Theo đó, người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) cao hơn số năm tương ưng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75% thì khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần.
Với mức trợ cấp một lần được tính theo số năm đóng BHXH cao hơn số năm tương ưng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%. Thì cứ mỗi năm đóng BHXH được tính bằng 0,5 lần của mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm.
Với trường hợp người lao động đã đủ điều kiện hưởng lương hưu, mà tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội, thì mức trợ cấp một lần cho mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội sau độ tuổi nghỉ hưu cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, thì được tính bằng 2 lần của mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội.
Theo Ban soạn thảo, đề xuất được đưa ra trong bối cảnh mức hưởng trợ cấp một lần khi nghỉ hưu cho mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội (sau số năm mà người lao động được tính hưởng theo tỷ lệ 75%) là 0,5 lần mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội hiện không còn phù hợp, không mang tính chất khuyến khích người lao động đóng bảo hiểm xã hội trong thời gian dài.
quy định về trợ cấp một lần khi nghỉ hưu đối với những người có số năm đóng đạt được, và vượt tỷ lệ hưởng lương hưu 75% thì nhiều ý kiến cho rằng, sửa luật lần này nhằm tạo cơ hội cho những người tham gia muộn, hoặc những người tham gia không liên tục, song lại chưa khắc phục được hạn chế mà được cho là thiệt thòi đối với những người tham gia bảo hiểm xã hội sớm và ở lại hệ thống lâu dài.
Theo quy định tại dự thảo Luật, nếu một người lao động nam tham gia bảo hiểm xã hội từ khi 20 tuổi đến 55 tuổi là đã đủ số năm đóng để đạt điều kiện về tỷ lệ mức hưởng lương hưu 75%.
Tuy nhiên, vì do chưa đến tuổi nghỉ hưu, nên nếu tiếp tục tham gia đóng bảo hiểm xã hội cho đến khi đủ tuổi nghỉ hưu là 62 tuổi, thì khi đó được hưởng lương hưu, và phần trợ cấp một lần cho số năm đóng vượt khi đã đạt tỷ lệ hưởng 75% (cứ mỗi năm đóng cho thời gian từ sau 55 tuổi đến 62 tuổi chỉ được trợ cấp tính bằng 0,5 lần của mức bình quân tiền lương cho giai đoạn này). Đối với lao động nữ khi đóng bảo hiểm xã hội vượt số năm quy định cũng tương tự như vậy.
Cơ quan quản lý cho rằng, mặc dù tỷ lệ % hưởng lương hưu của Việt Nam 75% là khá cao, song do mức đóng thấp; thời gian đóng bảo hiểm xã hội hưởng lương hưu ngắn, tình trạng người lao động nghỉ hưu trước tuổi nhiều, đóng không đúng mức tiền lương, thu nhập thực tế tại một số đơn vị sử dụng lao động…. Từ đó, dẫn đến mức hưởng bình quân hiện nay của nhiều người lao động còn thấp.
