Sùi mào gà cơ quan sinh dục do Human Papillomavirus (HPV) gây ra, với biểu hiện bệnh là những nốt u nhú mềm, có hình dáng tương tự chiếc mào gà hay bông hoa súp lơ. Nhiều trường hợp có biểu hiện là một cụm mụn cơm, mụn cóc. Khi mới hình thành, nốt sùi rất nhỏ, hơi sẫm màu. Ngoài biểu hiện là những nốt sùi mềm trên bộ phận sinh dục, bệnh còn gây đau đớn, ngứa ngáy, khó chịu. Nhiều trường hợp gần như không có triệu chứng cụ thể nhưng vẫn có khả năng lây bệnh.
Theo bác sĩ Đoàn Ngọc Thiện, Khoa Nam học, Bệnh viện đa khoa Tâm Anh TP HCM, nhiều người cho rằng bị sùi mào đồng nghĩa với ung thư dương vật và cả ung thư vòm họng. Trên thực tế điều này là không hoàn toàn chính xác. Virus HPV có khoảng 150 chủng, trong đó có trên 40 chủng lây truyền qua đường quan hệ tình dục, bao gồm quan hệ tình dục bằng miệng. Tuy nhiên, số chủng nguy cơ cao gây ung thư dương vật không nhiều, phổ biến nhất là HPV-16 và HPV-18. Chủng HPV-6 và HPV-11 thuộc nhóm lành tính, nhưng một số trường hợp hiếm gặp như sùi mào gà khổng lồ được xem là một dạng của ung thư biểu mô tế bào vảy dạng nhú. Sang thương xâm lấn xuống dưới trung bì, biểu hiện bằng những vùng lành tính xen kẽ các tế bào ác tính.
Số liệu thống kê cho thấy, có khoảng 15% trường hợp nam giới bị sùi mào gà phát triển thành ung thư dương vật. Người bệnh cũng có thể bị ung thư cổ họng, vòm họng, nếu nhiễm virus do quan hệ tình dục qua đường miệng.
Sự phát triển từ nhiễm virus sang ung thư ở mỗi người khác nhau, tùy theo thể trạng, thói quen sinh hoạt tình dục, lối sống. Trong một nghiên cứu của Đan Mạch, những người đàn ông không sử dụng bao cao su có nguy cơ ung thư dương vật gấp đôi so với những người thường xuyên sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục. Điều này được lý giải là do bao cao su có khả năng giúp bảo vệ nam giới khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục, bao gồm sùi mào gà.
Hiện nay có 3 nhóm phương pháp điều trị sùi mào gà, bao gồm dùng thuốc, thủ thuật hay phẫu thuật cắt bỏ nốt sùi và phương pháp vật lý giúp phá hủy tổn thương. Mục đích chính là loại bỏ sang thương, nhất là các tổn thương tiền ung thư, tránh làm cho sùi mào gà chuyển biến xấu, đồng thời ngăn ngừa tái nhiễm. Để đạt được mục tiêu đó, người bệnh cần được điều trị tích cực bệnh sùi mào gà và các bệnh lây truyền qua đường tình dục, đồng thời điều trị cho bạn tình.
Sùi mào gà không thể được chữa khỏi hoàn toàn và có thể phát triển thành ung thư dương vật và các loại ung thư khác. Do đó, bác sĩ Ngọc Thiện nhắc nhở người bệnh nên quan tâm đến việc phòng ngừa lây nhiễm. Nam giới nên chung thủy với người bạn đời hoặc hạn chế số lượng bạn tình. Khi quan hệ tình dục nên sử dụng bao cao su và sử dụng đúng cách. Khám sức khỏe định kỳ hàng năm hoặc theo chỉ định của bác sĩ.
Ngoài ra, nam giới cũng có thể chủ động ngừa bệnh bằng cách tiêm vaccine khi chưa có quan hệ tình dục để tăng hiệu quả bảo vệ. Vaccine có khả năng bảo vệ nam giới khỏi các chủng HPV gây sùi mào gà và virus có liên quan đến ung thư. Ngoài ra, cắt bao quy đầu cũng có thể được xem là một giải pháp dự phòng nguy cơ bị lây virus gây bệnh sùi mào gà. Thống kê từ Đại học Washington, Mỹ, cho thấy cắt bao quy đầu giúp làm giảm 35% nguy cơ nhiễm HPV và 28% khả năng bị lây mụn sinh dục Herpes.