Cá sấu cắn vào chân người, nếu người đó quay lại dùng tay tát vào cá sấu thì cá sấu sẽ cắn vào chân và tay. Cách tốt nhất để thoát khỏi rắc rối là mất một chân, không hành động và không mạo hiểm.

Đây chính là "hiệu ứng cá sấu" nổi tiếng. Nguyên tắc cơ bản là con người phải biết cách ngăn chặn tổn thất kịp thời để tránh gặp rắc rối và đau đớn lớn hơn. Trên đường đời sẽ có rất nhiều "con cá sấu" hữu hình hoặc vô hình.

Là cha mẹ, bạn cũng sẽ gặp phải nhiều "con cá sấu" trong quá trình giáo dục con cái, ví dụ như điểm số của con tụt dốc, con mắc lỗi, yêu sớm, v.v. Việc sử dụng các phương pháp khác nhau để ứng phó với "cá sấu" sẽ mang lại những hiệu quả rất khác nhau. 

Ảnh minh họa

01. Cha mẹ không thể ngăn chặn được tổn thất, con cái họ phạm sai lầm hết lần này đến lần khác

Trong một bài viết, nhà văn Trương Chu Dung (Trung Quốc) kể lại câu chuyện được nghe từ mẹ mình.

Trong làng của bà có hai cô gái là Mai Hoa và Quế Hoa. Họ là những người bạn thân, cùng nhau trộm nửa cân gạo của người khác và làm những nắm cơm thơm ngon ăn no nê. Một người phụ nữ trung niên ở nhà bên bắt gặp, nhanh chóng báo cho bố mẹ hai bên.

Khi Mai Hoa trở về nhà, cô sợ hãi bỏ chạy khi thấy cha mình tức giận nhưng vẫn không thoát khỏi sự đánh đập của cha và lời nói đay nghiến của mẹ. Bàn chân của Mai Hoa bị thương, đau nhức nhưng không ai quan tâm. Các anh chị em khác nhìn thấy điều này đều cảm thấy em mình đáng bị như vậy, đồng thời cũng có giọng điệu giễu cợt. Từ đó, cô gái sống trong sự tự ti, không thể ngóc đầu lên được. Cô không hứng thú với việc gì nên sau khi tốt nghiệp cấp 2 đã đi làm sớm và lấy chồng ở xa.

Phân tích câu chuyện Mai Hoa, bạn sẽ thấy rằng nếu không biết cách ngăn chặn tổn thất sau khi xảy ra sai lầm thì sẽ dẫn đến sai lầm liên tục.

Cha mẹ nóng nảy không thể nuôi dạy những đứa trẻ ổn định về mặt cảm xúc. Khi một người tức giận, anh ta giống như một "con quỷ". Ma quỷ không tuân theo quy tắc, không quan tâm đến cảm xúc của người khác, quen với việc trịch thượng và độc đoán. Trẻ không có cơ hội giải thích hay bình tĩnh mà chỉ có thể để bố mẹ la mắng. Thời gian trôi qua, hành vi nổi loạn của trẻ sẽ xuất hiện. 

Cho dù đứa trẻ không phạm phải sai lầm lớn nào, nhưng trong cuộc sống hàng ngày, nếu cha mẹ luôn trừng mắt và đưa ra nhiều lời buộc tội khác nhau thì chắc chắn trẻ sẽ không có được những mối quan hệ tốt và công việc sẽ không suôn sẻ.

Cha mẹ cứ mãi ôm lấy lỗi lầm không thể nuôi dạy những đứa con có thể tự thức tỉnh. Nếu đứa trẻ mắc lỗi một lần, cha mẹ tập trung vào nó và cằn nhằn không ngừng nghỉ. Điều này cũng như xát muối vào vết thương của đứa trẻ nhiều lần khiến trẻ đau mãi. Khi trẻ lớn lên sẽ muốn trốn chạy khỏi gia đình, đây cũng là bản năng tìm ưu, tránh nhược.

02. Cha mẹ kịp thời ngăn chặn tổn thất và con cái vượt qua thử thách

Tiếp theo, hãy nói về những gì đã xảy ra với cô gái tên Quế Hoa. Khi trở về nhà, nhìn thấy người cha đang tức giận, cô sợ hãi đến mức trốn sang một bên, không dám ngồi vào bàn ăn. Người cha kìm nén cơn giận nói: "Chúng ta ăn đi. Số gạo này mượn nhà hàng xóm, không ai được phép lãng phí". Sau bữa ăn, Quế Hoa đã hiểu ra và chủ động quỳ xuống thừa nhận sai lầm của mình.

Người cha chân thành nói: "Nghèo không phải lỗi của con, nhưng vì nghèo mà làm điều xấu là sai. Nếu đói đến mức không chịu nổi thì cứ nói với bố con nhé". Sau khi nghe những lời cha nói, tất cả những đứa trẻ có mặt đều bật khóc và cảm nhận được tình yêu thương trọn vẹn của cha. Sau này, Quế Hoa chăm chỉ học tập, tuy không đạt được nhiều thành tựu nhưng cuộc hôn nhân của cô diễn ra suôn sẻ, cô chăm chỉ và dần trở nên giàu có. Quế Hoa cũng biết hiếu thảo với cha mẹ.

Con người không thể thoát khỏi việc làm sai trái. Người lớn cũng có lỗi chứ đừng nói đến trẻ con. Cha mẹ bình tĩnh chính là "liều thuốc trấn an" cuộc đời con cái. Cha mẹ có tầm nhìn lớn chính là những "ngọn hải đăng" trên hành trình cuộc đời của con cái. Dù có bao nhiêu điều bất ngờ xảy ra thì phương hướng chung vẫn không thay đổi, để trẻ có thể trở nên dũng cảm hơn sau mỗi lần thất bại.

Hiểu được hiệu ứng cá sấu, cha mẹ có thể ngăn chặn mất mát, con cái có thể tránh đi đường vòng và bước lên trên con đường rộng rãi, xán lạn về sau.