Ở cái tuổi 68, không còn ánh đèn sân khấu, không còn hàng vạn khán giả dõi theo mỗi đêm, cô đào Hoa Mỹ Hạnh hằng ngày sống lủi thủi trong căn phòng trọ nhỏ tại quận 7, TP.HCM, mưu sinh bằng nghề làm móng dạo, đấm bóp và cạo gió sống qua ngày. Nhìn gương mặt buồn hiu hắt, ai biết rằng người phụ nữ này từng là ngôi sao, giọng ca vàng của 3 - 4 kép hát nổi danh nhất Nam kỳ lục tỉnh thời trước.
Từng nhận cát-sê 1 cây vàng mỗi đêm đến "tay trắng" ra đi khi chồng phản bội
Nghệ sĩ Hoa Mỹ Hạnh (tên thật là Lê Thị Mỹ Hạnh) sinh năm 1956, bắt đầu đi hát từ năm 7 tuổi. Nhờ sở hữu chất giọng sáng, trong, bà được nhiều đoàn hát như Tấn Tài, Hoa Đăng… mời biểu diễn với vai trò đào chính. Thời hoàng kim những thập niên 60, bà từng là cô đào cải lương đình đám, sở hữu giọng hát ngọt ngào cũng vẻ ngoài xinh đẹp. Hoa Mỹ Hạnh từng diễn chung với NSND Lệ Thủy, NSƯT Minh Vương trong các vở: Đêm lạnh chùa hoang, Người hùng sơn cước, Mùa thu Bạch Mã... trở thành thần tượng sân khấu một thời.
Khoảng 2 năm sau, bà Hạnh chuyển sang đoàn Hương Dạ Thảo - Phương Bình, nơi mà bà gặp người đàn ông của đời mình là nghệ sĩ Minh Hải, cả hai nhanh chóng kết duyên và có với nhau một cậu con trai tên Minh Dũng. Không lâu sau đó, đôi vợ chồng đào chánh - kép chánh tự lập nên đoàn hát mang tên Sơn Ca Minh Hải hoạt động chủ yếu ở Vĩnh Long.
Được khán giả yêu mến, có đoàn hát riêng, có chồng đẹp trai tài giỏi chiều chuộng và con trai ngoan ngoãn, hằng đêm, gánh hát của bà thu về không dưới 1 cây vàng. Tuổi thanh xuân của Hoa Mỹ Hạnh dường như đã trọn vẹn bên chồng và con trai. Nào ngờ lòng người khó đoán và sự non dạ của nữ nghệ sĩ trẻ đã khiến cho cuộc đời của bà bắt đầu chuỗi ngày bi kịch…
"Ngày xưa tôi có chồng là kép chánh Minh Hải. Ông ấy theo đoàn Hương mùa thu. Tôi với ông cùng làm nghề hát, khi đó tôi mới 24 tuổi, còn chồng 26 tuổi. Lúc đó, chúng tôi hát có tiền lắm. Đứng trên sân khấu hát lộ thiên, ngó xuống khán giả là thấy đầu người không, rất đông đúc. Lúc đó có Lệ Thủy, Minh Vương xuống hát nên đông dữ lắm. Hát có tiền lắm nhưng tôi ngu dại, để cho chồng giữ. Lúc đó, ổng có vợ bé nên thường cho tiền lắt nhắt. Tôi đâu có biết đâu, tới thời đoàn sắp suy sụp, có người nói tôi rằng ổng sinh sự, ra sau hậu trường lén lút với một cô gái ở Tây Ninh… Tôi chung tình lắm, không hiểu sao cứ chờ chồng. Sau này tôi nghe nói ổng có hai, ba người vợ".
Sau khi ly dị chồng, bà Hạnh ra đi với hai bàn tay trắng, đoàn hát cũng giải thể, bà Hạnh sang đoàn Dạ Lý Hương - Mộng Tuyền. Nhưng thời gian đó cũng là lúc cải lương bắt đầu suy dần, không còn được yêu thích như trước, khán giả ít đi, cát-xê cũng không còn như trước. Cuộc sống của cô đào xinh đẹp lại chật vật trong cảnh cơm áo gạo tiền, chỉ đủ lo cho mẹ già và con nhỏ.
