Làn sóng Covid-19 mới đang ngấm ngầm lan nhanh khắp thế giới, có thể ảnh hưởng đến kỳ nghỉ lễ Giáng sinh tại một số quốc gia. Giới chức y tế đặc biệt quan tâm và theo dõi chặt chẽ chủng virus BA.2.86, còn gọi là Pirola và nhánh phụ của nó là JN.1. Trước đó, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã tuyên bố đây là biến chủng cần được theo dõi vì có số lượng đột biến lớn.
Tình hình thế giới
Tại Anh và Mỹ, JN.1 khiến số ca nhiễm tăng cao. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, trường hợp tử vong liên quan đến Covid-19 tăng 25% trong trung tuần tháng 12. Tỷ lệ nhập viện tăng hơn 17%, số lượt thăm khám khẩn cấp do Covid-19 tăng 4%, kết quả xét nghiệm dương tính cao hơn 0,9%.
"Covid-19 bắt đầu trở lại sau khi ổn định một thời gian. Số ca bệnh đường hô hấp nói chung sẽ gia tăng trong những ngày nghỉ lễ, vì cúm và virus hợp bào hô hấp cũng hoạt động mạnh", Mandy Cohen, giám đốc CDC, nhận định.
Cơ quan An ninh Y tế Anh (UKHSA) cũng phân loại JN.1 thành một chủng phụ riêng, do tính đột biến và mức độ gia tăng ở nước này. Theo ZOE Health Study, từ ngày 6/12 đến nay, Anh ghi nhận 97.000 trường hợp có triệu chứng Covid-19.
Tại các nước Đông Nam Á như Singapore, Malaysia và Indonesia, số ca nhiễm và nhập viện cũng tăng cao. Giới chức Indonesia đã lắp đặt các máy quét thân nhiệt tại các sân bay quốc tế chính của Jakarta và bến phà Batam để sàng lọc khách du lịch. Singapore kêu gọi người dân đeo khẩu trang tại những khu vực công cộng, kín khí.
Chuyên gia nói gì?
William Rainger, trưởng nhóm lâm sàng tại Cơ quan Y tế Công cộng Auckland, nhận định tỷ lệ nhập viện vì Covid-19 toàn cầu tăng kể từ tháng 10, cao hơn so với đỉnh dịch vào tháng 4, song vẫn thấp hơn cùng kỳ năm ngoái. Số ca nhiễm tăng trong khoảng một tháng qua, vẫn ở mức "tương đối cao" so với năm 2022. Tính đến ngày 3/12, tỷ lệ nhập viện cao nhất là ở khu vực Thái Bình Dương và Maori, đa số là người trên 65 tuổi và người nghèo.
Nguyên nhân có thể là mùa tiệc tùng và lễ hội cuối năm khiến ca nhiễm tăng chóng mặt. Khi thế giới bước vào kỳ nghỉ, con số sẽ giảm xuống, theo giáo sư toán học Michael Plank, Đại học Canterbury.
JN.1 là nguyên nhân khác khiến dịch bệnh bùng phát ở nhiều quốc gia. Biến chủng có nhiều đột biến ở vùng protein gai, vốn được virus sử dụng để xâm nhập tế bào. Tuần trước, CDC cho biết JN.1 phát triển liên tục, cho thấy khả năng lây truyền và trốn tránh hệ miễn dịch của nó. Tuy nhiên, hiện tại, chưa có bằng chứng cho thấy JN.1 gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn những phiên bản trước đó.
Bộ trưởng Y tế Singapore Ong Ye Kung cho biết việc người dân cảm thấy lo lắng về đợt bùng phát Covid-19 mới "không phải điều xấu". Tâm lý này giúp cộng đồng đề phòng với một mầm bệnh đã dần trở nên quen thuộc. Vì 60% dân số đã tiêm chủng đầy đủ, ông "khá lạc quan" cho rằng mọi người có khả năng miễn dịch tốt.
Tuy nhiên, ông nhận định làn sóng Covid-19 mới có thể gây tác động nghiêm trọng nếu người dân mất cảnh giác.
"Nếu chúng ta không tiếp tục tiêm chủng và đợt đến năm sau, con số 60% sẽ giảm xuống còn 20%. Khi làn sóng khác ập đến ở thời điểm đó, ảnh hưởng sẽ lớn hơn nhiều, đặc biệt là với người cao tuổi", ông nói.
