Thời gian gần đây, nhiều người lao động có xu hướng rút bảo hiểm xã hội một lần (BHXH một lần) sau khi nghỉ việc. Vì vậy, những điểm mới về rút BHXH một lần là thông tin mà người lao động cần nắm được để bảo đảm quyền lợi của mình.
Quy định mới về trường hợp mắc bệnh được hưởng BHXH một lần
Thông tư 18/2022/TT-BYT của Bộ Y tế đã sửa hướng dẫn về các trường hợp mắc bệnh được hưởng BHXH một lần so với quy định tại Thông tư 56/2017/TT-BYT.
Theo thông tư có hiệu lực từ ngày 15/2/2023 này, người lao động mắc các bệnh hiểm nghèo hoặc bệnh làm suy giảm khả năng lao động sẽ được hưởng BHXH một lần nếu thuộc một trong hai diện sau:
- Thứ nhất, người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS.
Trước đây, người lao động thuộc trường hợp này phải bệnh tới mức không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện nhu cầu sinh hoạt cá nhân hằng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn mới đủ điều kiện.
Việc sửa đổi này là phù hợp với thực tiễn, bởi những trường hợp đã mắc các bệnh nặng như kể trên, ví dụ bệnh ung thư, cần nhiều chi phí chữa trị. Nếu phải đợi đến khi người bệnh nằm liệt giường mới đủ điều kiện cho rút BHXH một lần thì sẽ gây khó cho người lao động.
- Thứ hai, người mắc các bệnh, tật có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và không tự kiểm soát hoặc không tự sinh hoạt cá nhân hằng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc.
Như vậy, điều kiện để rút bảo hiểm xã hội một lần ngay mà không cần đợi 1 năm đối với người lao động bị suy giảm khả năng lao động đã được đơn giản hơn so với quy định trước đây, tạo điều kiện tối đa cho người lao động nhanh chóng hưởng được các lợi ích mà BHXH mang lại.
Mức bình quân tiền lương đã đóng BHXH để hưởng BHXH một lần
Để bù đắp sự mất giá của đồng tiền cho những người đóng BHXH ở các thời kỳ trước, hằng năm, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội sẽ điều chỉnh lại mức tiền lương, thu nhập đã đóng BHXH (còn gọi là hệ số trượt giá BHXH).
Theo đó, đầu năm 2023, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đã ra Thông tư 01/2023/TT-BLĐTBXH điều chỉnh tiền lương tháng đóng BHXH từ 1/1/2023.
Việc điều chỉnh tiền lương tháng đã đóng BHXH này sẽ góp phần tăng số tiền hưởng BHXH một lần, vì mức hưởng BHXH một lần được tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm được tính như sau:
- 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014;
- 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi;
- Trường hợp thời gian đóng BHXH chưa đủ 1 năm thì mức hưởng BHXH một lần được tính bằng 22% của các mức tiền lương tháng đã đóng BHXH, mức tối đa bằng 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Có thể làm thủ tục rút BHXH một lần online
Lâu nay, người lao động muốn rút BHXH một lần thì phải làm thủ tục, nộp hồ sơ trực tiếp tại cơ quan BHXH. Việc này đôi khi gây phiền hà, mất thời gian cho người lao động.
Để khắc phục vấn đề trên và phù hợp với chuyển đổi số, mới đây, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã cho phép thực hiện thủ tục rút BHXH một lần online.
Để có thể rút BHXH một lần online, người lao động cần có tài khoản trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia và chữ ký số tích hợp trong ứng dụng trên thiết bị di động.