Sau khi chia tay chồng, đứa con trai duy nhất của bà cũng qua đời, Hoa Mỹ Hạnh cho biết sau đó vẫn có nhiều người thương, theo đuổi mình, nhưng bà đều từ chối. Nữ nghệ sĩ khẳng định mình đã mất niềm tin ở đàn ông và tình yêu. Do vậy, bà sống một mình suốt hơn 30 năm qua.
Xế chiều rong ruổi làm nail, dọn vệ sinh thuê vẫn 'bữa đói, bữa no'
Năm 2009, Hoa Mỹ Hạnh giải nghệ rồi mở một tiệm uốn tóc nho nhỏ, nép mình dưới chân cầu Mỹ Thuận để nuôi mẹ già. Khi mẹ mất, bà Hạnh làm đủ thứ nghề để mưu sinh.
"Thời gian đầu, công việc suôn sẻ. Tôi có đồng ra đồng vào nhờ công việc này, cũng có gạo với thịt để ăn qua ngày. Nhưng từ sau dịch COVID-19, mọi thứ trở nên khó khăn, sức khoẻ cũng yếu hơn nên tôi chẳng kiếm được là bao.
Có những nghệ sĩ cải lương cùng thời với tôi vẫn đang có cuộc sống dư dả. Có lẽ số họ sướng, có người thân bên cạnh. Còn tôi đã nghèo khó còn chẳng có người thân. Nhiều lúc buồn nhưng nghĩ lại thì mỗi người một số phận", bà nói.
Hiện tại, nữ nghệ sĩ thuê trọ trong một con hẻm đối diện số 1041/62/150 Trần Xuân Soạn (phường Tân Hưng, quận 7, TP.HCM, gần dạ cầu Him Lam) để sinh sống. Căn phòng chỉ vỏn vẹn 10m2, bà Hạnh ở ghép với một người phụ nữ trung niên làm công việc rửa chén. Hai người chia đôi 3 triệu tiền nhà, lắm lúc không có tiền, bà Hạnh đành nhờ người bạn cùng phòng tạm ứng rồi trả sau.
Vất vả mưu sinh, nữ nghệ sĩ từng nghẹn ngào cho biết có lần suýt đột quỵ, may nhờ sống trong căn phòng trọ cùng hai mẹ con của người hàng xóm và được đưa đi bệnh viện kịp thời, nếu không, bà không biết mình sẽ ra sao. Ở tuổi 68, bà mắc nhiều bệnh như tiểu đường, tim, huyết áp, mỡ nhiễm máu.
Mỗi tháng, Hoa Mỹ Hạnh được Ban Ái hữu nghệ sĩ TP.HCM hỗ trợ 400 ngàn đồng. Toàn bộ số tiền này được bà Hạnh để dành đi khám và mua thuốc định kỳ, bà chỉ vào sau gáy rồi bật khóc: “Bà bệnh nhiều lắm, hở van tim 3 lá, tiểu đường, đau dây thần kinh vai gáy, giãn tĩnh mạch… Làm như bà bệnh để trả hết nợ nần của kiếp này, chứ không đủ can đảm để tự vẫn”.
Thấy hoàn cảnh của bà tội nghiệp, hàng xóm xung quanh thương tình nên mang đồ từ thiện đến cho bà, có khi là gói mì, ký gạo, chai nước tương cũng khiến bà ấm lòng. Bà Hạnh nhiều lần nhắc đến ân tình giúp đỡ của NSND Lệ Thủy - đàn chị từng hỗ trợ viện phí cho bà. Có người gợi ý vào viện dưỡng lão dành cho nghệ sĩ, bà cho biết phải vào danh sách đăng ký khá lâu, trong lúc chờ đợi bà vẫn muốn từ gồng gánh mưu sinh để sống qua ngày.
Dù vất vả, cơ cực, không người thân nhưng nghệ sĩ Hoa Mỹ Hạnh không muốn vào Viện Dưỡng lão. Bà nói: "Tôi ở đây, mỗi ngày đi làm móng, dọn dẹp vệ sinh được gặp người này người kia cũng coi là sự an ủi tuổi già. Vào Viện Dưỡng lão, tôi sợ cả ngày chỉ nằm buồn suy nghĩ về cuộc đời, chắc không sống nổi. Thôi thì cứ kệ, có gì ăn nấy, khổ thì cũng đã khổ rồi".
