Xuân Bắc được biết đến nhiều nhất với tư cách danh hài với lỗi diễn thông minh và có bản sắc riêng, đặc biệt thân thuộc với khán giả qua hình tượng Nam Tào trong chương trình Táo quân - Gặp nhau cuối năm. Tuy nhiên, anh không chỉ khẳng định bản thân trên sân khấu mà thể hiện tài năng rất đa dạng. Anh đóng chính kịch, đóng phim với những vai rất có chiều sâu, đòi hỏi năng lực diễn xuất chuyên nghiệp. Xuân Bắc cũng là MC nổi tiếng với cách dẫn duyên dáng, thu hút, rất đắt show. Ngoài ra, anh còn là nhà quản lý khi từng đảm nhiệm chức danh Phó Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam và đến năm 2021 thì trở thành giám đốc.
Xuân Bắc được trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú vào đầu năm 2016.
Là nhân vật nổi tiếng, những gì liên quan đến Xuân Bắc thường gây sự chú ý lớn và khi vướng vào những chuyện gây tranh cãi, sự ồn ào trên mạng xã hội cũng rất lớn; có chuyện xuất phát từ bản thân anh, có chuyện do liên quan đến vợ anh.
"Vạ lây" vì ồn ào của vợ với nghệ sỹ Anh Tú
Chị Hồng Nhung - vợ NSƯT Xuân Bắc từng 2 lần "gây bão" trên mạng xã hội khi đăng bài công kích, tố cáo NSND Anh Tú (qua đời tháng 12/2018 khi là Quyền Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam) và NSƯT Kim Oanh, đều là bạn bè, đồng nghiệp thân thiết của Xuân Bắc.
Tháng 9/2017, chị Hồng Nhung livestream trên trang cá nhân, bày tỏ sự bức xúc trong công việc giảng dạy tại Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Hà Nội, tố NSND Anh Tú chèn ép, gạt chị ra khỏi hội đồng chấm thi. Nghệ sỹ Anh Tú phủ nhận, tuy nhiên chị giữ vững lập trường và tuyên bố Anh Tú cần xin lỗi. Chuyện rất ồn ào, náo động, chị Hồng Nhung không được số đông ủng hộ, còn Xuân Bắc lâm vào tình trạng khó xử khi trở thành người đứng giữa "cuộc chiến" giữa vợ và người bạn, người đồng nghiệp.
NSƯT Xuân Bắc đã ứng xử khéo léo khi không giải thích gì nhiều. Anh cho rằng vụ việc của vợ mình chỉ là “chuyện đàn bà” và khẳng định chuyện đó không ảnh hưởng đến mối quan hệ bạn bè, đồng nghiệp với nghệ sỹ Anh Tú.
Sau đó không lâu, Hồng Nhung lại lên Facebook tố diễn viên Kim Oanh “mồi chài” chồng mình, “lừa đảo kêu oan” khiến Xuân Bắc nổi giận đánh đập vợ. Kim Oanh đăng bài trên mạng, nói ẩn ý với lời lẽ khá nặng nề, tuy không nêu đích danh ai nhưng người đọc cho là đáp trả vợ đồng nghiệp. Cộng đồng mạng bàn tán ầm ĩ về cuộc "khẩu chiến" qua lại giữa hai người phụ nữ.
Để những bất hòa giữa vợ và đồng nghiệp lắng xuống, nghệ sỹ Xuân Bắc trực tiếp nhắn tin cho Kim Oanh mong cô bỏ qua, anh không muốn chỉ một chút chuyện nhỏ mà làm mất tình anh em thân thiết bấy lâu nay, mọi thứ nên quên đi cho nhẹ đầu. Về phía Kim Oanh, cô cũng quyết định bỏ qua mọi chuyện và cho rằng đây chi là tai bay vạ gió.
"Chữa cháy" cho vợ về scandal dạy con
Đầu năm 2022, dân mạng sốc khi vợ Xuân Bắc lên Facebook kể, chị đã đập vỡ nát điện thoại của con trai - Bi Béo do phát hiện cậu bé tham gia nhóm chat có "hình ảnh 18+", nhằm cảnh báo các bậc phụ huynh khác về việc trẻ bị lôi kéo vào những hội nhóm độc hại trên mạng xã hội. Ở phần bình luận, chị Hồng Nhung đăng ảnh chụp màn hình và công khai toàn bộ tin nhắn có nội dung vô cùng nhạy cảm trong nhóm chat mà Bi Béo là thành viên. Bài đăng này gây ra cuộc tranh cãi lớn, với rất nhiều ý kiến chỉ trích chị bêu riếu con lên mạng xã hội, điều dễ gây tổn thương tâm lý cho đứa trẻ đang tuổi lớn.
Một lần nữa, Xuân Bắc phải lên tiếng để làm dịu dư luận. Anh bày tỏ, làm cha mẹ rất khó, không thể đảm bảo là mình không mắc sai lầm, quan trọng là phải biết sửa sai khi mình mắc lỗi. Theo anh, hành động nhất thời vừa rồi của vợ trong việc giáo dục con có lẽ không đúng lắm; đây là chuyện của gia đình, cần tự kiểm điểm với nhau.
Xuân Bắc chia sẻ: "Nhung là bà mẹ có trách nhiệm như mọi bà mẹ, là người phụ nữ luôn mong muốn những điều tốt đẹp cho chồng con. Tuy nhiên hành động có thể nhất thời chưa chính xác, để bảo vệ gia đình, bảo vệ đứa con thì sẽ phải có sự điều chỉnh".
Nam nghệ sỹ cũng nói, anh chưa dám nhận mình là ông bố mẫu mực nhưng dám tự hào là đang nỗ lực từng ngày, từng giờ cho gia đình mình, và anh cảm thấy đáng tiếc khi sự việc gây hiệu ứng mạnh như vậy.
Gây phẫn nộ với "Cái tát của mẹ"
Sau khi phát sóng,Táo quân 2023 nhận về không ít lời chê, với nhận xét chương trình không đủ vui và hay như trước. Sau đó, NSƯT Xuân Bắc đăng lên trang cá nhân bài viết có tiêu đề "Cái tát của mẹ", và khán giả hiểu rằng anh đang gay gắt mắng mỏ những người chê bai chương trình là "ăn cháo đá bát". Rất nhiều người phẫn nộ khi cho rằng Xuân Bắc ở vị thế bề trên, mắng khán giả như mẹ mắng con, và "cái tát lật mặt" trong bài viết của anh được cho là cái tát giáng vào công chúng thưởng thức Táo quân.
Bài đăng của Xuân Bắc gây làn sóng phẫn nộ lớn trong dư luận. Sau mấy ngày im lặng, đến chiều mùng 6 Tết (27/1), Xuân Bắc mới lên tiếng thông qua báo Văn Hóa - cơ quan ngôn luận của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (đơn vị chủ quản của Nhà hát Kịch Việt Nam, nơi anh làm giám đốc). Tuy nhiên, anh phủ nhận việc xúc phạm khán giả, nói rằng một số người hiểu nhầm câu chuyện của mình và anh xin lỗi về điều đó.
Động thái này của Xuân Bắc tiếp tục khiến nhiều cư dân mạng giận dữ, bức xúc vì cho rằng anh "xin lỗi cũng như không" và không thẳng thắn nhận sai lầm của mình, và nhất là vẫn giữ nguyên bài viết trên ở trang cá nhân.
