Khi mắc bệnh sỏi mật, ngoài việc bổ sung những thực phẩm dinh dưỡng cần thiết, bạn cũng cần phải hạn chế một số thực phẩm không nên ăn để ngăn ngừa các cơn đau sỏi mật. Vậy người bị sỏi mật kiêng ăn gì và nên ăn gì để cải thiện tình trạng bệnh? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm được chế độ ăn uống hợp lý để ngăn ngừa và cải thiện tình trạng bệnh một cách hiệu quả.
Sỏi mật có nguy hiểm đến tính mạng không?
Túi mật là một túi nhỏ nằm ở vị trí dưới gan bên phải có nhiệm vụ lưu trữ và cô đặc mật. Mật do gan bài tiết sẽ được lưu trữ trong túi mật và bài xuất xuống ruột để tiêu hoá chất béo.
Sỏi túi mật thể rắn có kích thước từ vài mm đến vài cm, được hình thành bởi các cholesterol, canxi và muối mật. Số lượng sỏi túi mật có thể từ một đến hàng trăm viên.
Sỏi mật rất phổ biến và có khoảng 20% dân số sẽ bị sỏi mật. Nếu không phát hiện kịp thời, bệnh sẽ có nguy cơ phát triển thành các biến chứng nguy hiểm sau:
- Vàng mắt hoặc vàng da
- Nhiễm trùng túi mật và viêm túi mật
- Nhiễm trùng đường mật và viêm đường mật
- Nhiễm trùng huyết và nhiễm trùng máu
- Viêm tụy
- Ung thư túi mật
- Viêm túi mật cấp tính: Khi sỏi mật chặn ống dẫn mật từ túi mật sẽ gây ra tình trạng viêm và nhiễm trùng trong túi mật. Tình trạng này được gọi là viêm túi mật cấp tính.
Bị sỏi mật nên ăn gì?
Chất xơ và vitamin C
Người bị sỏi mật nên ăn nhiều các loại rau xanh và hoa quả tươi có chứa đường fructose dễ hấp thu như yến mạch, bánh mì đen, gạo nâu.... Nhóm thức ăn này không chỉ cung cấp nhiều khoáng chất và vitamin mà còn chứa nhiều chất xơ hòa tan giúp đề phòng bùn mật hoặc sỏi cholesterol hình thành trong cơ thể.
Chất đạm thực vật
Người mắc bệnh sỏi mật cần bổ sung đạm thực vật từ các thực phẩm như hạt hướng dương, hạt mè và rau có màu xanh thẫm... để chống thoái hóa mỡ tế bào gan. Ngoài ra, bạn có thể dùng đậu nành hoặc một số loại đậu khác. Tuy nhiên bạn cần phải nấu nhừ vì các loại đậu khi ăn sẽ dễ bị đầy bụng. Nếu muốn dùng thịt, bạn chỉ được lựa chọn cá hoặc các thịt gia cầm màu trắng và lưu ý cần loại bỏ da vì da có chứa nhiều chất béo không tốt cho người bị sỏi mật.
Chất bột đường
Chất bột đường thường có nhiều trong cơm trắng hoặc ngũ cốc. Đây sẽ là nguồn thực phẩm giúp cơ thể tạo ra cholesterol. Vì thế, bạn nên ăn những thực phẩm này khi còn vỏ cám như gạo lứt, ngũ cốc nguyên hạt, bánh mì đen... để giúp cải thiện tình trạng bệnh.
Nước
Cần bổ sung lượng nước đầy đủ mỗi ngày để giúp đào thải bớt lượng độc tố trong cơ thể, đặc biệt là những người đang bị sỏi túi mật. Đối với người đang có sỏi gây viêm túi mật hoặc sau khi vừa phẫu thuật mật xong thì cần lưu ý chỉ nên ăn cháo, súp, rau củ hầm mềm và một số thức ăn dễ tiêu hóa khác.
Người bị sỏi mật kiêng ăn gì?
Ngay sau khi ăn những món có chứa nhiều dầu mỡ, cơ thể người bị sỏi mật sẽ xuất hiện các cơn đau do sỏi mật và đặc biệt là sỏi túi mật. Vì thế, khi bị sỏi mật bạn nên tránh những thực phẩm có chứa nhiều chất béo và calo dưới đây:
Các loại thịt màu đỏ
Đây là những thực phẩm có chứa khá nhiều cholesterol, vì thế khi ăn nhiều sẽ gây đau bụng, khó tiêu và làm tăng kích thước sỏi.
Đồ uống kích thích
Nên hạn chế hoặc dùng với lượng vừa phải các loại đồ uống có chất kích thích như rượu, bia, trà, cà phê, soda để giảm gánh nặng cho gan, ngăn ngừa tình trạng gan nhiễm mỡ.
Đường và tinh bột tinh
Người bị sỏi mật nên tránh các thực phẩm có nhiều đường hoặc tinh bột đã qua tinh chế, vì những thực phẩm này sẽ làm tăng lượng đường trong máu. Nếu sử dụng quá nhiều sẽ khiến đường trong máu tăng cao dẫn đến tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và sỏi mật.
Chất béo xấu
Người bị sỏi mật nên hạn chế những thực phẩm có chứa nhiều chất béo không lành mạnh như sữa nguyên chất, mỡ động vật, phô mai, bơ… Bởi những thực phẩm này có thể làm tăng nồng độ cholesterol trong dịch mật, từ đó kích hoạt một cơn đau túi mật và làm tăng kích thước sỏi mật.
Thực phẩm giàu cholesterol
Việc duy trì lượng cholesterol vừa phải trong cơ thể sẽ giúp ngăn ngừa hiệu quả nguy cơ mắc bệnh sỏi mật. Nhưng bạn không nên ăn quá nhiều thực phẩm có chứa cholesterol vì sẽ làm tăng kích thước sỏi mật và gây ra những cơn đau ở mạn sườn phải. Một số thực phẩm có chứa nhiều cholesterol như lòng đỏ trứng, thức ăn nhanh, gan, tôm, bơ, phô mai que… bạn nên hạn chế trong bữa ăn hàng ngày.
Như vậy, chế độ ăn cho người bị sỏi mật hợp lý là nên cân bằng giữa các thực phẩm dinh dưỡng cùng với việc cắt giảm lượng chất béo và các thực phẩm không tốt cho sức khỏe người bệnh. Hy vọng bài viết trên sẽ giúp bạn giải đáp được thắc mắc người bị sỏi mật kiêng ăn gì và nên ăn gì, từ đó có được chế độ ăn uống hợp lý hỗ trợ điều trị bệnh một cách hiệu quả.
