NSND Như Quỳnh được coi là một trong những tượng đài của phim Việt, gắn liền với ký ức thanh xuân của nhiều thế hệ khán giả xem truyền hình. Bà sinh năm 1954 tại Hà Nội trong gia đình có truyền thống nghệ thuật khi là con gái của cặp diễn viên cải lương nổi tiếng Tiêu Lang và Kim Xuân. Từ nhỏ, NSND Như Quỳnh đã bộc lộ đam mê, năng khiếu nghệ thuật và được cha mẹ tạo điều kiện theo đuổi sự nghiệp sân khấu.
Như Quỳnh tốt nghiệp ngành diễn viên tại trường Sân khấu Việt Nam (nay là trường Đại học Sân khấu điện ảnh Hà Nội) với vai Kiều. Năm 1972, bà tham gia bộ phim đầu tiên là Bài ca ra trận. Năm 1998, Như Quỳnh được phong danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú và đến năm 2007 là Nghệ sĩ nhân dân. Đồng thời cuối năm 2007, bà giành giải thưởng Diễn viên nước ngoài xuất sắc Hàn Quốc do Đài truyền hình SBS trao tặng với vai bà mẹ trong bộ phim Cô dâu vàng (Hãng phim truyện I và SBS hợp tác sản xuất).
Ở tuổi U70, NSND Như Quỳnh vẫn miệt mài làm nghệ thuật, mấy năm gần đây, bà tham gia một số phim như: Đừng bắt em phải quên, Hương vị tình thân, Hành trình công lý… Trong phim "Hương vị tình thân", NSND Như Quỳnh trở lại màn ảnh nhỏ với vai diễn bà mẹ chồng bị bệnh Alzheimer, có tính cách ghê gớm, khắc nghiệt. Bà luôn muốn thể hiện vị thế số một trong gia đình nên xung khắc với con dâu. Cuộc đời nhiều đau khổ, từng bị mất con, bị chồng phụ bạc nên cuối đời bà xung khắc và hành hạ con dâu không thương tiếc.
NSND Như Quỳnh cho biết, mặc dù năm nay đã bước sang tuổi 68 nhưng bà vẫn có đủ sức khỏe để đóng phim. Cả đoàn phim “Hương vị tình thân” đã dành cho nghệ sĩ không gian tĩnh lặng để nhập tâm lời thoại, chuẩn bị tâm lý, cảm xúc: “Các bạn trẻ hiện tại có thể bắt nhịp rất nhanh dù không khí xung quanh sôi động, nhưng với diễn viên lớn tuổi như tôi, cần không gian chuẩn bị”.
NSND Như Quỳnh chia sẻ thêm, nếu không đi làm phim, bà dậy sớm để đi chợ, nấu ăn cho gia đình. Nhà bà hiện đang ở phố Hàng Đào - một khu phố cổ ở Hà Nội nên lúc nào cũng nhộn nhịp, ồn ào nhưng bà hạn chế ra ngoài vì thích sự yên tĩnh.
"Tôi thích ở nhà để nấu nướng, đọc kịch bản và hạn chế xuống phố, chắc do tuổi già nên không thích sự náo nhiệt nữa. Dù nhà có người giúp việc nhưng tôi vẫn muốn vào bếp nấu ăn cho chồng con. Chiều rảnh, hai vợ chồng rủ nhau đi tập thể dục, ở tuổi 69, tôi chỉ bị đau xương khớp và vẫn đi lại nhanh nhẹn là tốt lắm rồi" - bà cho hay.
Khi trở lại đóng phim truyền hình, bà vẫn được khán giả đón nhận nên bà thấy rất vui. Bà nói: "Khi đi chợ mua sắm, khán giả cũng nhận ra Như Quỳnh và cũng được ưu ái hơn một chút. Mỗi khi đi làm phim, ông xã cũng hỏi han xem tôi đi quay thế nào, về sớm hay muộn, có ăn cơm nhà hơn không. Các con cũng xem phim có mẹ đóng".
Chồng bà là nhiếp ảnh gia Nguyễn Hữu Bảo là người tâm lý, luôn động viên bà làm nghệ thuật nếu có sức khỏe. "Anh ấy cũng là một nghệ sĩ nên rất hiểu vợ, chúng tôi không ghen tuông nhau. Hôn nhân của chúng tôi khá đặc biệt khi chị gái tôi lấy anh trai của anh. Tôi luôn thấy may mắn khi có một người chồng hiểu mình.
Chỉ tiếc là dù bố mẹ đều là nghệ sĩ, nhưng hai con gái tôi không mặn mà nghệ thuật. Tôi từng rủ các con đi đóng phim cùng, đều bị từ chối. Con gái lớn Đan Huyền làm biên tập viên truyền hình, con út Đan Khuê làm thiết kế nội thất" - NSND Như Quỳnh kể lại.
Bà tâm sự: về cách dạy con của mình: "Tôi cũng dạy con gái không khắt khe như nhiều người tưởng. Tôi không cầm tay chỉ việc các con vì tôi nghĩ, con cái sẽ nhìn vào cách sống của mình, đó là sự răn dạy. Với thế hệ trẻ, đừng nói phải thế này, thế kia. Dạy các con ăn nói nhỏ nhẹ, không nói tục, vào bữa cơm bày mâm bát ra sao, ăn xong lo ấm trà cho bố mẹ thế nào là do các con nhìn thấy bố mẹ sống như vậy mà học tập...".
Nữ nghệ sĩ gốc Hà Nội kể rằng, để cập nhật thông tin, bà vẫn vào mạng xã hội, youtube để xem tin tức, phim ảnh. Khi con gái cả sinh con, bà cũng vào Đà Nẵng để thăm và chăm cháu ngoại. Với nữ nghệ sĩ U70, việc tự tay chăm con, chăm cháu khiến bà hạnh phúc và thấy ý nghĩa hơn rất nhiều.
NSND Như Quỳnh đã bước sang tuổi 68 nhưng dáng người vẫn thanh mảnh, gọn gàng, đi lại nhanh nhẹn, gương mặt vẫn còn nguyên những nét đẹp thanh xuân. “Con cái tôi đều đã lớn cả, tôi cũng có hai cháu ngoại. Thời gian tôi đi đóng phim, có người giúp việc ở nhà dọn dẹp và lo ăn uống cho ông xã. 6h30 phút tôi có mặt ở VTV, theo xe 30km đến trường quay, đi đến 21h30 phút mới về đến nhà. Phải có sức khỏe mới làm được phim truyền hình. Ông xã đã sống với mình mấy chục năm trời nên hiểu nghề của mình. Tôi vẫn đủ sức khỏe để đi đóng phim, vốn dĩ tôi cũng không phải người hay ốm. Ngoài ra, tôi cũng là người biết tự bảo vệ bản thân: ăn uống cẩn thận, quàng khăn giữ ấm” - NSND Như Quỳnh tâm sự.