Trước đó, tại các thành phố lớn đã xảy ra nhiều vụ học sinh cấp 2, cấp 3 phải nhập viện cấp cứu vì thuốc lá điện tử. Thực tế này cho thấy thuốc lá thế hệ mới đang là phương tiện dẫn dụ giới trẻ đến với ma túy một cách nhanh chóng, gây tổn hại cho sức khoẻ và tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng tới an ninh, trật tự xã hội.
“Cháu hút thuốc lá điện tử được hơn 1 năm rồi. Bố mẹ cháu đôi khi cũng biết. Mỗi lần bị bố mẹ phát hiện, cháu lại dừng. Về sau cháu lại hút tiếp...”.
Sau một thời gian hút thuốc lá điện tử, ngày 10/5 vừa qua, Minh - một nam học sinh lớp 8 ở Thanh Trì, Hà Nội được bạn bè rủ dùng thử hương vị mới. Minh cho hay, trước khi sử dụng, không hề biết, lọ tinh dầu dùng để hút thuốc lá có chất gì bên trong: “Bạn cháu mua và mời cháu hút. Lúc đầu hút không bị sao, sau đó 30 phút thuốc ngấm tác dụng, cháu ngủ thiếp đi. Sau khi tỉnh dậy thì bị ảo giá, bị nôn và thấy đầu óc choáng váng…”.
Chăm sóc con trai tại bệnh viện, chị Hương - mẹ của cháu Minh tâm sự, gia đình đã nhiều lần khuyên can, nhưng Minh không nghe lời.
Chị Hương cho biết: “Tôi cũng khuyên răn, thuốc lá không tốt cho sức khoẻ, là chất gây nghiện. Tôi cũng đã tìm hiểu để khuyên can nhưng con không nghe lời, vẫn hút sau lưng mẹ. Bọn xấu hay trộn ma tuý vào tinh dầu để trẻ con hút, gây nghiện. Tôi mong muốn cấm tuyệt đối, bắt được ai buôn bán những thứ độc hại này phải xử lý nghiêm”.
Cũng phải cấp cứu tại Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, một nam giới 23 tuổi quê Thái Bình làm việc tại Hà Nội bị ngộ độc ma tuý sau khi sử dụng thuốc lá điện tử có chứa ma tuý tại phòng trọ. Thanh niên này được chủ phòng trọ phát hiện và đưa đi cấp cứu. Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng co giật, kích thích vật vã, rối loạn ý thích, tiêu cơ vân, tổn thương cơ rất nặng và suy thận. Sau gần 1 tuần điều trị chàng trai nhuộm tóc bạch kim vẫn xanh xao, thất thần, mệt mỏi: “Lúc đó em không nhớ gì nữa, lơ mơ. Hút xong được 1 lúc thì bị như vậy. Em hút được 3 năm rồi, cảm giác sướng, kích thích. Em thường mua ở trên Facebook, lên mạng mua nên không biết nguồn gốc, xuất xứ”.
Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, Trung tâm đã gửi mẫu tinh dầu thuốc lá điện tử mà thanh niên nói trên sử dụng đi kiểm nghiệm. Kết quả dương tính với chất ma tuý thế hệ mới.
“Mẫu thuốc lá điện tử tìm thấy chất MDMB Butinaca, chất ma tuý hay được gọi là cần sa tổng hợp, tuy nhiên có cấu trúc khác hẳn cần sa. Đây là loại ma tuý thế hệ mới. Hiện nay chỉ có 1 vài phòng thí nghiệm ở nước ta mới phát hiện được chất ma tuý này. Các thiết bị của bệnh viện không phát hiện được. Độc tính của ma tuý đã ảnh hưởng đến thần kinh, tim mạch, cơ, thận, đa cơ quan. Đây cũng là minh chứng cho thấy ma tuý thế hệ mới lẩn khuất trong các loại thuốc lá điện tử. Thuốc lá điện tử cũng là môi trường dung túng cho các loại thuốc lá mới mà hiện nay chúng ta chưa giải quyết được”, Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên nói.
Theo báo cáo của Công an các địa phương, năm 2022 đã phát hiện bắt giữ, xử lý 32 vụ, 58 đối tượng đối tượng mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy dưới dạng “núp bóng” thuốc lá điện tử. Vật chứng thu giữ: hơn 120kg và hơn 40 lít dung dịch có chứa chất ma túy loại ADB-BUTINACA. Hơn 4 tháng qua, công an Đà Nẵng, TP. HCM, Phú Thọ, Quảng Ninh, Cao Bằng, Hà Giang... cũng tổ chức những đợt ra quân xử lý nhiều vụ liên quan đến ma tuý “núp bóng” thuốc lá điện tử. Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) cũng cho biết, đã báo cáo Chính phủ và Quốc hội những biện pháp xử lý, trong đó đề xuất cấm lưu hành thuốc lá thế hệ mới.
“Sau 1 loạt vụ cấp cứu tại các bệnh viện khi học sinh sử dụng thuốc lá điện tử có chứ ma tuý, chúng tôi đã đề xuất với Chính phủ và Quốc hội xem xét các giải pháp xử lý hình sử tăng nặng đối với các đối tượng cố ý gây tác hại cho trẻ em và cộng đồng. Chúng tôi phối hợp với Bộ GD-ĐT tổ chức các khoá tập huẩn để học sinh hiểu rõ tác hại, từ đó rời xa thuốc lá điện tử. Chúng tôi cũng đề xuất sửa luật và các quy định về thuốc lá… ”, ông Khuê nói.
Trên thế giới, ít nhất 32 quốc gia và vùng lãnh thổ đã áp dụng chính sách cấm hoàn toàn các sản phẩm thuốc lá điện tử. Tuy nhiên, tại Việt Nam chưa có khung pháp lý để quản lý các sản phẩm này. Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá không quy định về các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới… Những khoảng trống trong hành lang pháp lý hiện nay đang là điều kiện thuận lợi để thuốc lá điện tử trở thành phương tiện đưa ma tuý tiếp cận người sử dụng thuốc lá thế hệ mới, đặc biệt là giới trẻ, gây tổn hại cho sức khoẻ và tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng tới an ninh, trật tự xã hội.
