Báo cáo được phát hành nhân Ngày Thế giới phòng chống lao (24-3) của WHO cho biết hàng năm vẫn có trung bình 1,6 triệu người chết do bệnh lao.
Con số này còn cao hơn số tử vong do một bệnh hô hấp đáng sợ khác hiện nay - COVID-19 - với báo cáo tử vong hiện đã về dưới 10.000 ca/tuần.
Đáng lo hơn, theo Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus, đại dịch COVID-19 cùng với các cuộc khủng hoảng đang diễn ra như xung đột, mất an ninh lương thực, biến đổi khí hậu... đã đảo ngược tiến bộ đạt được trong nhiều năm trong cuộc chiến chống bệnh lao, khiến năm 2022 trở thành năm đầu tiên sau gần 2 thập kỷ căn bệnh này gia tăng cả số ca mắc, số ca lao đa kháng thuốc và số ca tử vong.
Báo cáo này cũng phù hợp với lời cảnh báo gần như song song của Trung tâm Phòng ngừa và kiểm soát bệnh tật Mỹ (CDC), cho thấy số ca mắc lao ở nước này đã tăng thêm 5% trong năm nay và là năm tăng thứ hai liên tiếp.
Theo CDC, sự gia tăng đáng lo ngại nhất đang xảy ra ở một số nhóm nguy cơ bao gồm trẻ 4 tuổi trở xuống.
Tiến sĩ Tedros nhấn mạnh: “Bệnh lao có thể phòng ngừa, điều trị và chữa khỏi, nhưng căn bệnh cổ xưa này đã hành hạ nhân loại hàng thiên niên kỷ vẫn tiếp tục gây ra đau khổ và tử vong cho hàng triệu người mỗi năm".
Hiện bệnh lao có thể phòng ngừa tốt bằng vắc-xin BCG (tiêm cho trẻ sơ sinh), tuy nhiên cũng như các vắc-xin khác, dịch COVID-19 đã làm đảo ngược tiến độ tiêm chủng nhiều năm ở nhiều quốc gia. Ngoài ra, vắc-xin này không có nhiều tác dụng nếu tiêm ở thanh thiếu niên và người lớn, những người đã bỏ lỡ liều vắc-xin đầu đời.
Do đó, Sáng kiến hàng đầu của Tổng Giám đốc WHO về bệnh lao trong giai đoạn 2023 đến 2027 (DG Flagship) kêu gọi hợp tác quốc tế, hợp tác đa ngành mạnh mẽ bao gồm thúc đẩy nghiên cứu vắc-xin mới và nỗ lực mở rộng phạm vi, năng lực điều trị, nhất là lao đa kháng thuốc.
Vào tháng 9-2023, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc sẽ triệu tập ba Cuộc họp cấp cao tập trung vào bảo hiểm y tế toàn dân (UHC), chuẩn bị và ứng phó với đại dịch và chấm dứt bệnh lao. Có mối liên hệ rõ ràng giữa các chương trình nghị sự này và các nguyên thủ quốc gia sẽ được khuyến nghị cân nhắc đẩy nhanh hành động, bao gồm cả mục tiêu chấm dứt bệnh lao.
