Bố chồng tôi mất đã lâu. Mẹ chồng ở vậy một mình bươn chải nuôi các đứa con khôn lớn. Cuộc sống độc thân lâu ngày, lại vốn là người cẩn thận, khắt khe, nên dần dần bà trở thành người khó tính, nguyên tắc, tự đặt ra nhiều chuẩn mực. Người ta vẫn thường nói, chọn được chồng nhưng mấy ai chọn được mẹ chồng.

Bà sống một mình, không chịu ở chung với gia đình chú Út, cũng không thích ra thành phố ở với nhà tôi. Chồng tôi lại là con trưởng nên đương nhiên, Tết nào vợ chồng tôi cũng phải về quê ăn Tết với mẹ chồng.

28 Tết mới được nghỉ việc, lo dọn dẹp nhà cửa, sắm sửa chuẩn bị sơ sơ, chúng tôi đùm núm vội vã ra bến xe để về quê ngoại - nội. Người đông, xe chật, những chuyến xe Tết luôn là nỗi ám ảnh kinh hoàng trong tôi.

Nhà mẹ đẻ cách nhà chồng tôi khoảng 20 cây số. Về đến "nhà ngoại" là hai vợ chồng vội vội vàng vàng tranh thủ thăm ông bà, biếu bố mẹ vài đồng, mua cho bố cành đào... Về thăm bố mẹ mà tôi ngỡ đâu như "đi ăn cướp" các mẹ ạ, muốn ngủ với mẹ đẻ một đêm mà nghĩ cảnh mẹ chồng mặt nặng mày nhẹ... Thế  là, tôi lại kéo nhau về "nhà nội" cho yên.

Ngày Tết ở quê chồng, anh em họ hàng thường đến rất đông nên tôi phải sắm sửa đầy đủ. Nào thịt, nào giò, nào nem, món để cúng, món đãi khách, món chay, món mặn... Một mình le te chạy, rồi nhớ nhớ quên quên khiến tôi ra chợ trên dưới mười lần mới mua đủ. Nhìn cái tủ lạnh chật cứng, đầy ự, mở cửa mà như muốn đổ ụp vào người. Tôi chợt thấy buồn cười. Thật chẳng khác nào một năm qua đói khổ giờ phải mua bằng hết để chất vào ăn dần.

Ấy vậy mà mẹ chồng tôi vẫn ra vào kiểm đếm, sợ thiếu cái này, sót cái kia, rồi phải mua thêm, bổ sung mọi thứ mặc cho tôi hết lời giải thích: "Mùng 2 chợ họp rồi mẹ ạ".

Thôi phận làm dâu, muốn được yên thân lại sợ bà càm ràm "cả năm mới về mấy ngày mà tiết kiệm này kia...", rồi lại "không chu đáo với nhà chồng" nên tôi mua đầy đủ để bà thấy cho yên lòng.

Loay quay cũng đã chiều 30 Tết, tôi bắt đầu chuẩn bị cơm cúng tất niên, lau chùi dọn dẹp bàn thờ. Bữa cơm tất niên là bữa cơm đoàn viên nên các cô các chú sẽ mang theo con cháu về nhà tôi quây quần. Mẹ chồng tôi vui lắm, bà kêu tôi nấu hết cái nọ, rán cái kia, món cho trẻ con, món cho em chồng đang mang thai bồi dưỡng, món cho em rể đang ăn kiêng... Tôi chạy ra chạy vào đến mệt nhoài, lúc ngồi vào mâm chẳng muốn ăn nữa.

Bữa ăn mệt mỏi vừa xong đã nghe mẹ chồng ngồi trong nhà nói vóng ra: “Trời lạnh mấy đứa lo mang con về cho sớm”. Tôi ngậm ngùi nhìn đống mâm bát mà thấy tủi thân vô cùng.

Năm nào cũng vậy, đêm Giao thừa, trên ti vi cũng chiếu chương trình "Táo quân - Gặp nhau cuối năm" mà tôi vô cùng thích, ấy vậy mà tôi chưa bao giờ được xem trọn vẹn, bởi còn phải loay hoay chuẩn bị mâm cúng giao thừa. Thỉnh thoảng tiếc quá tôi lại chạy vội ra ngoái đầu nhìn tivi một tí. Tôi còn phải luộc gà, hấp xôi. Con tôi còn đang ỉ eo đòi mẹ.

Khi còn ở nhà, mỗi ngày Tết, bố mẹ tôi đơn giản lắm, chỉ thay bánh, thay hoa rồi thắp hương trên bàn thờ là được. Nhưng ở nhà chồng tôi, cứ buổi sáng của ba ngày Tết là ba mâm cơm cúng. Thịt cơm rau đầy đủ. Mẹ chồng tôi nói rằng: "Xưa nay mẹ vẫn làm vậy, thành thói quen rồi con". Tôi chỉ biết cười trừ mà trong lòng thấy nản.

Trời miền Bắc lạnh cắt da cắt thịt. Sáng sớm tinh mơ lọ mọ dậy chuẩn bị cơm nước thắp hương là một cực hình. Ngày Tết mà muốn ngủ thêm một xíu cũng không được. Nhiều khi con nhỏ quấn mẹ, đang nằm ấm, thấy mẹ dậy cũng lồm cồm đi theo. Ấy vậy mà khi tôi nói nhỏ bảo các con vào giục bố dậy giúp mẹ thì đã thấy bà lườm lũ nhỏ: “Để bố mày ngủ thêm một chút”. Với mẹ chồng tôi, con trai sinh ra không phải để làm việc nhà.

Cứ thế, tôi quay cuồng trong guồng quay: Ăn uống - dọn dẹp, rồi đi chúc Tết họ hàng, sau đó tranh thủ về thăm bố mẹ tôi, chẳng được một ngày nghỉ ngơi.

Chiều mùng ba Tết, thắp hương xong cho lễ hóa vàng, tôi thở phào nhẹ nhõm. Hết Tết rồi. May quá. 

Chúng tôi lại chuẩn bị trở về thành phố. Tôi sẽ ngủ đẫy một giấc đến tận trưa. Tôi sẽ yêu cầu chồng đưa đi chơi và chụp thật nhiều ảnh để bạn bè thấy, Tết này tôi vẫn bình an. Tôi sẽ nấu một món gì thật ngon mà không sợ những lời càm ràm từ mẹ chồng nào là mỡ, nào là không không tốt cho sức khỏe. Tôi cũng không còn lo ai chê tôi nấu ngon hay nấu dở, mặn hay ngọt. Tôi sẽ đi dạo phố, tận hưởng ly cà phê thơm nồng để thấy cuộc đời này vẫn còn vị ngọt.

Những điều giản đơn ấy mà năm nào tôi cũng mơ.

Bảy ngày Tết nhưng tôi chỉ có một ngày dành cho mình mà thôi.

À, mà sau mỗi Tết, tôi đều giảm được hai ký đấy. Tết Tân Sửu 2021 này, có mẹ nào muốn giống tôi không?