Da trắng hoặc sáng hơn thường chuyển sang màu hồng hoặc đỏ, nhưng tông màu da sẫm hơn có thể trở nên tối hơn khi bị cháy nắng. Mức độ nghiêm trọng của cháy nắng sẽ phụ thuộc vào loại da của mỗi người và mức độ tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Các triệu chứng của cháy nắng
Về mặt y học, cháy nắng liên quan đến chứng viêm dẫn đến ban đỏ (phát ban) và phù nề (sưng tấy) do tích tụ chất lỏng. Nó cũng liên quan đến những thay đổi đối với tế bào da. Nó kích hoạt sự phát triển của các tế bào cháy nắng, có thể trở thành ung thư và giảm các tế bào mast, có vai trò trong hệ thống miễn dịch.
Các triệu chứng của cháy nắng khác nhau giữa mọi người. Cháy nắng có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, nhưng những người có làn da sáng màu sẽ dễ bị hơn.
Sau khi tiếp xúc, da có thể trở nên:
- nóng bức
- nhạy cảm
- đau đớn
- bị kích thích
- ngứa
- phồng rộp
Da nhẹ có thể chuyển sang màu đỏ. Da sẫm màu hơn có thể chuyển sang tông màu tối hơn.
Các triệu chứng của cháy nắng nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể. Chúng bao gồm :
- sốt
- ớn lạnh
- đau đầu
- buồn nôn và ói mửa
- cảm giác chung là không khỏe
Một người bị cháy nắng nghiêm trọng có thể cần được chăm sóc y tế.
Trong những trường hợp nghiêm trọng, có thể bị kiệt sức vì nóng, hoặc nghiêm trọng hơn là say nắng. Nếu một người gặp phải những điều sau đây thì nên tìm lời khuyên y tế ngay lập tức:
- huyết áp thấp
- ngất xỉu và chóng mặt
- mạch đập nhanh
- đau chung khắp cơ thể
- cực kỳ yếu
- hô hấp yếu
- thay đổi hành vi, chẳng hạn như cáu kỉnh, lú lẫn, khó suy nghĩ hoặc ảo giác
Bác sĩ sẽ chẩn đoán tình trạng kiệt sức do nhiệt khi nhiệt độ cơ thể cốt lõi cao hơn bình thường sau khi phơi nắng nhưng không cao hơn 104 ° F (40 ° C). Ở một người bị say nắng, nhiệt độ cơ thể cốt lõi sẽ trên 104 ° F (40 ° C). Say nắng là một tình trạng đe dọa tính mạng cần được quan tâm khẩn cấp.
Mốc thời gian
Một người có thể gặp những điều sau khi bị cháy nắng:
- Phát ban thường xuất hiện từ 2–6 giờ sau khi tiếp xúc.
- Các triệu chứng về da đạt đỉnh điểm vào khoảng 12-24 giờ sau khi tiếp xúc.
- Da bong tróc và bong ra trong khoảng 4–7 ngày sau đó.
Nếu bị cháy nắng, bạn nên làm như sau:
- Tránh nắng và tốt nhất là đi vào trong nhà.
- Tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời cho đến khi vết cháy nắng lành lại.
- Làm mát da bằng khăn ẩm hoặc khăn tắm hoặc tắm nước mát.
- Bôi kem dưỡng ẩm hoặc kem sau khi tắm, chẳng hạn như lô hội.
- Dùng thuốc không kê đơn, chẳng hạn như ibuprofen hoặc các thuốc chống viêm không steroid khác để giảm đau và giảm sưng.
- Bôi kem hydrocortisone để giảm viêm và ngứa.
- Uống thêm nước để giúp ngăn ngừa mất nước.
- Tránh chạm vào hoặc làm vỡ các mụn nước nhỏ để giảm nguy cơ nhiễm trùng. Các mụn nước sẽ bảo vệ da bạn.
- Tránh gãi, gãi hoặc loại bỏ da bị bong tróc.
- Mặc quần áo rộng rãi trong khi da lành lại.
Trong trường hợp bị cháy nắng nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê toa steroid đường uống để giúp giảm viêm. Đối với tình trạng mất nước nghiêm trọng hoặc căng thẳng nhiệt, họ có thể đề nghị truyền dịch qua đường tĩnh mạch cho bạn.
