gia phong thủy Phạm Cương (Công ty tư vấn phong thủy, nhà ở Nhà Xuân) cho biết: “Hái lộc đầu năm là một tục lệ đẹp của người Việt. Hái lộc hay rước lộc có nghĩa là gặt hái tài lộc, cũng có nghĩa là đem cành lộc non tươi vào nhà. Vì thế, hành động mang cành lá non vào nhà cũng như mang lộc vào nhà vậy”.

Cách chọn lộc để hái

Phong tục hái lộc đầu năm của người ta đã bắt đầu xuất hiện những xu hướng biến tướng, tạo ra những hình ảnh không hay. Người dân thay vì xin cành lộc nhỏ ở đền chùa thì đua nhau chặt cành bẻ lá, cây càng to càng tốt, thậm chí cá biệt có người còn nhổ cả cây non về nhà.

Tâm của người hái lộc

Hái lộc quan trọng ở tâm của người hái. Người hái lộc có tâm hướng thiện, lạc quan thì dù là hái cành nhỏ cũng đủ mang phúc lộc, may mắn bình an về nhà mà không cần phải hái cành to

Vì hái lộc thường vào lúc giao thừa, bạn cũng cần chú ý tránh chọn cành lộc héo úa hay có gai nhọn vào nhà. Bởi sẽ mang theo sát khí không tốt cho bản thân và gia đình.

Việc hái lộc suy cho cùng cũng là mong muốn hút tài lộc về nhà. Lộc về nhà là do cái tâm của chính chúng ta. Vì vậy, ngoài việc hái lộc đầu năm mỗi người chúng ta thay đổi lối sống, cách nghĩ, lời nói của mình, làm những điều đúng theo đạo đức, chuẩn mực xã hội.

Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo