Đun nước nguội nhiều lần có gây ung thư?

Nước sôi đun lại, tức là nước đã đun sôi để nguội, rồi lại đun sôi lên sử dụng (đun nhiều lần). Người ta đồn rằng uống nước như vậy sẽ bị ung thư, cơ sở để xuất hiện ý kiến này chủ yếu là các chất "nitrat và nitrit" có trong đó.

Nước uống nào cũng có nitrit. Theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nước máy có hàm lượng nitrit dưới 3 mg/lít, trong khi nước uống bình thường chứa 0,004 mg nitrit.

Theo số liệu nghiên cứu, nước uống ở nước ta dù hâm đi hâm lại bao nhiêu lần cũng không có sự khác biệt lớn về hàm lượng nitrit tăng lên, do đó không cần lo lắng nước uống hâm đi hâm lại sẽ gây ung thư.

Sau khi tiến hành nghiên cứu và triển khai thực nghiệm đã xác định, hàm lượng nitrit trong nước máy là 0,007 mg/L, sau khi đun sôi một lần là 0,021 mg/L và hàm lượng sau khi đun sôi 20 lần là 0,038 mg/L.

Từ tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới nêu trên, nếu chúng ta hâm nóng 1 lít nước uống 20 lần thì hàm lượng nitrit chỉ tăng 0,038mg, thấp hơn nhiều so với tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới. Ngoài ra, trong cuộc sống thực, mỗi người sẽ chỉ hâm nóng nước uống vài lần và không thể hâm nóng nước uống 20 lần.

Có nên uống nước để qua đêm?

Trong thực tế, nước máy đun đi đun lại nhiều lần thường bị gán cho nhiều “tội danh” như thừa nitrit, gây thiếu oxy cho cơ thể, gây ung thư, điều này hoàn toàn sai sự thật. Trong một số ít nghiên cứu, nitrit có trong nước có thể phản ứng hóa học trong cơ thể con người để tạo thành hợp chất nitroso, gây ung thư cho động vật. Tuy nhiên, một số thí nghiệm đã chứng minh hàm lượng nitrit trong nước qua một đêm (thậm chí vài đêm) vẫn dưới mức cho phép.

Mặc dù nước máy đun đi đun lại nhiều lần thực sự sẽ dẫn đến sự gia tăng nitrit, nhưng mức tăng này là có giới hạn, ngay cả khi đun sôi nước 20 lần thì nitrit cũng không đạt được 3% lượng tiêu thụ hàng ngày. Từ quan điểm khoa học, không có cơ sở thực tế.

Đun nước như thế nào để có lợi cho sức khỏe?

Mặc dù một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc đun nước uống nhiều lần thực sự sẽ làm tăng chất gây ung thư, nhưng dữ liệu cũng chỉ ra rằng ngay cả khi đun nhiều lần tới 20 lần thì các chất gây ung thư cũng không đáng kể, vì vậy việc đun nước uống nhiều lần sẽ không ảnh hưởng đến sức khỏe.

Khi đun nhiều lần hãy mở nắp để các chất có hại bay hơi theo hơi nước

Nước máy cần được khử trùng bằng clo. Sau đó, hai chất gây ung thư (hydrocacbon halogen và chloroform) sẽ được tách ra khỏi nước uống. Mặc dù quá nhiều clorua trong cơ thể có thể ảnh hưởng đến chức năng thận, khớp và xương, phổ biến nhất là đau thắt lưng, trường hợp nặng sẽ ảnh hưởng đến tủy, tuy nhiên, chỉ cần nhiệt độ nước đạt đến 100°C, những chất gây ung thư này sẽ giảm đi rất nhiều khi nước bốc hơi.

Vì vậy, không nên tắt lửa ngay sau khi nước sôi mà nên mở vung đun thêm 1 đến 2 phút, hoặc mở vung khi nước sôi nhanh và đợi 1 đến 2 phút. Sau khi nước sôi mới tắt lửa, để clorua và các chất độc hại còn sót lại trong nước bay hơi qua hơi nước.

Thường xuyên vệ sinh bình đun nước

Nếu không muốn bị bệnh từ nước uống, bạn nên vệ sinh bình nước thường xuyên, nếu lâu ngày không được vệ sinh sẽ dễ sinh sôi vi khuẩn, rỉ sét làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên bạn có thể cho một ít giấm trắng và nước cốt chanh vào nồi nước nóng, sau khi đun sôi đợi một đêm rồi hôm sau rửa nồi nước nóng nhiều lần để đảm bảo hoàn toàn sạch sẽ.

Bản thân việc đun nước uống lặp đi lặp lại không phải là vấn đề, nhưng việc vệ sinh bình đun nước nóng thường xuyên mới là điều quan trọng. Trên thị trường có những loại ấm tự nhận là làm bằng thép không gỉ nhưng chất liệu này được ngâm tẩm tạp chất, đun lâu ngày sẽ đẩy nhanh quá trình oxy hóa, gây rỉ sét và lẫn tạp chất kim loại vào nước.

Ngay cả bình nước nóng truyền thống cũng bị nhiễm các kim loại khác nhau, ngoài ra, bình nhựa sau khi đun lâu ngày cũng dễ bị hao mòn, có thể giải phóng các thành phần hóa học như chất dẻo nên không nên sử dụng.

Thay thế bình thường xuyên

Nếu bạn đang sử dụng ấm đun nước thông thường, nên thay ấm đun nước thường xuyên hơn, tốt nhất là một hoặc hai năm một lần. Đồng thời, cần lưu ý bọc kín dây nhiệt của ấm, nếu dây nhiệt bị hở sẽ rất dễ bám bẩn và rỉ sét. Nước sau khi đun sôi nên được bảo quản trong bình thủy tinh, tốt nhất không nên uống quá một tuần.