Những lầm tưởng về chăm sóc da cháy nắng
Một số phương pháp điều trị mà mọi người sử dụng để chữa cháy nắng có thể làm cho các triệu chứng hoặc tổn thương da tồi tệ hơn.
- Không nên thoa bơ lên vết bỏng trên da.
- Không nên sử dụng sáp dầu khoáng.
- Không nên chườm đá
Ngăn ngừa cháy nắng
Cách tốt nhất để tránh cháy nắng là quản lý cách bạn tiếp xúc với ánh nắng.
Điêu nay bao gôm:
- ngồi ở vị trí có bóng râm
- mặc quần áo che cơ thể, tốt nhất là làm bằng vải dệt chặt chẽ
- đội mũ rộng vành
- bảo vệ mắt bằng kính râm
- tránh ra ngoài vào thời điểm nóng nhất trong ngày
- Luôn mang kem chống nắng SPF 30+ và thoa lại thường xuyên
- Cân nhắc bảo vệ thêm cho mặt, cổ, thân và các bộ phận không thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời
Một số tiếp xúc với ánh nắng mặt trời là cần thiết để cơ thể sản xuất vitamin D, nhưng Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ không khuyến khích phơi nắng mà không có biện pháp bảo vệ vì nguy cơ ung thư da. Thay vào đó, họ khuyến nghị các nguồn thực phẩm ăn kiêng, chẳng hạn như cá béo và thực phẩm tăng cường để bổ sung vitamin D.
Bạn nên dùng kem chống nắng nào?
Kem chống nắng là những chế phẩm thương mại có tác dụng ngăn chặn tia UV khi mọi người thoa chúng lên da. Chúng có chỉ số SPF dựa trên khả năng ngăn ngừa cháy nắng của kem chống nắng. Chỉ số SPF càng cao thì càng có nhiều khả năng bảo vệ khỏi tia UVB và tổn thương da trực tiếp ít xảy ra hơn.
Kem chống nắng cũng phải bảo vệ khỏi bức xạ UVA. Bức xạ tia UVA không gây cháy nắng nhưng nó góp phần gây lão hóa da và tăng nguy cơ ung thư da. Nhiều loại kem chống nắng cung cấp khả năng bảo vệ phổ rộng, có nghĩa là chúng chống lại cả bức xạ UVA và UVB.
Học viện Da liễu Hoa Kỳ khuyến cáo mọi người nên sử dụng kem chống nắng với:
- SPF trên 30
- Bảo vệ khỏi tia UVA và UVB
- không thấm nước
Mọi người nên bôi kem chống nắng như sau:
- Sử dụng nhiều để che phủ cơ thể, hầu hết mọi người chỉ sử dụng 25–50% những gì họ cần.
- Chú ý đến đỉnh tai, bàn chân, cổ và những nơi dễ quên.
- Áp dụng 15 phút trước khi tiếp xúc nắng.
- Bôi lên da khô.
- Thoa lại sau mỗi 2 giờ hoặc sau khi bơi hoặc đổ mồ hôi.
- Sử dụng son dưỡng môi có SPF 30+.
- Kiểm tra bất kỳ hướng dẫn nào trên bao bì trước khi sử dụng.
Khi lo ngại về tác hại đối với môi trường ngày càng tăng, một số quốc gia hiện đang cấm các loại kem chống nắng không thân thiện với rạn da. Kem chống nắng cũng có thể gây hại theo những cách khác, nhưng một số lựa chọn ít gây hại hơn.
Khi tìm kiếm một loại kem chống nắng, bạn nên:
- chọn các sản phẩm có chứa các hạt có kích thước siêu nhỏ hoặc không phải nano, vì chúng ít độc hơn các hạt nano.
- sử dụng kem chống nắng thay vì kem chống nắng dạng xịt hoặc phun sương, vì dạng kem ít có khả năng gây hại cho sức khỏe con người
- chọn một sản phẩm có lượng nhựa và bao bì nhỏ nhất cần thiết
- tìm một loại kem chống nắng không chứa các thành phần gây ô nhiễm.
Theo Medical News Today